Cái giá đắt ở nơi cư dân phải hét lên: 'Chúng tôi không phải lợn rừng'
Các nhà hoạt động chống săn bắn nói rằng những vụ tai nạn chết người là cái giá quá đắt phải trả cho một trong những hoạt động truyền thống phổ biến nhất của Pháp.
Vào buổi sáng sớm tại Étang des Regains ở Charny-Oreé-de-Puisaye, tiếng súng vang lên từ khu rừng xung quanh. Giờ là mùa săn bắn và các thợ săn địa phương đang hoạt động trở lại, lần theo dấu vết của lợn rừng, hươu và những con vật nhỏ hơn.
Khu rừng dọc theo con đường A6 Autoroute de Soleil có rất nhiều thợ săn mặc áo khoác màu cam huỳnh quang, cầm những tấm bảng ghi dòng chữ: “Cảnh báo: Cuộc đi săn đang diễn ra”.
Thế nhưng, giống như các biển cảnh báo có đá rơi trên đường, người đi bộ hay người lái xe vẫn khó có thể tránh chúng.
Vào tháng 10/2021, Joël Viard (67 tuổi), thiệt mạng khi một viên đạn lạc của thợ săn găm vào cổ ông, giữa lúc ông lái xe dọc theo đường cao tốc từ Rennes đến Nantes. Người thợ săn đang bị điều tra với tội danh ngộ sát.
Săn bắn là một trong những hoạt động phổ biến nhưng cũng gây chia rẽ nhất tại Pháp. Những người phản đối nói rằng các thợ săn cư xử như thể vùng nông thôn thuộc về họ và cáo buộc rằng họ đã giết, làm bị thương và khiến người dân địa phương khiếp sợ mà không bị trừng phạt.
Ngược lại, những người thợ săn cáo buộc người chỉ trích họ là coi vùng nông thôn nước Pháp giống như công viên Disneyland, nơi hươu nai và lợn rừng tự do đi lang thang, phá hoại mùa màng cùng rừng của nông dân.
Bị bắn ngay trên đất nhà mình
Mỗi lần nghe tiếng súng nổ trên cánh đồng quanh nhà ở vùng nông thôn nước Pháp, Elodie Le Frixon lại nao núng.
Cô nhớ lại khoảng thời gian 4 năm trước khi viên đạn lạc của một thợ săn xuyên qua cửa sổ nhà bếp và suýt cướp mất người bạn đời của cô.
Những sự cố như vậy đã dẫn đến những lời kêu gọi hạn chế săn bắn - môn thể thao mà nhiều người ở vùng nông thôn Pháp coi là đại diện cho lối sống, theo Reuters.
Trong những năm gần đây, sự chia rẽ về vấn đề này ngày càng trở nên gay gắt. Và cái chết của Morgan Keane vào hai năm trước đã khiến mọi thứ thêm tồi tệ.
Kém may mắn hơn người bạn đời của Le Frixon, Morgan Keane (25 tuổi), đang đốn củi trong vườn khi một người đi săn đi ngang qua. Anh bị trúng đạn vào ngực và sau đó tử vong.
Người thợ săn đã nổ phát súng chí mạng, Julien Féral (35 tuổi), cho biết anh nhìn nhầm Keane với một con lợn rừng.
Laurent Lapergue (51 tuổi), người chỉ đạo cuộc đi săn và cũng bị buộc tội ngộ sát, từ chối chịu trách nhiệm. Ông nói rằng ông đã nêu ra các quy tắc an toàn cho tất cả thợ săn có mặt ngày hôm đó trước khi họ lên đường.
“Tôi đã lặp lại các quy tắc theo yêu cầu nhưng không phải lúc nào mọi người cũng lắng nghe”, ông cho biết và nói thêm cuộc đi săn được "kiểm soát hoàn hảo", "nhưng có lẽ không phải 100%".
Thảm kịch được kể lại trong phiên tòa xét xử dường như khiến ngay cả chủ tọa phiên tòa cũng ngạc nhiên. Đó là sự kết hợp chết người của một thợ săn thiếu kinh nghiệm cầm khẩu súng trường; một người quản lý săn bắn không thể trình bày rõ liệu những người có mặt có chú ý đến quy tắc an toàn hay không; và một thanh niên bị bắn vào ngực ngay trên đất nhà mình.
Ngay cả Willy Schraen, chủ tịch của liên đoàn thợ săn Pháp cũng tuyên bố vụ việc là "không thể chấp nhận được".
Đối với những người bạn thân của Keane, bao gồm Leá Jaillard, Mila Sanchez, Zóe Monchecourt và Audrey Tindilìere, họ không thể tưởng tượng được việc coi cái chết của bạn mình như một thiệt hại không thể tránh khỏi của truyền thống săn bắn.
“Sau khi Morgan qua đời, tôi đã nghĩ lại những điều chúng tôi đã phải chịu đựng khi còn nhỏ ở nông thôn. Khi chúng tôi ra ngoài đi dạo, bố mẹ bảo tôi hát hoặc hét lên để thợ săn có thể nghe thấy. Tất nhiên, vì còn là những đứa trẻ nên chúng tôi xem nó giống như một trò chơi. Lúc đó, chúng tôi thường hét lên: 'Chúng tôi không phải là lợn rừng'”, Jaillard kể lại.
