Cách hạn chế hóa đơn tiền điện tăng vọt khi thời tiết nắng đổ lửa
Tủ lạnh, điều hòa tiêu tốn điện năng theo thời tiết. Trời càng nắng nóng thì các thiết bị này càng tốn điện. Làm thế nào để tiết kiệm điện năng trong bối cảnh giá điện tăng và mùa nắng nóng đã đến?
GS.TS Nguyễn Đức Lợi, Hội Khoa học và Công nghệ Nhiệt lạnh và Điều hòa không khí cho biết, vào mùa hè, máy điều hòa và tủ lạnh là hai thiết bị ngốn điện nhiều nhất trong gia đình. Tủ lạnh và điều hòa tiêu tốn điện năng theo thời tiết, nghĩa là trời càng nóng những thiết bị này càng tiêu tốn điện. Làm thế nào để hạn chế hóa đơn tiền điện tăng vọt khi bước vào nắng nóng, nhất là trong bối cảnh giá điện vừa tăng. GS.TS Nguyễn Đức Lợi tư vấn các cách sau.
Tiết kiệm điện khi dùng điều hòa
Máy điều hòa gia dụng được sử dụng rất phổ biến trong các gia đình, cơ quan. Nguyên lý làm việc của máy điều hòa cũng như các thiết bị làm lạnh sẽ bao gồm dàn ngưng (dàn nóng), dàn lạnh (dàn bay hơi), máy nén sử dụng điện và thiết bị tiết lưu để giảm nhiệt độ của môi chất (ga lạnh).
Lượng điện tiêu thụ trong máy điều hòa tương đối lớn, công suất điện của động cơ máy nén thông thường tiêu hao trên 1KW, tùy thuộc năng suất lạnh của máy. Mỗi năm, nước ta tiêu thụ trên 1,2 triệu máy điều hòa. Tổng lượng điện tiêu thụ cho điều hòa ở các nước có thể lên tới 4-6% lượng điện tiêu thụ chung, như vậy điều hòa đã tiêu tốn một lượng điện đáng kể.
Để có thể tiết kiệm điện khi sử dụng điều hòa, khi chọn mua máy điều hòa phải chọn năng suất lạnh phù hợp với diện tích của phòng, cũng không nên lớn quá và cũng không nên bé quá. Thực tế hiện nay trên thị trường có một số loại máy điều hòa giá rất thấp so với các hãng có uy tín có cùng năng suất lạnh. Chắc chắn các loại máy này sẽ tiêu hao điện nhiều hơn so với các máy của các hãng có uy tín.
Điều hòa gia dụng là thiết bị bắt buộc phải dán nhãn sao năng lượng, chọn máy càng nhiều sao thì càng tiết kiệm năng lượng. Với những gia đình sử dụng điều hòa tương đối thường xuyên thì nên chọn mua máy biến tần, vì việc tiết kiệm điện sẽ bù lại cho việc đầu tư cho loại máy có giá cao hơn. Máy 5 sao có thể tiết kiệm năng lượng tới 23% so với máy 1 sao.
Dàn nóng phải lắp chỗ thoáng mát và đặc biệt không nên quay về hướng tây vì khi đó nhiệt độ dàn nóng sẽ cao, máy điều hòa làm lạnh sẽ kém và tiêu hao điện năng nhiều hơn. Vị trí dàn nóng và dàn lạnh không nên cách nhau xa quá vì càng xa thì việc làm lạnh của máy càng kém đồng thời cũng tiêu tốn điện năng nhiều hơn.
Khi sử dụng điều hòa để tiết kiệm điện cần chú ý những điểm sau: Đặt nhiệt độ điều hòa phù hợp với yêu cầu của mỗi người nhưng phải chú ý là không đặt nhiệt độ thấp quá vì nhiệt độ càng thấp thì điện năng tiêu hao càng cao. Đặc biệt, khi đặt nhiệt độ điều hòa cũng phải chú ý đến điều kiện vệ sinh cho người sử dụng. Điều kiện vệ sinh cho phép là nhiệt độ trong phòng điều hòa và nhiệt độ bên ngoài không chênh lệch nhau quá 10 độ C vì từ phòng lạnh ra ngoài chỗ nóng con người dễ bị cảm.
