Cách dùng thuốc nhỏ mắt polydexa bạn cần biết

Tăng nhãn áp nặng chỉ sau 1 tuần tự dùng thuốc nhỏ mắt polydexa

Bị đau mắt đỏ, bệnh nhân. H.T.L. tự đi mua lọ thuốc có tên polydexa về nhỏ mắt. Trong vài ngày đầu, triệu chứng ngứa đỏ ở mắt có giảm, nhưng sau 1 tuần dùng thuốc, bệnh nhân L. thấy đau nhức kèm theo cay, xót mắt. Lúc này đi khám bệnh nhân mới biết bị biến chứng viêm loét giác mạc nặng, tăng nhãn áp nặng (bệnh Glaucoma) dẫn đến khả năng mất thị lực hoàn toàn và có nguy cơ phải múc bỏ nhãn cầu.

Đau mắt đỏ do nhiều nguyên nhân như virus, vi khuẩn, nấm, dị ứng… Bệnh rất dễ lây lan, đặc biệt là khi đau mắt đỏ do virus rất dễ gây thành dịch. Về vấn đề điều trị, tùy từng nguyên nhân, bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ kê đơn điều trị khác nhau.

Biến chứng tăng nhãn áp sau khi dùng thuốc chứa corticoid trị đau mắt đỏ.

Thuốc nhỏ mắt polydexa có chứa các thành phần chính là 2 loại kháng sinh polymyxin, neomycin và kháng viêm dexamethason. Các thuốc nhỏ mắt chứa corticoid (dexamethason) được chỉ định trong các bệnh lý ở mắt như viêm màng bồ đào, viêm bờ mi, viêm kết mạc dị ứng… và chỉ dùng theo đơn của bác sĩ. Nhưng nếu bệnh nhân bị đau mắt đỏ, viêm loét giác mạc do nấm hoặc virus thì tuyệt đối không được tự ý nhỏ thuốc corticoid. Bởi thuốc có thể làm bệnh nặng thêm nhanh chóng và dẫn tới thủng giác mạc, thậm chỉ phải khoét bỏ mắt.

Vì sao thuốc polydexa nhỏ mắt có thể gây tăng nhãn áp?

Thuốc có chứa tới 2 kháng sinh và 1 kháng viêm loại mạnh, nên công dụng chống nhiễm khuẩn, chống viêm rất tốt, với giá thành khá rẻ... nên rất dễ bị lạm dụng trong điều trị các bệnh về mắt, trong đó có đau mắt đỏ.

Dexamethason - một corticoid có đặc tính chống viêm mạnh, chống dị ứng, có tác dụng làm giảm nhanh chóng các triệu chứng khó chịu ở mắt, nhưng nguy cơ gây tăng nhãn áp rất cao. Dexamethason ức chế khả năng miễn dịch, làm mỏng giác mạc của người dùng, từ đó làm giảm hoặc mất đi sức đề kháng của mắt, tăng nguy cơ đục thủy tinh thể, mờ mắt.

Dexamethason cũng gây tích tụ glycosaminoglycan, tăng khả năng sản xuất ra chất protein-TIGR, khiến các lỗ bè bị bít tắc, dẫn đến thủy dịch ở trong mắt không thoát ra được. Từ đó dẫn đến tình trạng tăng nhãn áp, khiến cho người dùng mắc bệnh glaucoma góc mở thứ phát. Nguy cơ này chỉ sau vài tuần, thậm chí là 1 tuần (tùy theo nồng độ corticoid có trong thuốc) dùng thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid.

Cách hạn chế tác dụng phụ của thuốc polydexa nhỏ mắt

Để bảo đảm an toàn dùng thuốc, bệnh nhân cần đi khám trước khi đưa bất kỳ loại thuốc gì vào cơ thể, kể cả đường bôi, nhỏ mắt/mũi hoặc đường uống, đường tiêm…

Các thuốc nhỏ mắt trị đau mắt đỏ có rất nhiều loại, riêng thuốc có chứa corticoid cũng có rất nhiều tên thương mại và phối hợp kháng sinh khác nhau. Các thuốc này dù có tốt nhưng không được tùy ý sử dụng nếu chưa có hướng dẫn của bác sĩ.

Để nhận biết thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid hay không, cần đọc thành phần của thuốc, trong đó các corticoid có tên gọi dexamethason, betamethason, prednisolon... Một số thuốc nhỏ mắt chứa corticoid phổ biến trên thị trường như polydexa, collydexa, neodex, dexacol, tobradex…

Polydexa nhỏ mắt có thể gây tăng nhãn áp.

Trường hợp bác sĩ đã chỉ định dùng thuốc trị đau mắt đỏ, cần tuân thủ liều lượng cũng như thời gian sử dụng. Không dùng quá liều, kéo dài ngày hơn chỉ định. Sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa corticoid mạnh kéo dài có thể làm cho vi khuẩn không nhạy cảm phát triển nhanh, dẫn đến bội nhiễm, vết thương chậm lành, nhiễm nấm thứ phát... Ngoài ra, thuốc còn có thể gây ra teo cơ và tác dụng dội ngược tăng áp lực nội sọ khi ngừng sử dụng, nhất là ở người dùng thuốc trong thời gian dài và không giảm dần liều lượng khi ngừng thuốc.

Không tự ý dùng đơn thuốc nhỏ mắt cũ cho lần đau mắt sau. Bởi mỗi lần đau mắt có thể do những nguyên nhân khác nhau gây ra. Nếu bạn đang có sẵn tình trạng bệnh glaucoma hoặc loét giác mạc, các bệnh nấm mắt... nhỏ thuốc có chứa corticoid sẽ làm bệnh trầm trọng thêm, vết loét sâu rộng hơn và có thể dẫn đến thủng giác mạc gây mủ.

Trong quá trình sử dụng thuốc polydexa, bệnh nhân cần chú ý tuân thủ theo các chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn. Nếu thấy bất thường về mắt, cần đi khám mắt ngay.

BSCK2. Hồng Hà