Sau bi kịch, một chiến dịch tập thể chống săn bắn "Un jour un chasseur" đã được thành lập. Họ tổ chức kiến nghị kêu gọi cấm săn bắn vào những ngày nhất định, kiểm soát an ninh chặt chẽ hơn và có bản án nghiêm khắc hơn đối với thợ săn phớt lờ quy tắc.
Bản kiến nghị đã thu được đủ chữ ký để buộc một ủy ban Thượng viện Pháp xem xét lại sự an toàn của các cuộc đi săn.
“Chiến dịch của chúng tôi đã mở ra cơ hội cho phép người dân nông thôn, những người bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi việc săn bắn, nói lên cảm nhận thực sự của họ về việc này”, Jaillard cho biết.
“Họ đã lên tiếng và cho thấy một vấn đề tồn tại không thể bỏ qua. Chúng tôi cố gắng tranh luận một cách hợp lý dựa trên các sự kiện và số liệu, chứ không phải cảm xúc”, cô nói.
Tranh cãi
Số liệu chính thức cho thấy các vụ tai nạn săn bắn đã giảm trong 20 năm qua.
Trong năm 2020-2021, 80 vụ tai nạn đã xảy ra, trong đó có 7 ca tử vong. Năm 2021, 90 vụ tai nạn được ghi nhận, 8 trong số đó có người thiệt mạng, theo AFP. Khoảng 150 người bị thương trong các tai nạn săn bắn hàng năm ở Pháp.
“Trong 20 năm qua, chúng ta đã thấy số vụ tai nạn giảm, nhưng chưa từng có năm nào không có tai nạn xảy ra”, giám đốc Liên đoàn thợ săn Pháp Nicolas Rivet cho biết.
Theo ông, phần lớn là do thợ săn không tôn trọng các quy tắc an toàn. “Tôn trọng các quy tắc là bắt buộc, nhưng mọi người mắc sai lầm và chúng tôi không thể đứng sau giám sát tất cả”, ông nói.
“Không một ngày cuối tuần nào trôi qua (trong mùa săn bắn) mà chúng tôi không lo lắng về việc nhận được cuộc gọi về thảm kịch… Đó là mối bận tâm thường xuyên”, ông cho biết thêm.
Rivet cho biết liên đoàn đã đưa ra các biện pháp để tăng cường an toàn, bao gồm yêu cầu thợ săn mặc áo khoác màu cam huỳnh quang và đặt các biển cảnh báo.
“Chúng tôi cũng đang làm việc với các liên đoàn thể thao và giải trí địa phương để tìm ra giải pháp thông minh về cách chúng ta sống chung ở vùng nông thôn”, ông nói.
Theo ông, cấm săn bắn vào những ngày nhất định không giải quyết được gì. “Những người nói rằng họ muốn có ngày không đi săn trên thực tế muốn là cấm hoàn toàn việc săn bắn. Đó là một hệ tư tưởng giáo điều”, ông nhấn mạnh.
“Họ nghĩ thợ săn là những người nhà quê, lạc hậu, và vì họ giết động vật nên họ không thích thiên nhiên”, ông nói. “Những người này sống trong một thế giới của Walt Disney, nơi con vật thì tốt bụng và thợ săn thì xấu xa”.
Ông Yves Verilhac, chủ tịch Liên đoàn Bảo vệ các loài chim của Pháp (LPO) cho biết liên đoàn không kêu gọi chấm dứt việc săn bắn, nhưng đã viết thư cho Tổng thống Emmanuel Macron để yêu cầu cấm hoạt động này hai ngày một tuần.
“LPO không chống lại việc săn bắn mà chống lại cách việc săn bắn đang được thực hiện ở Pháp, chống lại sự thái quá và lạm dụng”, ông nói. “Việc săn bắn đã thay đổi trong những thập kỷ qua. Ngày nay, vũ khí được sử dụng, súng trường có tầm bắn từ 2-3 km, nguy hiểm hơn nhiều”.
Trong khi đó, mặc dù thất vọng với phản ứng của Thượng viện Pháp sau khi báo cáo của ủy ban bác bỏ nhiều kiến nghị tập thể, Jaillard tin rằng cách nhìn của công chúng đối với việc săn bắn ở Pháp đang thay đổi.
“Cái chết của Morgan chỉ là khởi đầu cho chiến dịch của chúng tôi. Có rất nhiều bài báo trên các phương tiện truyền thông nhưng chúng tôi biết nếu chúng tôi không làm gì đó thì trong vài tuần, cái chết của anh ấy sẽ bị lãng quên. Và chúng tôi biết vấn đề còn lớn hơn thế”, cô nói.
“Những người thợ săn nói săn bắn là truyền thống, nhưng lập luận này thật vô lý: Không phải truyền thống nào cũng tốt. Chúng ta không ở thời trung cổ nơi mọi người phải săn bắn để kiếm ăn”, cô nhấn mạnh.