Cách đánh và phá vỡ kiểu chiến thuật 'Tân Kỳ' của Mỹ - Ngụy

Địch càn quét đến đâu thì gom dân đến đó để đưa vào ấp chiến lược, nhằm tách dân ra khỏi Đảng. Đây là âm mưu chiến lược của địch, nhằm ngăn chặn sự phát triển của phong trào cách mạng và xây dựng phòng tuyến quân sự ngăn chặn sự vận chuyển vũ khí của ta từ rừng đước lên rừng U Minh, phục vụ cho chiến trường Miền Tây.

Nhân kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là (23-11-1963/ 23-11-2023), Báo Quân đội nhân dân Điện tử xin tóm lược về diễn biến chiến thắng - một chiến thắng trở thành mốc son quan trọng trong lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau.

Trong 6 tháng đầu năm 1963, Mỹ - Ngụy mở liên tiếp 4 chiến dịch “Sóng tình thương” “Đức Thắng 1”, “Lê Lợi”, “Đức Thắng 2” đánh vào tỉnh Cà Mau. Cùng với các chiến dịch nói trên, địch còn hành quân càn quét, biệt kích, đánh gần 1.500 cuộc; trực thăng đổ quân phối hợp với bọn đồn bót đánh vào U Minh Thượng, U Minh Hạ hàng chục cuộc; xe bọc thép M.113 đánh phá xung quanh thị xã Cà Mau; phi cơ oanh tạc, dội bom, có cả bom Napan, bom bi xuống xóm làng, rải chất độc hóa học, tăng cường tàu tuần tra các loại, có lúc tập trung trên 200 tàu lớn nhỏ, pháo hạm ngoài biển tăng cường bắn vào đất liền cả ngày lẫn đêm…

Đoàn Văn công Quân khu biểu diễn phục vụ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là.

Thực hiện Nghị quyết của Trung ương Cục Miền Nam, Tỉnh ủy Cà Mau đã chủ trương mở đợt “công tác trung tâm đánh phá ấp chiến lược, chống càn quét gom dân của địch”. Thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy, cuộc đấu tranh theo phương châm “Hai chân Ba mũi” diễn ra trên toàn tỉnh Cà Mau tiến công địch cả trong thị xã, thị trấn và vùng kềm làm cho địch hoảng sợ…

Tháng 9 -1963, Khu ủy, Bộ tư lệnh Quân khu (T3), Tỉnh ủy chủ trương mở chiến dịch tiến công quân sự nhằm tiêu diệt, tiêu hao sinh lực địch, hỗ trợ quần chúng nổi dậy, mở rộng vùng giải phóng Nam Cà Mau. Cái Nước và Đầm Dơi là hai chi khu (quận lỵ) ở phía Nam Cà Mau, được chọn làm mục tiêu chính.

Quân ta quyết định tiêu diệt chi khu Đầm Dơi và Cái Nước vào đêm ngày 9 rạng sáng ngày 10-9-1963; tiến công các đồn bót xung quanh, chặn đánh quân địch tăng viện. Cùng lúc đẩy mạnh tiến công các hậu cứ, sân bay, sở chỉ huy địch ở Cần Thơ, Sóc Trăng và các tỉnh lân cận. Tiến công địch bằng 3 mũi giáp công, “nhổ” đồn bót, phá “ấp chiến lược”.

Diễn biến trận đánh chi khu Đầm Dơi cụ thể:3 giờ sáng ngày 10-9-1963, Tiểu đoàn U Minh bí mật triển khai xong các mũi vào được vị trí chiến đấu. Lúc 4 giờ 10 phút, ngày 10-9-1963, lực lượng của ta nổ súng tiến công, chiến sự diễn ra ác liệt.

Sau 2 giờ chiến đấu, Tiểu đoàn U Minh đã cơ bản tiêu diệt quân địch trong Chi khu Đầm Dơi, đồn Nhà Lầu và Hội đồng xã. Sau khi đánh xong Chi khu Đầm Dơi, Tiểu đoàn U Minh rút về tạm dừng ở rạch Bàu Sen (Nam chi khu 7 km). Địch phản công, đã cho máy bay đến ném bom, bắn phá và đổ quân; Tiểu đoàn U Minh tiếp tục đánh thiệt hại nặng 1 Tiểu đoàn địch; diệt, làm bị thương và bắt sống hơn 200 tên địch; bắn rơi và bị thương 6 chiếc máy bay; du kích xã Tân Duyệt bắn bị thương 1 máy bay, thu 12 súng.

