Các nước giàu cần lao động nhập cư để duy trì tăng trưởng

(Từ trái sang), Chủ tịch Fed Jerome Powell, Thống đốc BoJ Kazuo Ueda Chủ tịch ECB Christine Lagarde và Thống đốc BoE Andrew Bailey tại hội nghị chuyên đề kinh tế thường niên của Fed ở Jackson Hole hôm 22-8. Ảnh: Bloomberg

Đây là lời cảnh báo đầy sức nặng từ các lãnh đạo ngân hàng trung ương Nhật Bản, châu Âu và Anh tại hội nghị chuyên đề kinh tế kinh tế thường niên của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tại Jackson Hole, Wyoming (Mỹ), diễn ra từ ngày 21 đến 23-8.

Hội nghị năm nay, với chủ đề “Thị trường lao động trong quá trình chuyển đổi: Nhân khẩu học, năng suất và chính sách kinh tế vĩ mô”, đã trở thành diễn đàn để các nhà hoạch định chính sách tiền tệ phơi bày một thực tế gai góc: dân số già hóa và tỷ lệ sinh sụt giảm đang tạo ra những vết nứt cấu trúc sâu sắc trong nền kinh tế của các nước giàu mà việc điều chỉnh lãi suất đơn thuần không thể giải quyết

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) Kazuo Ueda không ngần ngại gọi tình trạng thiếu hụt lao động do xã hội già hóa là “vấn đề kinh tế cấp bách nhất” của đất nước mặt trời mọc. Ông chỉ ra rằng, dù lao động nước ngoài chỉ chiếm vỏn vẹn 3% lực lượng lao động Nhật Bản, họ lại đóng góp tới một nửa vào sự gia tăng lực lượng lao động gần đây. Không có họ, bức tranh kinh tế Nhật có lẽ đã ảm đạm hơn nhiều.

Bà Christine Lagarde, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), nhấn mạnh vai trò của lao động nước ngoài trong việc chống lại xu hướng dân số già hóa ở khu vực sử dụng đồng euro (eurozone). Bà cho biết, nếu không có dòng người nhập cư, eurozone sẽ giảm tới 3,4 triệu lao động vào năm 2040 so với hiện tại.

Bà Lagarde kể câu chuyện đáng kinh ngạc: trường lao động eurozone đã vượt qua đại dịch Covid-19 phần lớn nhờ sự gia nhập của lao động nước ngoài.

“Dù chỉ chiếm khoảng 9% tổng lực lượng lao động vào năm 2022, nhưng lao động nước ngoài đã chiếm một nửa mức tăng trưởng của khu vực trong 3 năm qua. Nếu không có sự đóng góp này, điều kiện thị trường lao động có thể sẽ khó khăn hơn và sản lượng sẽ thấp hơn”, bà chia sẻ.

Nhờ sự gia tăng của lao động nhập cư, các công ty ở châu Âu có thể mở rộng sản xuất, giảm áp lực lạm phát.

Đặc biệt, bà Lagarde nhấn mạnh: nếu không có lao động nhập cư, GDP của Đức sẽ thấp hơn tới 6% so với thực tế, còn sự phục hồi thần tốc của nền kinh tế Tây Ban Nha chắc chắn sẽ không ấn tượng như hiện nay.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) Andrew Bailey cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng, thách thức từ dân số già hóa và năng suất lao động sụt giảm đang bị xem nhẹ tại Anh. Đến năm 2040, gần 40% dân số Anh sẽ vượt quá độ tuổi lao động tiêu chuẩn (16-64 tuổi). Chưa hết, tỷ lệ tham gia lao động tại Anh đang sụt giảm do số người “ốm dài hạn” tăng lên, cùng với sự giảm mạnh số lượng người trẻ đi làm, một xu hướng mà ông Bailey cho rằng có thể liên quan đến vấn đề sức khỏe tâm thần. “Đây là một diễn biến đáng lo ngại,” ông thẳng thắn chia sẻ.

Ông Bailey còn tiết lộ rằng BoE hiện tập trung nhiều hơn vào việc đo lường tình trạng không tham gia lao động, thay vì chỉ chú ý đến thất nghiệp. Đây là một sự chuyển hướng nhằm phản ánh thực tế rằng nhiều người trẻ đang rời bỏ thị trường lao động vì những lý do phức tạp hơn là chỉ “mất việc”.

Tính đến tháng 12-2024, lao động nhập cư chiếm khoảng 19% (tương đương 5,75 triệu người) trong tổng số lao động tại Anh, theo thống kê của Migration Observatory. Tỷ lệ này tăng đáng kể từ 12% (3,5 triệu người) vào năm 2014, chủ yếu do sự gia tăng của lao động từ các nước ngoài EU, đặc biệt trong các ngành như y tế, chăm sóc sức khỏe và dịch vụ.

Dù các nước giàu đang đối mặt với làn sóng phản đối nhập cư từ chủ nghĩa dân túy, các nhà kinh tế vẫn nhất trí rằng, lao động nước ngoài là giải pháp không thể thiếu để duy trì đà tăng trưởng trong những thập niên tới. Nếu không có họ, không chỉ sản lượng kinh tế sụt giảm, mà lạm phát còn có nguy cơ bùng nổ khi người lao động đòi hỏi mức lương cao hơn trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực trầm trọng.

Theo Financial Times, Business Today

Khánh Lan