Hàng năm phải bảo dưỡng máy điều hòa, đặc biệt là vệ sinh sạch sẽ cả dàn nóng và dàn lạnh vì nếu dàn nóng dàn lạnh bẩn quá trình trao đổi nhiệt kém việc làm lạnh cũng kém đi và điện năng tiêu hao sẽ lớn hơn. Phòng lắp đặt điều hòa cần phải kín không có khe hở thông với bên ngoài và nếu được cách nhiệt thì càng tốt.
Để tiết kiệm điện khi trời nắng nóng, nên sử dụng các biện pháp như che nắng cho cửa sổ phía ngoài, có rèm cửa phía trong. Dùng thêm quạt máy khi đang bật điều hòa cũng có thể tiết kiệm năng lượng khoảng 10%.
Sử dụng tủ lạnh tiết kiệm điện
Tủ lạnh là một trong những thiết bị gia dụng tiêu tốn nhiều điện trong gia đình. Dàn ngưng kim loại phía sau tủ lạnh giúp loại bỏ sức nóng từ máy nén. Giữ dàn ngưng sạch sẽ, không bụi bẩn sẽ giúp máy nén hoạt động hiệu quả hơn. Nhờ đó, thực phẩm được bảo quản tốt hơn, đồng thời tủ lạnh sẽ tiết kiệm điện năng tiêu thụ. Thông thường có thể vệ sinh dàn ngưng 6 tháng/lần.
Trong quá trình sử dụng tủ lạnh, để tiết kiệm điện, nên hạn chế việc ngắt tủ lạnh ra khỏi nguồn điện và bật/tắt tủ lạnh thường xuyên vì mỗi lần khởi động sẽ tốn một lượng điện lớn.
Hạn chế mở cửa tủ lạnh liên tục và mở quá lâu vì khi mở cửa không khí lạnh bên trong tủ sẽ đối lưu rất nhanh với không khí nóng bên ngoài, làm cho nhiệt độ trong tủ tăng cao. Khi đó, bộ phận làm lạnh phải tăng thời gian, hiệu suất hoạt động gây tiêu hao điện nhiều hơn, về lâu dài còn làm giảm tuổi thọ của tủ lạnh.
Việc dự trữ quá nhiều đồ ăn trong tủ lạnh cũng gây tiêu hao nhiều điện hơn, vì các loại thực phẩm san sẻ độ lạnh khi mới được bỏ vào, hấp thụ nhiệt nhiều hơn. Nhiệt độ quá lạnh chính là nguyên nhân khiến cho tủ lạnh nhà bạn tiêu hao nhiều điện năng. Các chuyên gia khuyên rằng nên giữ nhiệt độ của ngăn lạnh từ 37 độ F đến 40 độ F (tương đương với khoảng từ 2 độ C đến 4 độ C) và ngăn đông ở mức 5 độ F (tương đương với -15 độ C).
Cần thường xuyên kiểm tra, lau chùi để tăng độ kết dính giữa vùng đệm và thành tủ, hạn chế nguyên nhân làm tủ bị thoát khí lạnh. Vị trí đặt tủ cũng ảnh hưởng khá lớn đến công suất hoạt động của tủ lạnh, gây tiêu hao nguồn điện nếu đặt không đúng chỗ. Cần chọn nơi thông thoáng, tiện lợi, vị trí đặt tủ cách tường 10cm và kê cao hơn so với mặt đất là 5cm.
Rã đông định kỳ cho tủ lạnh là một trong những cách sử dụng tủ lạnh tiết kiệm điện hữu hiệu. Bằng cách cố định thời gian rã đông 2 tháng một lần, loại bỏ những thực phẩm không còn sử dụng, giúp máy nén chạy hiệu quả nhất.
