Cấm thuốc lá điện tử mang lại lợi ích về sức khỏe cho người dân
Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều chứa nicotine là chất gây nghiện cao, gây hại đến sức khỏe. Trên thế giới, nhiều trường hợp tổn thương phổi cấp tính và nghiêm trọng do thuốc lá điện tử đã được báo cáo
Chia sẻ tại Hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về tăng cường năng lực triển khai thực hiện Công ước khung về kiểm soát thuốc lá (FCTC) và điều 5.3 FCTC tại Việt Nam, TS.BS Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, không có bằng chứng nào chứng minh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ít gây hại hơn các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường. Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều chứa nicotine là chất gây nghiện cao, gây hại đến sức khỏe.
Ông Khoa cho rằng, thông tin thuốc lá điện tử giảm tác hại hơn 95% so với thuốc lá điếu thông thường dựa trên ý kiến của một nhóm nhỏ các chuyên gia, được đưa trên cơ sở một bài báo được tài trợ bởi ngành công nghiệp thuốc lá và không đảm bảo cơ sở khoa học.
TS.BS Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) chia sẻ tại Hội thảo.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa ra tuyên bố, việc tuyên truyền thuốc lá nung nóng ít hóa chất độc hại hơn so với thuốc lá truyền thống sẽ gây hiểu nhầm cho người sử dụng về tác hại của thuốc lá nung nóng.
Theo đại diện Bộ Y tế, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là các sản phẩm xuất hiện trôi nổi tại Việt Nam. Các loại thuốc lá này có sử dụng nhiều hương liệu, nguyên liệu, hóa chất khác nhau.
Thông qua việc phối trộn, người sử dụng có thể tự ý tăng tỉ lệ nicotine quá mức hoặc thêm ma túy và các chất gây nghiện khác để sử dụng mà khó bị phát hiện. Nhiều trường hợp nhập viện do hút thuốc lá điện tử đã phát hiện có trộn chất ma túy. Những trường hợp này đều rất nặng, vào viện trong tình trạng hôn mê do trong thuốc lá điện tử có chứa cần sa.
Chuyên gia y tế cho rằng, tất cả các sản phẩm thuốc lá đều gây hại với sức khỏe. Trên thế giới, nhiều trường hợp tổn thương phổi cấp tính và nghiêm trọng do thuốc lá điện tử đã được báo cáo (tính đến 18/2/2020 có 2.807 trường hợp tổn thương phổi liên quan đến việc sử dụng thuốc lá điện tử, bao gồm 68 ca tử vong)
Tại Việt Nam, qua tổng hợp, báo cáo của gần 700 cơ sở khám, chữa bệnh cho thấy, chỉ tính riêng năm 2023, có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; trong đó nhiều người đã nhập viện ngay từ lần đầu tiên sử dụng. Triệu chứng khi sử dụng các sản phẩm này là do dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp.
Đáng lo ngại, các nghiên cứu gần đây cho thấy, thực trạng sử dụng thuốc lá mới chủ yếu là trong giới trẻ. Chỉ trong vòng 2 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể (từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023). Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cũng cao ở nhóm tuổi từ 15-24 tuổi (7,3%).
Chuyên gia cũng nhấn mạnh, không thể coi giảm tác hại thuốc lá điếu bằng cách cho sử dụng một sản phẩm gây nghiện khác và tạo ra một thế hệ người nghiện mới (bao gồm cả trẻ em và phụ nữ).
Cùng với đó, các sản phẩm thuốc lá mới nếu không được ngăn chặn kịp thời, sẽ có nguy cơ cao tạo ra một thế hệ trẻ nghiện nicotine và những kết quả của hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá mà chúng ta đã đạt được trong nhiều năm qua sẽ bị phá bỏ.
"Do tác hại nghiêm trọng của các sản phẩm thuốc lá mới tới sức khỏe, đặc biệt là thế hệ trẻ. Chúng ta phải quyết liệt ngăn chặn việc sử dụng trước khi quá muộn", ông Khoa nhấn mạnh.
Một số mẫu thuốc lá điện tử gây ngộ độc ở bệnh nhân điều trị tại Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Đồng quan điểm này, TS.BS Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện WHO tại Việt Nam cho biết, Bộ Y tế đã có những phản ứng rất tốt, rất kịp thời với việc ngăn chặn tác hại của thuốc lá mới, quyết tâm bảo vệ sức khỏe, bảo vệ con người.
Việt Nam là quốc gia thứ 47 trong tổng số 182 quốc gia tham gia Công ước khung về kiểm soát thuốc lá (FCTC). Vì vậy, Việt Nam cần có những chính sách mạnh mẽ hơn nữa để kiểm soát thuốc lá, ngăn chặn những nguy cơ mà các loại thuốc lá mới gây hại tới cộng đồng.
Theo bà Đinh Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), hiện nay Bộ Y tế đang triển khai một số chính sách như Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), hay đề xuất ban hành Nghị quyết về cấm sản xuất kinh doanh, nhập khẩu quảng cáo thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Đây là 2 văn bản pháp lý quan trọng thể hiện rất rõ việc đấu tranh về lợi ích y tế công cộng với các lợi ích nhóm, lợi ích của doanh nghiệp, ngành công nghiệp thuốc lá.
Trước sự xuất hiện của nhiều loại thuốc lá mới, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, đặc biệt là giới trẻ, quan điểm của Bộ Y tế là đặt sức khỏe của người dân lên hàng đầu và nhất quán quan điểm đề xuất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