Với Chi khu Cái Nước, nơi đây được xây dựng kiên cố. Đúng 0 giờ 30 phút, ngày 10-9-1963, các mũi tiến công của Tiểu đoàn 306 nổ súng đồng loạt. Sau hơn 1 giờ chiến đấu, cơ bản ta diệt xong dinh quận, tiếp đó diệt các đồn bót quanh chi khu; lực lượng vũ trang của ta và hơn 800 dân công đã san bằng đồn bót, hỗ trợ cho quần chúng nổi dậy phá “ấp chiến lược” tại thị trấn Cái Nước.

Bị thất bại ở Đầm Dơi, Cái Nước, địch tăng cường các vị trí còn lại, tô dày các tuyến phòng thủ, tiếp tục yểm trợ “bình định” lấn chiếm.

Chà Là là cụm cứ điểm nằm giữa các Chi khu Đầm Dơi, Cái Nước và Đầm Cùng, khống chế con đường thủy Cà Mau - Năm Căn… Đúng 24 giờ ngày 23-11-1963, ta nổ súng tiến công cứ điểm Chà Là, Tiểu đoàn U Minh đánh cứ điểm chính Chà Là, Tiểu đoàn 306 đánh các cứ điểm xung quanh, địa phương quân đánh chặn viện, du kích dẫn các mũi chiến đấu, lực lượng binh vận phát động binh sĩ ngụy sẵn sàng tư thế đầu hàng khi quân giải phóng tiến công. Sau hơn 3 giờ chiến đấu, ta làm chủ hoàn toàn cứ điểm Chà Là.

Sau khi bị thất bại, nhiều lần địch ứng cứu bằng quân đổ bộ và đường không bằng nhiều loại vũ khí tối tân, đặc biệt là có nhiều máy bay trực thăng, máy bay phóng pháo, máy bay khu trục… Tuy nhiên, tất cả đều bị thất bại hoàn toàn. Chà Là trở thành mồ chôn máy bay địch, trực thăng vận, quân nhảy dù.

Trận đánh diệt Chi khu Đầm Dơi, Cái Nước và cứ điểm Chà Là là một chiến dịch lịch sử, giáng cho địch những đòn choáng váng; vùng giải phóng ở Nam Cà Mau và Bắc Cà Mau được mở rộng liên hoàn. Đồng thời, hàng loạt ấp chiến lược ở các xã khác cũng bị san bằng.

Đặc biệt, quân ta đã đánh tan rã hầu hết các “ấp chiến lược” của Mỹ - Ngụy trên địa bàn tỉnh (khoảng 64 ấp chiến lược). Đây là đợt tiến công và chiến thắng lớn nhất của Đảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau từ sau cuộc đồng loạt nổi dậy khởi nghĩa năm 1959 - 1960.

Cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh Cà Mau tham quan trưng bày kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là.

Lãnh đạo Bộ CHQS tỉnh và Hội Cựu chiến binh tỉnh Cà Mau tặng quà cho các gia đình khó khăn, nhân kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là.

Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là đã đánh dấu bước trưởng thành vượt bật trong đấu tranh cách mạng của Đảng bộ, quân và dân Cà Mau sau phong trào Đồng khởi.

Ý nghĩa thắng lợi của chiến thắng này không chỉ dừng lại ở con số ta tiêu diệt sinh lực và phương tiện kỹ thuật của Mỹ - Ngụy, mà quan trọng hơn đó là giải quyết được vấn đề tư tưởng, cách đánh và phá vỡ kiểu chiến thuật “Tân Kỳ” của Mỹ - Ngụy.

Chiến thắng này làm cho phong trào chiến tranh nhân dân trong tỉnh Cà Mau phát triển rộng khắp, nhiều xã, du kích bao vây bức rút được đồn bót giặc; phá ấp chiến lược đã trở thành cao trào. Nhân dân khắp nơi trong tỉnh nhất tề nổi dậy tiến công địch bằng phương thức đấu tranh “hai chân ba mũi”; kết hợp tiến công và nổi dậy - nổi dậy và tiến công.

Tiếp nối Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là, Đảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau đã viết tiếp bản anh hùng ca chói lọi trong thời đại Hồ Chí Minh, tiếp tục lập nhiều chiến công, góp phần cùng cả nước làm nên tiền đề chiến thắng vang dội của của Chiến dịch Hồ Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975.

60 năm đã trôi qua, những dư âm oai hùng của Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là, sẽ còn sống mãi trong lòng dân tộc.

Nhìn lại quá khứ để ôn lại những trang sử hào hùng của nhân dân tỉnh nhà, tưởng nhớ và biết ơn đồng bào, chiến sĩ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh góp phần làm nên Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là, Đảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội lần thứ XVI Đảng bộ tỉnh; chung sức, đồng lòng xây dựng quê hương Cà Mau ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

QUANG ĐỨC (tóm lược)

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.