Các dữ liệu kinh tế mới có cản trở Fed giảm lãi suất?

Fed vẫn đứng giữa ngã ba đường

Nền kinh tế vẫn mạnh mẽ, lạm phát tăng tốc

Báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ vừa được hôm 26/9 cho thấy, chi tiêu tiêu dùng, vốn chiếm hơn hai phần ba hoạt động kinh tế, đã tăng với tốc độ hàng tháng là 0,6% trong tháng 8 sau khi tăng 0,5% trong tháng 7. Nó cũng cao hơn một chút so với mức 0,5% theo dự báo của các nhà kinh tế.

Theo các chuyên gia, tiêu dùng đang được thúc đẩy bởi các hộ gia đình có thu nhập cao hơn khi thị trường chứng khoán tăng mạnh và giá nhà vẫn ở mức cao làm tăng thêm tài sản của họ. Dữ liệu của Fed trong tháng này cho thấy tài sản hộ gia đình đã tăng vọt lên mức kỷ lục 176,3 nghìn tỷ USD trong quý 2.

Báo cáo trước đó của Bộ Thương mại cũng cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới tăng trưởng 3,8% trong quý 2, cao hơn nhiều so với con số ước tính được công bố trước đó là 3,3%. Theo các chuyên gia kinh tế, tiêu dùng mạnh mẽ sẽ giúp cho nền kinh tế tiếp tục duy trì đà tăng trưởng trong quý 3.

Những dấu hiệu về khả năng phục hồi của nền kinh tế cũng thể hiện rõ qua các dữ liệu khác trong tuần này như cho thấy số lượng việc làm bị sa thải thấp và nhu cầu mạnh mẽ của các doanh nghiệp đối với thiết bị.

Fed Atlanta đã nâng ước tính tăng trưởng GDP quý III lên 3,9% từ mức 3,3% trước đó.

Trong khi đó lạm phát tại Mỹ tăng tốc trong tháng 8. Cụ thể chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – thước đo lạm phát ưa thích của Fed - đã tăng với tốc độ hàng tháng là 0,3% trong tháng 8 sau khi tăng 0,2% trong tháng 7. Điều đó đã nâng tốc tộ tăng hàng năm của PCE lên 2,7% trong tháng 8 từ mức 2,6% trong tháng 7.

Nếu không tính các thành phần thực phẩm và năng lượng dễ biến động, PCE cơ bản vẫn duy trì tốc độ tăng như tháng trước trong tháng 8, khi tăng với tốc độ hàng tháng là 0,2% và tăng với tốc độ hàng năm là 2,9%. Tuy nhiên nó vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed.

Diễn biến PCE tổng thể và PCE cơ bản tại Mỹ

Đáng quan ngại hơn khi nhiều nhà kinh tế cho rằng, tác động của thuế quan đến giá cả vẫn chưa được phản ánh hết. “Việc chậm trễ áp dụng thuế quan và những thay đổi hành vi khiến các doanh nghiệp tích trữ hàng tồn kho cho thấy tác động của lạm phát tiêu dùng vẫn chưa được nhận thức đầy đủ”, Shannon Grein - một nhà kinh tế tại Wells Fargo cho biết. “Mức độ bất ổn vẫn còn cao, giá cả leo thang và tâm lý thị trường việc làm ảm đạm là những yếu tố đáng lo ngại cho chi tiêu”.

Liệu có cản trở Fed giảm lãi suất?

Tuần trước, Fed đã cắt giảm lãi suất chuẩn qua đêm 25 điểm cơ bản xuống còn khoảng 4,00%-4,25%. Tuy nhiên các quan chức Fed đang bất đồng về lộ trình chính sách trong tương lai giữa một bên đang khuyến nghị cắt giảm tiếp lãi suất, thậm chí là cắt giảm nhanh và mạnh mẽ như tân Thống đốc Stephen Miran, do lo ngại thị trường lao động suy yếu. Tuy nhiên luồng ý kiến thứ hai lại cho rằng Fed nên thận trọng giảm thêm lãi suất do rủi ro lạm phát.

Trong khi trong phát biểu mới đây Chủ tịch Fed Jerome Powell lại cho thấy ông không nghiêng về hướng nào khi chỉ ra những khó khăn của Fed hiện nay khi mà rủi ro lạm phát ngắn hạn nghiêng về phía tăng và rủi ro việc làm nghiêng về phía giảm.

“Một tình huống đầy thách thức”, ông nói và nhấn thêm: “Rủi ro hai chiều đồng nghĩa với việc không có con đường nào an toàn tuyệt đối”. Bởi nếu nới lỏng quá mức, có thể khiến Fed bỏ dở mục tiêu lạm phát và cần phải đảo ngược chính sách sau này để khôi phục hoàn toàn lạm phát ở mức 2%. Con nếu duy trì chính sách hạn chế quá lâu, thị trường lao động có thể suy yếu.

“Khi các mục tiêu của chúng ta đang căng thẳng như thế này, khuôn khổ của chúng ta đòi hỏi chúng ta phải cân bằng cả hai mặt của nhiệm vụ kép”, ông nói.

Tuy nhiên các dữ liệu kinh tế trong tuần đang ủng hộ cho quan điểm thận trọng nới lỏng thêm lãi suất. "Báo cáo này không ủng hộ đề xuất của (Thống đốc Fed) Stephen Miran rằng cần phải cắt giảm lãi suất chính sách ngay lập tức, và cắt giảm mạnh", Carl Weinberg -tNhà kinh tế trưởng tại High Frequency Economics cho biết sau khi dữ liệu tiêu dùng được công bố. "Thực tế, không hề có khuyến nghị nào trong số liệu này về việc nới lỏng các điều kiện tiền tệ cả”.

Trong khi Phó Chủ tịch phụ trách giám sát của Fed, Michelle Bbowma, đã tái khẳng định vào thứ Sáu rằng bà tin rằng cần phải cắt giảm lãi suất quyết liệt để ngăn chặn những bất ổn gia tăng trên thị trường việc làm.

"Dữ liệu gần đây cho thấy thị trường lao động đang trở nên mong manh hơn đáng kể, cùng với lạm phát, không tính thuế quan, vẫn tiếp tục dao động không xa so với mục tiêu của chúng tôi", Bowman phát biểu trong bài phát biểu trước cuộc họp của Câu lạc bộ Dự báo New York.

Trích dẫn dữ liệu trong nhiều tháng cho thấy các vấn đề ngày càng gia tăng trên thị trường việc làm, Bowman cho biết đã đến lúc Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) "phải hành động quyết đoán và chủ động để giải quyết tình trạng thị trường lao động đang suy giảm và những dấu hiệu mong manh mới nổi".

“Chúng ta đang có nguy cơ nghiêm trọng bị tụt hậu trong việc giải quyết các điều kiện thị trường lao động đang xấu đi”, bà nói và lưu ý “nếu những điều kiện này tiếp tục, tôi lo ngại rằng chúng ta sẽ cần phải điều chỉnh chính sách với tốc độ nhanh hơn và ở mức độ lớn hơn trong tương lai”.

Theo Công cụ FedWatch của CME, các nhà đầu tư hiện đặt cược 88% vào khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 10 và 65% vào tháng 12.

Hà Vy