Các nền kinh tế Đông Nam Á phải đối mặt với nhiều thách thức trong năm 2025

Piter Abdullah, Giám đốc điều hành của Viện nghiên cứu Segara cho biết: "Những thách thức sẽ rất khó khăn… Các quốc gia Đông Nam Á sẽ phải điều hướng trong bối cảnh bất ổn toàn cầu cao, trong khi phải đối mặt với những thách thức trong nước cũng nặng nề không kém".

Tại Indonesia, những rào cản trong nước xuất hiện dưới hình thức tiêu dùng hộ gia đình chậm lại do dân số tầng lớp trung lưu giảm và một loạt các chương trình đầy tham vọng do chính phủ mới thành lập đưa ra có thể làm đảo lộn sự ổn định tài chính của đất nước.

Trong khi đó, Thái Lan đang tìm cách phục hồi nền kinh tế do ngành du lịch và dịch vụ thúc đẩy sau khi chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, tiêu dùng trong nước thấp, nợ hộ gia đình cao và bất ổn chính trị có thể cản trở tham vọng này.

Tại Malaysia và Việt Nam, cả hai quốc gia đều đạt được những thành tựu kinh tế xuất sắc vào năm 2024, thách thức chính trong năm nay sẽ là duy trì đà tăng trưởng và tiếp tục thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong bối cảnh có nhiều khó khăn trên thị trường toàn cầu.

Thách thức lớn nhất sẽ đến từ Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vì ông đã tuyên bố sẽ áp dụng một loạt các biện pháp để bảo vệ hàng hóa do Mỹ sản xuất.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã áp thuế nặng đối với hàng hóa Trung Quốc, dẫn tới một cuộc chiến về thuế quan. Trung Quốc là đối tác thương mại quan trọng của nhiều quốc gia Đông Nam Á. Chính sách này cũng tiếp tục được chính quyền Joe Biden thực hiện, mở rộng sang các hàng hóa do các công ty do Trung Quốc sở hữu hoạt động tại các quốc gia khác như Việt Nam, Thái Lan và Malaysia sản xuất.

“Ngay cả trước khi tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đã đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ tới các bên mà ông cho là không thân thiện với Mỹ, bao gồm cả các quốc gia thành viên của BRICS”, ông Piter Abdullah cho biết.

Trong khi đó, một số quốc gia Đông Nam Á đã tuyên bố ý định gia nhập BRICS và BRICS đã gọi họ là “các quốc gia đối tác”.

Khi mối đe dọa về một cuộc chiến thuế quan mới đang rình rập, các nhà phân tích cho rằng các nước Đông Nam Á cần đa dạng hóa thị trường.

Nhưng với một số nền kinh tế lớn nhất châu Âu cũng đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn chính trị và suy thoái kinh tế, cùng với các cường quốc Đông Á là Trung Quốc và Nhật Bản vẫn đang chật vật với tình trạng giảm phát, việc tìm kiếm các đối tác thương mại mới sẽ không dễ dàng.

Tăng trưởng của Đông Nam Á dự kiến sẽ ổn định vào năm 2025

Trong dự báo kinh tế tháng 12/2024, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) cho biết, tăng trưởng của Đông Nam Á trong năm 2024 đã được điều chỉnh tăng từ 4,5% lên 4,7%, nhờ xuất khẩu mạnh hơn và chi tiêu vốn công ở các nền kinh tế lớn hơn.

Trong đó, tăng trưởng kinh tế ở Malaysia, Thái Lan, Singapore và Việt Nam đã được hỗ trợ bởi nhu cầu trong nước, lạm phát thấp hơn và đầu tư công bền vững.

Việt Nam chứng kiến đầu tư nước ngoài tăng, các nền kinh tế Đông Nam Á khác như Indonesia và Philippines đang trên đà đạt được các dự báo tăng trưởng trước đó… Tuy nhiên, căng thẳng địa chính trị, phân mảnh thương mại và các sự kiện thời tiết khắc nghiệt - như Bão Yagi và Bão Trami - gây ra rủi ro cho tăng trưởng, đặc biệt là trong nông nghiệp và cơ sở hạ tầng.

ADB dự kiến tăng trưởng của Đông Nam Á sẽ ổn định ở mức 4,7% vào năm 2025, mặc dù các chính sách dưới thời chính quyền Trump sắp tới có thể tác động đến khu vực này.

Bên cạnh đó, những thay đổi trong chính sách thương mại, tài chính và nhập cư của Mỹ có thể làm giảm tăng trưởng và thúc đẩy lạm phát ở các nước đang phát triển tại châu Á. Đồng thời, những thay đổi chính sách quan trọng dự kiến sẽ mất thời gian, được triển khai dần dần, và tác động chủ yếu sẽ được cảm nhận sau thời hạn dự báo 2024 - 2025.

ADB đã điều chỉnh tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Thái Lan trong năm 2024 từ 2,3% lên 2,6%, phản ánh chi tiêu công và phục hồi xuất khẩu mạnh hơn dự kiến, và duy trì ở mức 2,7% cho năm 2025. Trong đó, nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn trong 9 tháng đầu năm 2024, nhờ chi tiêu công cao hơn, du lịch mạnh mẽ, sản xuất mở rộng và xuất khẩu vàng tăng.

Tại Việt Nam, ADB dự báo tăng trưởng cho năm 2024 cũng được điều chỉnh tăng từ 6% lên 6,4% và năm 2025 từ 6,2% lên 6,6%.

Hiệu suất thương mại mạnh mẽ, sự hồi sinh trong sản xuất do xuất khẩu dẫn đầu và các biện pháp kích thích tài khóa đang diễn ra đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam lên 6,8% trong ba quý đầu năm 2024… Sự phục hồi mạnh mẽ trong sản xuất và thương mại do xuất khẩu dẫn đầu, được thúc đẩy bởi nền kinh tế Mỹ phục hồi, dự kiến sẽ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng GDP.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài