Cán bộ, đoàn viên, người lao động góp ý vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng Cần cơ chế mạnh hơn cho đào tạo nghề, phát triển kỹ năng số

Đây là ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, cán bộ Công đoàn tại hội nghị lấy ý kiến góp ý của cán bộ, đoàn viên, người lao động đối với Dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Chú trọng đào tạo, nâng cao trình độ cho công nhân

Nhận thức rõ tầm quan trọng của tri thức trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0, Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng khẳng định: “Đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập suốt đời; phát triển các mô hình, phương thức học tập đa dạng, phù hợp từng đối tượng, từng địa phương. Phát huy vai trò và trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong việc đẩy mạnh phát triển xã hội học tập; nâng cao ý thức tự học, tự rèn luyện, tự trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ của mọi người dân, mọi lứa tuổi”. Chủ trương này thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng trong xây dựng con người Việt Nam thời kỳ mới, nơi công dân có năng lực học tập, sáng tạo, thích ứng linh hoạt với thay đổi không ngừng của xã hội hiện đại.

Xây dựng xã hội học tập không chỉ là nhiệm vụ của ngành giáo dục, mà là trách nhiệm của toàn xã hội, đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp, các ngành và từng người dân. Hình thành ý thức học tập suốt đời, tinh thần tự học, tự bồi dưỡng chính là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Chính vì vậy, việc nghiên cứu, tìm hiểu và triển khai hiệu quả chủ trương phát triển xã hội học tập theo tinh thần Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Chủ tịch Công đoàn Dệt may Việt Nam Phạm Thị Thanh Tâm góp ý vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Ảnh: Phương Mai

Theo PGS. TS Dương Văn Sao, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Công đoàn, để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững cần thực hiện bằng được quốc sách hàng đầu là giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ. Trong đó, đào tạo, nâng cao chất lượng giai cấp công nhân là yếu tố quyết định năng suất, hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, cần có cơ chế phát hiện, chính sách tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ ưu tú xuất thân từ công nhân, nhất là công nhân trẻ, công nhân nữ để phát triển giai cấp công nhân cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu hợp lý.

Công đoàn - “cầu nối” tri thức cho người lao động

Dưới góc nhìn doanh nghiệp, Chủ tịch Công đoàn Dệt may Việt Nam Phạm Thị Thanh Tâm cho rằng, học tập suốt đời trong công nhân lao động không chỉ là yêu cầu khách quan của thời kỳ chuyển đổi số và hội nhập quốc tế mà còn là nền tảng xây dựng giai cấp công nhân hiện đại, lớn mạnh, vững vàng về bản lĩnh chính trị và tay nghề. Chủ tịch Công đoàn Dệt may Việt Nam đề xuất, cần làm rõ hơn cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghề và kỹ năng số. Doanh nghiệp thực hiện tốt công tác này cần được ưu đãi về thuế, tín dụng, khen thưởng, qua đó gắn trách nhiệm doanh nghiệp với chiến lược phát triển nhân lực quốc gia. Đồng thời, bổ sung chỉ tiêu định lượng về tỷ lệ công nhân được đào tạo, nâng cao tay nghề và kỹ năng số hàng năm để đánh giá hiệu quả thực chất.

Theo bà Tâm, đào tạo nghề không chỉ là quyền lợi, mà còn là “vũ khí sinh tồn” của người lao động. Vì vậy, cần đưa nội dung “học tập suốt đời” vào chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV; đồng thời, tập trung phát triển các mô hình đào tạo tại chỗ, đào tạo trực tuyến, vừa học vừa làm, gắn kết giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp trong nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai.

Bên cạnh nỗ lực của nhà nước và doanh nghiệp, Công đoàn các cấp cần đóng vai trò trung gian, kết nối người lao động với các chương trình đào tạo nghề linh hoạt, chi phí thấp. Đặc biệt, cần chủ động đề xuất, thương lượng để đưa nội dung “doanh nghiệp hỗ trợ học tập, nâng cao tay nghề cho người lao động” trở thành điều khoản bắt buộc trong Thỏa ước lao động tập thể.

Đồng tình với quan điểm trên, TS. Nguyễn Ngọc Ân, Chủ tịch Công đoàn Giáo dục Việt Nam nhấn mạnh, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập suốt đời là chủ trương thể hiện tầm nhìn dài hạn của Đảng. Tuy nhiên, thực tế nhiều công nhân mong muốn học thêm để thăng tiến hoặc chuyển đổi nghề vẫn gặp rào cản về thời gian, chi phí và trình độ học vấn ban đầu. Vì vậy, cần cụ thể hóa các chủ trương trong Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV và các Đề án như “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030”, “Đẩy mạnh học tập suốt đời trong công nhân - lao động đến năm 2030” thành các quy định và hướng dẫn thực hiện cụ thể, khả thi cao.

TS. Nguyễn Ngọc Ân khẳng định: “Học tập suốt đời phải trở thành văn hóa - một thói quen trong lao động, sản xuất và trong mỗi cộng đồng doanh nghiệp”. Khi tri thức trở thành giá trị cốt lõi trong mỗi người lao động, khi học tập trở thành nhu cầu tự thân của giai cấp công nhân, đó sẽ là sức mạnh để Việt Nam tiến nhanh trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hiện thực hóa khát vọng trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Trần Tâm