Các hãng xe Trung Quốc bị cáo buộc xuất khẩu xe mới dưới dạng xe cũ
Các hãng xe Trung Quốc đang bị cáo buộc xuất khẩu xe mới dưới dạng xe cũ để lách luật, tăng doanh số và đẩy mạnh tăng trưởng GDP địa phương. Dù một số lãnh đạo ngành ô tô và truyền thông nhà nước lên án gay gắt, mô hình này vẫn đang lan rộng và gây tranh cãi nội bộ trong nước.
Một báo cáo mới tiết lộ rằng ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc đang lách luật và thổi phồng doanh số bằng cách bán xe mới ra nước ngoài dưới danh nghĩa “xe đã qua sử dụng” nhưng chưa lăn bánh (zero-mileage). Trong khi chính quyền địa phương hoan nghênh việc này để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP thì chính phủ trung ương và báo chí quốc doanh lại lên án gay gắt.
Chiến lược này cho phép các hãng xe Trung Quốc ghi nhận doanh số trong nước, giải phóng tồn kho, đồng thời né các rào cản thương mại, đặc biệt với các thị trường như Nga, Trung Á và Trung Đông - nơi có nhiều giới hạn về xe nhập khẩu mới.
Ông Tu Le - chuyên gia tư vấn từ Sino Auto Insights, nhận định: “Đây là hệ quả của cuộc chiến giá kéo dài gần 4 năm, khiến các hãng xe rơi vào tình trạng buộc phải chốt đơn hàng bằng mọi giá”.
Trung Quốc liệu có ủng hộ chiến lược xuất khẩu "xe cũ chưa lăn bánh"?
Reuters dẫn nguồn từ giới nội bộ Trung Quốc cho biết, các công ty xuất khẩu mua xe mới từ nhà sản xuất hoặc đại lý, sau đó đăng ký trong nước như xe mới nhưng ngay lập tức gắn mác xe cũ, rồi xuất khẩu. Điều này giúp các hãng xe được tính doanh số, còn bên xuất khẩu thì hưởng lợi từ giá trị giao dịch kép: Vừa mua vừa bán trên cùng một chiếc xe. Nhờ đó, nhiều địa phương chạy theo mô hình này để đẩy nhanh tăng trưởng kinh tế nhân tạo, thậm chí tặng miễn phí kho bãi lưu trữ loại xe đặc biệt này.
Theo chuyên gia Wang Meng từ Hiệp hội Đại lý ô tô Trung Quốc, 90% trong tổng số 436.000 xe “cũ” xuất khẩu của Trung Quốc năm 2024 thực chất là xe mới chưa lăn bánh. Tuy nhiên, sự việc này đang thổi bùng cuộc tranh cãi nội bộ trong ngành công nghiệp ô tô nước này.
Hồi tháng 5/2025, ông Wei Jianjun - lãnh đạo một hãng xe lớn - lần đầu lên tiếng chỉ trích việc này, ông cảnh báo rằng nó có thể đẩy toàn ngành công nghiệp ô tô trong nước lâm vào khủng hoảng. Ngay sau đó, một giám đốc khác, ông Zhu Haurong, cũng cảnh báo đây là “hành vi gây hại nghiêm trọng”.
Nhiều người cho rằng hoạt động này khiến doanh số thực của ngành ô tô Trung Quốc trở nên mập mờ, thậm chí đặt nghi vấn rằng liệu các tên tuổi lớn như BYD có thực sự bán được nhiều xe như báo cáo?
Tờ Nhân dân Nhật báo - cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã lên án hành vi này. Động thái này được xem như tín hiệu cho thấy giới lãnh đạo cấp cao đang không ủng hộ chiến lược bán xe cũ chưa từng lăn bánh.