Tiền điện giảm đến 15% nhờ bảo dưỡng các thiết bị
Vệ sinh bảo dưỡng các thiết bị điện đúng cách không những giúp máy đạt công suất cao, tăng diện tích sử dụng mà còn tiết kiệm điện năng. Tuy nhiên, cần bảo dưỡng vệ sinh đúng cách để không gây hại cho máy, tránh tình trạng sau khi vệ sinh thiết bị bị cháy, hỏng. Các tính toán cho thấy, nếu bảo dưỡng định kỳ, đúng cách giúp tiết kiệm 5 - 15% điện năng tùy theo thiết bị, kịp thời phát hiện các nguy cơ hỏng hóc, rò điện...
Cụ thể, đối với các loại quạt là quạt trần và quạt bàn, nếu lau sạch cánh, lồng bảo vệ sẽ làm tăng lưu lượng gió, dòng điện giảm, máy chạy nhẹ, ít tiêu tốn điện năng. Điều này nhiều người dễ nhận thấy đối với quạt bàn. Nếu để quạt bẩn, bám đầy bụi ở cánh và rào chắn bảo vệ gió sẽ không mát, quạt chạy ì, kêu. Nên vệ sinh quạt ít nhất 1 - 2 lần vào đầu và cuối mùa sử dụng. Khi không dùng cần bọc phía ngoài quạt để tránh bụi bẩn.
Khi vệ sinh các thiết bị điện cần cân nhắc cái nào mình tự làm được, cái nào cần thợ có tay nghề. Ví dụ, vệ sinh quạt có thể tự làm tại nhà nhưng điều hòa cần có thợ. Do điều hòa có các cánh mỏng, nếu dùng tay rất khó và lau. Trong khi các máy chuyên dùng có bình phun áp suất mạnh, thợ sửa chữa sẽ nhanh chóng thổi bụi cả dàn nóng lẫn dàn lạnh. Người dân chỉ nên vệ sinh màng lọc dàn lạnh bằng cách tháo ra lau rửa hằng tháng.
Đối với bếp hồng ngoại, bếp từ, tốt nhất bạn nên mua nồi có đáy trùm lên vòng tròn trên mặt bếp, để nhiệt không thất thoát ra ngoài. Mua loại bếp có 2 hoặc 3 vòng nấu để phù hợp với tất cả các loại nồi, xoong. Trước khi nấu ăn, nếu bạn lau xoong nồi, không để chúng bị ướt, để không mất nhiều nhiệt năng làm nóng nồi và thực phẩm.
Màn hình tivi ở chế độ quá sáng, độ tương phản càng cao, màu đậm sẽ càng "ngốn" điện và giảm tuổi thọ đèn màn hình. Bạn có thể chỉnh độ sáng cho phù hợp với mắt nhìn và điều kiện căn phòng. Thiết bị điện tử tiếp tục dùng một lượng điện nhất định ngay cả khi bạn đã tắt chúng. Vì thế, bạn hãy rút phích điện máy sấy, sạc máy tính hoặc lò vi sóng, lò nướng bánh… khi không sử dụng.
Quá phụ thuộc vào công nghệ cũng là một sai lầm của nhiều gia đình khi tiết kiệm điện. Nhiều người sau khi mua các thiết bị có công nghệ inverter tiết kiệm điện thì yên tâm rằng: Dù có để nhiệt độ thấp, mở cửa khi bật điều hòa; đóng, mở cửa tủ lạnh liên tục... cũng không tốn điện, vì máy đã có chức năng tự điều chỉnh. Tuy nhiên, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm, bởi bên cạnh sự hỗ trợ của công nghệ, người dùng phải có ý thức sử dụng thiết bị tiết kiệm, hiệu quả.
Thực tế một thiết bị công nghệ inverter không sử dụng đúng cách có thể tiêu tốn điện năng hơn một thiết bị công nghệ thường được sử dụng hợp lý, khoa học. Nhiều gia đình còn yên tâm bật bình nóng lạnh cả ngày vì sản phẩm có chức năng tự ngắt điện khi nước đủ nóng mà quên rằng, bình nóng lạnh cũng có chức năng tự đóng điện để làm nóng nước khi nhiệt độ xuống thấp. Do đó, bình nước nóng sẽ luôn luôn ở chế độ làm việc 24/24h, tiêu hao nhiều điện năng.