Cách thức 'cài cắm' ưu đãi giá điện của cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương

Trong số 12 bị can của vụ án, cựu Thứ trưởng Bộ Công Thường Hoàng Quốc Vượng bị đề nghị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, theo Điều 356 – Bộ luật Hình sự. Hành vi sai phạm của cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương bị xác định là gây thiệt hại hơn 900 tỷ đồng cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Theo kết luận điều tra và kết luận điều tra bổ sung, tháng 2-2023, Thanh tra Chính phủ có công văn chuyển hồ sơ, tài liệu, kiến nghị Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an xem xét, điều tra làm rõ 8 nhóm hành vi có dấu hiệu phạm tội được phát hiện qua công tác thanh tra.

Cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng.

Bị can Hoàng Quốc Vượng vốn là Thứ trưởng Bộ Công Thương, được giao phụ trách Cục Điện lực và năng lượng tái tạo, trực tiếp chỉ đạo tham mưu xây dựng Dự thảo Quyết định số 13/2020/QĐ-TTG.

Quá trình thực hiện nhiệm vụ, bị can Vượng biết các chủ trương của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các cuộc họp về cơ chế, chính sách hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận đối với các dự án điện mặt trời.

Theo đó, “các dự án điện mặt trời nối lưới và hạ tầng đấu nối công suất 2.000 MW đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận triển khai” sẽ được hưởng chính sách giá điện theo Quyết định 11/2017/QĐ-TTg đến hết năm 2020. Đây là các dự án được phê duyệt bổ sung quy hoạch trước ngày 31-8-2018.

Tuy nhiên, bị can Vượng đã chỉ đạo Cục Điện lực và năng lượng tái tạo Dự thảo Quyết định của Thủ tướng theo hướng mở rộng diện đối tượng được hưởng giá điện ưu đãi thành “các dự án điện mặt trời nối lưới đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp”. Như vậy, các dự án được phê duyệt bổ sung sau ngày 31-8-2018 sẽ được hưởng giá điện ưu đãi.

Việc điều chỉnh diện đối tượng nêu trên là trái với Nghị quyết số 115/NQ-CP và chỉ đạo của Thủ tướng. Việc làm này của cựu Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng là có động cơ vụ lợi, nhằm tạo cơ chế cho Dự án Nhà máy điện mặt trời Trung Nam-Thuận Nam được hưởng giá điện ưu đãi 9,35 Uscents/kWh, thay vì giá 7,09 Uscents/kWh.

Một mặt, bị can Vượng lợi dụng chức vụ, quyền hạn của Thứ trưởng Bộ Công Thương thống nhất chủ trương đề xuất cho dự án này được phê duyệt bổ sung quy hoạch và cố ý xin cơ chế giá 9,35 Uscents/kWh cho dự án.

Mặc khác, bị can Vượng cố ý điều chỉnh câu chữ, thay đổi diện đối tượng được hưởng chính sách giá điện ưu đãi theo Nghị quyết 115. Diện đối tượng từ “các dự án điện mặt trời nối lưới và hạ tầng đấu nối công suất 2.000 MW đã được Thủ tướng Chỉnh phủ chấp thuận triển khai” thành diện đối tượng “các dự án điện mặt trời nối lưới đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp”. Diện đối tượng này được đưa vào Dự thảo Quyết định số 13.

Mặc dù sau đó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, yêu cầu Bộ Công Thương thực hiện nghiêm theo Nghị quyết 155 nhưng cựu Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng vẫn không thực hiện. Nhờ đó mà Dự án Trung Nam-Thuận Nam được hưởng giá ưu đãi.

Thực hiện quyết định này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN đã mua điện và thanh toán cho Nhà máy điện Trung Nam-Thuận Nam tổng cộng 3.122 tỷ đồng để mua hơn 1,3 triệu kWh điện với giá 9,35 Uscents/kWh.

Theo kết quả điều tra ban đầu, CQĐT xác định tổng số tiền thiệt hại tính đến thời điểm tháng 1-2023 là 774 tỷ đồng. Tuy nhiên, tại kết luận điều tra bổ sung, CQĐT xác định số thiệt hại là hơn 900 tỷ đồng.

Quá trình điều tra, cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng khai đã nhận của Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam số tiền 1,5 tỷ đồng. Hiện, gia đình bị can Vượng đã nộp lại số tiền này để khắc phục hậu quả vụ án.

Vinh Bùi