Cách Singapore lồng ghép di sản văn hóa vào trải nghiệm du lịch
Từ văn hóa đặc sắc, ẩm thực đường phố, lễ hội truyền thống đến những không gian sáng tạo hiện đại, dù là một quốc gia có mật độ đô thị hóa cao, Singapore đã thành công trong việc hài hòa giữa bảo tồn và đổi mới để không ngừng nâng cao trải nghiệm của du khách.
Là một trong những quốc gia có tốc độ đô thị hóa hàng đầu thế giới, Singapore vẫn khéo léo gìn giữ bản sắc và thành công đưa di sản truyền thống trở thành một phần quan trọng trong trải nghiệm của du khách quốc tế. Khi ghé thăm Singapore, du khách sẽ cảm nhận và hòa mình vào đời sống văn hóa phong phú ấy qua di sản ẩm thực Hawker được UNESCO ghi danh, hay những khu phố di sản như Chinatown và Little India, hoặc các tổ hợp phong cách sống trẻ trung, sôi động được cải tạo từ công trình lịch sử.
Singapore nổi tiếng với sự đa dạng văn hóa đa sắc tộc cùng tồn tại hài hòa, tạo nên sự phong phú trong ngôn ngữ, ẩm thực, các lễ hội, kiến trúc và các công trình tôn giáo. Ảnh: Hải Nam
Văn hóa hawker (ẩm thực bình dân) có nguồn gốc từ những gánh hàng rong nhỏ, lẻ phục vụ người lao động tại Singapore thời kỳ trước. Từ những năm 1970 đến năm 1986, chính phủ Singapore đã bắt đầu quy hoạch và đưa khoảng 18.000 quầy hàng rong vào các hawker center (trung tâm ẩm thực bình dân) có cơ sở vật chất sạch sẽ, tiện nghi để vừa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, vừa gìn giữ hương vị ẩm thực truyền thống. Ngày nay, các trung tâm hawker đã trở thành “không gian dùng bữa của cộng đồng”, tạo điều kiện để người dân và du khách cùng quây quần thưởng thức các món ngon với giá phải chăng.
Khu ẩm thực bình dân Lau Pa Sat (trước đây là Telok Ayer Market) tại Singapore. Nguồn: Tripadvisor
Để tiếp tục gìn giữ nét văn hóa độc đáo này, chính phủ Singapore luôn có những chính sách phù hợp, từ việc triển khai các gói trợ cấp trong giai đoạn COVID-19, cho đến phân bổ ngân sách xây mới và cải tạo các trung tâm hawker bằng gói ngân sách. Chính nhờ những nỗ lực bền bỉ của chính phủ và cộng đồng địa phương, văn hóa hawker tiếp tục phát triển rực rỡ tại Singapore, gắn liền với đời sống hằng ngày của người dân trên khắp đảo, từ các khu vực hành chính trung tâm đến các khu phố dân cư ít du khách.
Du khách có thể trải nghiệm văn hóa hawker ngay tại trung tâm thành phố, với rất nhiều lựa chọn như khu ẩm thực bình dân Lau Pa Sat (trước đây là Telok Ayer Market), Maxwell Food Centre hay Amoy Street Food Centre. Trong đó phổ biến và được nhiều du khách yêu thích là Lau Pa Sat, “thiên đường ẩm thực” mở cửa suốt 24 giờ. Du khách đến đây sẽ bị choáng ngợp trước gần 200 quầy hàng bày bán đủ loại món ăn từ Trung Quốc, Malaysia, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, Philippines lẫn ẩm thực phương Tây.
Kết hợp văn hóa với du lịch tại các khu phố di sản
Khu phố Chinatown tại Singapore. Nguồn: Entree Kibbles
Các khu phố di sản như Chinatown và Little India được xem như những “ốc đảo văn hóa”, góp phần lưu giữ truyền thống của cộng đồng nhập cư đầu tiên tại Singapore. Nhóm dân cư này không chỉ xây dựng các đền chùa, chợ, nhà cửa để duy trì đời sống tín ngưỡng và giữ nếp sinh hoạt thường nhật của quê hương, mà còn lập ra các tổ chức văn hóa để duy trì sự gắn kết trong cộng đồng. Ngày nay, chính những di sản này tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa của người địa phương tại Singapore.
Bên cạnh việc bảo tồn các di sản lịch sử, chính phủ Singapore cũng chú trọng vào quá trình đổi mới, hướng đến sự hài hòa giữa giá trị truyền thống và hiện đại, từ đó mang lại sức hút vượt thời gian cho các khu phố văn hóa này. Vừa coi trọng việc bảo tồn kiến trúc nguyên bản của các căn hộ kinh doanh (shophouse), Singapore cũng vừa giám sát và tạo điều kiện để các đơn vị tư nhân cải tạo những công trình này cho mục đích kinh doanh, từ quán cà phê, nhà hàng, cửa hàng thời trang, đến khách sạn.
