Cách xác định thời điểm thanh toán dự án sử dụng vốn đầu tư công
Việc thanh toán khối lượng hoàn thành cho các công việc được thực hiện thông qua hợp đồng phải căn cứ vào các nội dung được quy định trong hợp đồng, trong đó có nội dung về 'thời điểm thanh toán' là một ngày, một khoảng thời gian nhất định hoặc sự kiện cụ thể (không bắt buộc quy định cứng là thời gian cụ thể trong năm).
Theo ông Trần Xuân Mạnh tham khảo Điểm a Khoản 1 Điều 11 Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 thì: "Việc thanh toán căn cứ vào hợp đồng phải phù hợp với loại hợp đồng, giá hợp đồng và các điều kiện trong hợp đồng. Số lần thanh toán, giai đoạn thanh toán, thời điểm thanh toán, hồ sơ thanh toán và điều kiện thanh toán phải được quy định cụ thể trong hợp đồng. Chủ đầu tư có trách nhiệm tuân thủ các điều kiện áp dụng các loại giá hợp đồng theo quy định hiện hành".
Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông có hợp đồng với nội dung thanh toán như sau:
"Căn cứ vào kế hoạch vốn bố trí, chủ đầu tư thanh toán cho nhà thầu 3 lần.
Lần 1 thanh toán 100% giá trị phần khảo sát cho nhà thầu và thu hồi hết giá trị tạm ứng phần khảo sát sau khi hồ sơ được chủ đầu tư nghiệm thu.
Lần 2 thanh toán 90% giá trị thiết kế bản vẽ thi công - dự toán cho nhà thầu và thu hồi hết giá trị tạm ứng sau khi hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công - dự toán được cấp thẩm quyền phê duyệt và chủ đầu tư nghiệm thu hồ sơ.
Lần 3 thanh toán 10% giá trị thiết kế bản vẽ thi công - dự toán cho nhà thầu sau khi công trình được nghiệm thu đưa vào sử dụng".
Thời gian thực hiện hợp đồng là 180 ngày, hình thức hợp đồng trọn gói. Tuy nhiên, khi gửi hồ sơ thanh toán đến kho bạc thì bị từ chối do không đúng theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 11 Nghị định số 99/2021/NĐ-CP. Kho bạc yêu cầu Ban quản lý dự án ký phụ lục hợp đồng phải có thời điểm thanh toán, cụ thể là thời gian nào trong năm (theo tiến độ thực hiện 180 ngày) thì mới giải ngân.
Ông Mạnh đề nghị cơ quan chức năng giải đáp vấn đề trên, vì việc thanh toán đang vướng thủ tục theo Nghị định số 99/2021/NĐ-CP của Chính phủ.
Bộ Tài chính trả lời vấn đề này như sau:
Về nguyên tắc kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước:
Tại Khoản 1 Điều 7 Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ quy định về quản lý, thanh toán, quyết toán dự án sử dụng vốn đầu tư công quy định: "... cơ quan kiểm soát, thanh toán căn cứ hồ sơ đề nghị thanh toán của chủ đầu tư, các điều khoản thanh toán được quy định trong hợp đồng, dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt, văn bản giao việc hoặc hợp đồng nội bộ (đối với trường hợp tự thực hiện dự án), số lần thanh toán, giai đoạn thanh toán, thời điểm thanh toán, các điều kiện thanh toán và giá trị từng lần thanh toán để thanh toán vốn cho nhiệm vụ, dự án".
Đối với thanh toán khối lượng hoàn thành cho các công việc được thực hiện thông qua hợp đồng, tại Khoản 1 Điều 11 Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ quy định:
"a) Việc thanh toán căn cứ vào hợp đồng phải phù hợp với loại hợp đồng, giá hợp đồng và các điều kiện trong hợp đồng. Số lần thanh toán, giai đoạn thanh toán, thời điểm thanh toán, hồ sơ thanh toán và các điều kiện thanh toán phải được quy định cụ thể trong hợp đồng. Chủ đầu tư có trách nhiệm tuân thủ các điều kiện áp dụng các loại giá hợp đồng theo quy định hiện hành.
b) Đối với hợp đồng trọn gói: thanh toán theo tỷ lệ phần trăm giá hợp đồng hoặc giá công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc tương ứng với các giai đoạn thanh toán mà các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng, không yêu cầu có xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết.".
Căn cứ các quy định trên, việc thanh toán khối lượng hoàn thành cho các công việc được thực hiện thông qua hợp đồng phải căn cứ vào các nội dung được quy định trong hợp đồng, trong đó có nội dung về "thời điểm thanh toán" là một ngày, một khoảng thời gian nhất định hoặc sự kiện cụ thể (không bắt buộc quy định cứng là thời gian cụ thể trong năm). Việc ký kết hợp đồng tuân thủ theo quy định tại Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22/4/2015 Chính phủ (điều chỉnh, bổ sung một số điều tại Nghị định số 50/2021/NĐ-CP ngày 1/4/2021 của Chính phủ).
Nội dung ông Mạnh cung cấp chưa đầy đủ các thông tin của hợp đồng được ký kết, tuy nhiên với những thông tin tại câu hỏi thì hợp đồng đã xác định được "thời điểm thanh toán"của hợp đồng gồm 03 lần, cụ thể: Lần 1 là sau khi hồ sơ được chủ đầu tư nghiệm thu; lần 2 là sau khi hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công - dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt và chủ đầu tư nghiệm thu hồ sơ; lần 3 là sau khi công trình được nghiệm thu đưa vào sử dụng.
Đề nghị ông nghiên cứu, áp dụng thực hiện. Việc kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước thực hiện theo quy định tại Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ.
