Các quốc gia chia rẽ về việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch
Nhóm họp tại Berlin hôm 3.5, các quan chức cấp cao từ hàng chục quốc gia vẫn chia rẽ về cách đạt được các mục tiêu khí hậu quốc tế. Một số nước kêu gọi loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch trong khi những nước khác nhấn mạnh rằng dầu khí có thể tiếp tục đóng một vai trò trong tương lai, miễn là các nước kiểm soát được lượng khí thải.
Trong hai ngày 2-3.5, khoảng 40 quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil, đang tham dự Đối thoại Khí hậu Petersberg được tổ chức tại thủ đô nước Đức. Cuộc họp kéo dài 2 ngày là một bước đàm phán quan trọng trước thềm Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu 2023 (COP28) sẽ diễn ra vào cuối năm tại Dubai.
Một số nước kêu gọi bỏ nhiên liệu hóa thạch
Các đại biểu dự Đối thoại Khí hậu Petersberg đã thảo luận về một mục tiêu mới là tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Thủ tướng Đức Olaf Scholz gợi ý rằng mục tiêu có thể là tăng gấp ba lần năng lượng mặt trời, năng lượng gió mới được lắp đặt vào năm 2030, lặp lại mục tiêu do Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế đề xuất gần đây. Ông nói với các đại biểu từ khoảng 40 quốc gia: “Điều này sẽ gửi một tín hiệu rõ ràng”.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock khẳng định đề xuất này đồng nghĩa với việc các nước cần cắt giảm mạnh việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch, một lập trường được chia sẻ bởi các quốc gia châu Âu và các quốc đảo dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu. Bà nói: “Việc điều chỉnh khóa học này cần bao gồm việc mở rộng nhanh chóng năng lượng tái tạo trên toàn cầu, hiệu quả năng lượng cao hơn và loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch.
Những nước khác ủng hộ kiểm soát lượng khí thải
Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất, quốc gia sẽ tổ chức các cuộc đàm phán khí hậu của LHQ, ủng hộ ý tưởng tăng đáng kể năng lượng gió và mặt trời, nhưng nói rõ rằng họ muốn giữ nhiên liệu hóa thạch như một lựa chọn cho tương lai gần.
Sultan al-Jaber, quan chức UAE, người sẽ chủ trì các cuộc đàm phán về khí hậu COP28 tại Dubai, cho biết đất nước giàu dầu mỏ của ông muốn “một cách tiếp cận tổng thể, toàn diện đối với quá trình chuyển đổi năng lượng bao gồm tất cả các nguồn năng lượng”.
“Chúng tôi biết rằng nhiên liệu hóa thạch sẽ tiếp tục đóng một vai trò trong tương lai gần, giúp đáp ứng các yêu cầu toàn cầu, vì vậy mục tiêu của chúng tôi là tập trung loại bỏ dần lượng khí thải từ tất cả các lĩnh vực cho dù đó là dầu khí hay các ngành công nghiệp phát thải cao thông qua công nghệ thu giữ khí thải”, ông nói. “Song song với đó, chúng ta nên khẳng định mọi nỗ lực và tập trung mọi khoản đầu tư vào năng lượng tái tạo và không gian công nghệ sạch”.
Ông Al-Jaber thừa nhận rằng thời gian không còn nhiều để duy trì mục tiêu đã thống nhất là hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C (2,7 độ F).
Công nghệ thu giữ khí thải liệu có hiệu quả?
Các nhà vận động khí hậu và các nhà khoa học đã bày tỏ lo ngại rằng công nghệ được đề xuất để thu giữ khí thải từ nhiên liệu hóa thạch chưa được thử nghiệm trên quy mô lớn và các giải pháp như vậy có thể chuyển hướng sự chú ý và nguồn lực ra khỏi các giải pháp thay thế hiệu quả như năng lượng tái tạo.
John M. Silk, Bộ trưởng Tài nguyên thiên nhiên và Thương mại của Quần đảo Marshall, cũng bày tỏ những lo ngại tương tự. “Chúng ta phải thực sự loại bỏ nhiên liệu hóa thạch ngay bây giờ,” ông Silk nói. Marshall là quốc gia có đảo san hô vòng Thái Bình Dương nằm thấp đang bị đe dọa bởi mực nước biển dâng cao. Ông kêu gọi các chính phủ tại cuộc họp ở Berlin “vượt qua các cam kết để biến thành hành động thực tế”. “Điều đó có nghĩa là ngừng khai thác dầu khí và đầu tư vào năng lượng tái tạo. Đó là cách tốt nhất để các quốc gia phát triển công bằng hơn”, ông nhấn mạnh.
Hơn 80 quốc gia ủng hộ nỗ lực đưa dầu và khí đốt (không chỉ than đá), vào thông báo tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên Hợp Quốc vừa qua ở Ai Cập. Bộ trưởng khí hậu của Đan Mạch, Dan Jørgensen, nói rằng đề xuất này sẽ lại được đưa ra bàn trong năm nay.
Ông Jørgensen nói rằng việc thu hồi và lưu trữ carbon thuộc loại mà quốc gia của ông đang thử nghiệm ở Biển Bắc nên được giới hạn trong các lĩnh vực khó cắt giảm khí thải nhất, chẳng hạn như ngành xi măng.
Bản thân nước Đức đã bị chỉ trích vì không giảm lượng khí thải đủ nhanh để đạt được mục tiêu trở thành trung hòa carbon vào năm 2045. Ông Scholz bày tỏ sự tiếc nuối về việc đất nước của ông gần đây đã tăng cường sử dụng than do thiếu hụt khí đốt từ Nga, nhưng nói rằng Đức vẫn cam kết sản xuất 80% điện năng từ năng lượng tái tạo vào năm 2030.