Các shophouse tại Singapore được bảo tồn kiến trúc nguyên bản, nhưng vẫn có thể cải tạo cho mục đích kinh doanh, từ quán cà phê, nhà hàng, cửa hàng thời trang, đến khách sạn. Nguồn: Visit Singapore
Khu Chinatown tại Singapore hiện nay vô cùng sầm uất với các dãy nhà ở kiêm cửa hàng san sát, tập trung dọc các tuyến đường chính như Pagoda Street, Trengganu Street, Smith Street và Temple Street. Khu phố vẫn bảo tồn nhiều công trình kiến trúc tiêu biểu như những dãy nhà phố hai tầng cổ kính, ngôi đền Phúc Kiến Thian Hock Keng hay chùa Răng Phật linh thiêng.
Ngoài ra, Chinatown tại Singapore còn là một trong số ít khu phố trên thế giới vừa có cả chùa Phật giáo, đền Hồi giáo và đền Hindu cùng tọa lạc trong một khu vực. Khu phố này cũng thường xuyên tổ chức những lễ hội quy mô lớn, với nhiều hoạt động thú vị như trang trí đèn đường, hội chợ và chương trình cộng đồng dọc theo các tuyến đường chính nhân dịp lễ, tết truyền thống.
Chùa Răng Phật nổi tiếng tại khu phố Chinatown, Singapore. Ảnh: Hải Nam
Song song với việc bảo tồn bản sắc văn hóa, Chinatown cũng không ngừng đổi mới với các điểm đến phù hợp với xu hướng, nhằm duy trì sức hấp dẫn với du khách. Đơn cử như The Social Space - một không gian phong cách sống đa chức năng kết hợp giữa mô hình cửa hàng, quán cà phê và tiệm nail thân thiện với môi trường. Cửa hàng còn hướng đến việc mang lại tác động tích cực cho xã hội như tạo cơ hội việc làm cho nhóm lao động yếu thế và người khuyết tật. Những ai muốn tìm kiếm quà lưu niệm độc đáo thì có thể ghé The Tintin Shop, cửa hàng chính thức phân phối các sản phẩm lấy cảm hứng từ bộ truyện tranh nổi tiếng “Những cuộc phiêu lưu của Tintin”.
Tại Singapore, khu Little India cũng được công nhận là khu vực bảo tồn tương tự như Chinatown. Nguồn: Travelodium Travel Magazine
Với Little India, khu phố này cũng được chính phủ Singapore công nhận là khu vực bảo tồn tương tự như Chinatown, theo đó vừa tạo điều kiện để các doanh nghiệp tư nhân tiếp tục kinh doanh, vừa gìn giữ di sản văn hóa của cộng đồng người Tamil.
Little India ngày nay có đến 40 công trình di sản trong bán kính vỏn vẹn 4 km. Nổi bật và được du khách biết đến nhiều nhất là căn biệt thự 8 tầng House of Tan Teng Niah có màu sắc rực rỡ và ngôi đền Hindu cổ kính Sri Veeramakaliamman Temple.
Little India cũng thu hút du khách thông qua các lễ hội văn hóa sống động đầy màu sắc. Nguồn: Miss MIna
Little India cũng thu hút du khách thông qua các lễ hội văn hóa sống động đầy màu sắc. Từ tháng 10 đến tháng 11, một trong những sự kiện văn hóa đáng chú ý nhất tại khu phố là lễ hội Deepavali Celebrations (còn được gọi là "Diwali" hay "Lễ hội Ánh sáng"). Đây là một trong những lễ hội tôn giáo quan trọng nhất của người Hindu để tôn vinh chiến thắng của cái thiện trước cái ác. Trong thời điểm diễn ra sự kiện, khu phố Little India sẽ được thắp sáng rực rỡ và trang hoàng lộng lẫy với các tác phẩm nghệ thuật sắp đặt ấn tượng.
Khu phố cũng có rất nhiều điểm đến mới hấp dẫn du khách trẻ như Olibier Rooftop Bar, tọa lạc trên tầng 3 của một shophouse cổ với tầm nhìn bao quát toàn cảnh khu Tiểu Ấn, hay The Whiskey Library - quán bar phong cách jazz nằm trong một khách sạn boutique sang trọng.
Khu phức hợp New Bahru vẫn giữ nguyên kiến trúc được cải tạo từ ngôi trường trung học tồn tại gần 80 năm. Nguồn: Finbarr Fallon
Ngoài ra, Singapore có xu hướng giữ nguyên kiến trúc bên ngoài nhưng đổi mới nội thất bên trong các tòa nhà di sản, biến chúng thành những điểm đến phong cách sống “tất cả trong một”. Việc bổ sung công năng mới cho các tòa nhà di sản không chỉ góp phần làm phong phú thêm cảnh quan đô thị, mà còn mang lại sức sống mới, đưa các công trình này vào trong đời sống hiện đại.
Một vài dự án cải tạo đáng chú ý trong thời gian gần đây tại Singapore có thể kể đến 2 khu phức hợp New Bahru và KADA. Trong khi New Bahru được cải tạo từ ngôi trường trung học Nan Chiau có tuổi đời gần 80 năm, thì KADA tọa lạc trong khuôn viên của bệnh viện St Andrew's Mission Hospital đã hơn 100 năm lịch sử.
