Căn bệnh khiến 40% người mắc phải cắt cụt chi nếu không điều trị sớm
Người bệnh có thể bị các cơn đau nhức dữ dội sau khi đi bộ quãng đường ngắn, đầu chi có các vết lở loét. Nếu không điều trị sớm, loại bệnh này có thể khiến 25% người mắc tử vong.
Mới đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM tiếp nhận điều trị cho ông N.V.H. (68 tuổi, ngụ tại TP.HCM). Ông H. nhập viện trong tình trạng đau nhức chân trái dữ dội, bắp chân bị đau khi đi khoảng 10-20m. Ngoài ra, các đầu ngón chân có vết lở loét không lành.
Sau khi thực hiện các xét nghiệm, bác sĩ xác định ông H. bị tắc hẹp động mạch chi. Người bệnh được nong và đặt stent tái thông mạch máu. Các triệu chứng thuyên giảm ngay sau đó. Ông H. đi lại dễ dàng với quãng đường xa hơn 100m và tiếp tục được theo dõi, chăm sóc vết loét tại bệnh viện.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Trần Thanh Vỹ, Trưởng khoa Lồng ngực - Mạch máu, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, hơn 75% người bị tắc hẹp động mạch chi không có triệu chứng ở giai đoạn khởi phát.
Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có tiên lượng rất xấu. Cụ thể, khoảng 25% người bệnh tắc hẹp động mạch chi sẽ tử vong và 30-40% còn lại phải cắt cụt chi.
Hiện nay, có nhiều phương pháp chẩn đoán loại bệnh trên như đo áp lực động mạch đầu chi và tính chỉ số huyết áp tâm thu cổ chân, cánh tay, siêu âm, chụp MRI, chụp CT, chụp DSA.
Trong đó, chẩn đoán thông qua chỉ số cánh tay - cổ chân có độ nhạy 79-95% và độ đặc hiệu 96-100% có nhiều người thực hiện nhất. Người không mắc bệnh tắc hẹp mạch máu thường có huyết áp ở mọi vị trí bằng nhau hoặc chênh lệch không đáng kể. Nếu chỉ số huyết áp cánh tay - cổ chân nhỏ hơn hoặc lớn hơn 1 được xem là kết quả bất thường, có nguy cơ mắc bệnh.
Tuy nhiên, tùy từng đối tượng, người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chẩn đoán phù hợp.
Bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Đức Chỉnh, Khoa Tim mạch can thiệp, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, chia sẻ có 4 phương pháp điều trị bệnh lý trên bao gồm tập vật lý trị liệu, điều trị bằng thuốc, phẫu thuật bắc cầu động mạch và điều trị can thiệp nội mạch. Trong đó, sử dụng thuốc kháng tiểu cầu là một trong những phương pháp chính.
Bên cạnh đó, phẫu thuật bắc cầu động mạch ngày nay cũng đạt được nhiều tiến bộ. Bác sĩ sẽ lấy mảnh ghép mạch máu khỏe mạnh khác trong cơ thể làm cầu nối giàu oxy bắc qua đoạn mạch bị tắc hẹp. Ngoài mạch máu tự thân, các mạch máu nhân tạo cũng được nghiên cứu ghép vào với tính năng tương tự. Một số mạch máu còn được đặt thuốc bên trên để làm cầu nối hiệu quả.
Ngoài ra, theo các bác sĩ, các dụng cụ hiện đại trong phẫu thuật can thiệp nội mạch như stent, bóng nong động mạch, dây dẫn kích thước nhỏ... giúp bác sĩ xử lý những chỗ hẹp tắc dễ dàng hơn.
Đối với những tổn thương vôi hóa nhiều, bác sĩ sẽ áp dụng kỹ thuật cắt bỏ mảng xơ vữa bên trong lòng mạch, kết hợp đặt stent hoặc bóng để giúp cho lòng mạnh thông thoáng hơn. Từ đó, các chi được cấp máu đầy đủ, giữ được tình trạng chi trọn vẹn cho người bệnh.