Cần bổ sung trách nhiệm bồi thường khi bán hàng hóa có khuyết tật
Chiều 10/11, Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV đã dành thời gian để thảo luận tại hội trường về dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi).
Đại biểu Trần Thị Vân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh cho rằng, cần có quy định chặt chẽ hơn trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật gây ra. Khoản 3 Điều 34 quy định rằng, việc bồi thường thiệt hại được thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự. Tuy nhiên, không phải lúc nào thiệt hại cũng có thể xác định được ngay khi người tiêu dùng xử lý hàng hóa để áp dụng pháp luật về dân sự. Để việc thực hiện bồi thường thiệt hại kịp thời, đại biểu đề nghị cần bổ sung việc phải áp dụng trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật gây ra cho người tiêu dùng không chỉ khi có thiệt hại thực tế xảy ra, mà ngay cả khi thiệt hại chưa xảy ra trên thực tế.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Danh Tú - Đoàn ĐBQH tỉnh Kiên Giang cũng cho rằng, dự thảo luật cần chia sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật thành hai nhóm: Có khả năng gây thiệt hại cho tài sản của người tiêu dùng và có khả năng gây thiệt hại cho sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng.
Trên cơ sở này để quy định mức độ trách nhiệm tương ứng của tổ chức, cá nhân kinh doanh trong việc thu hồi đối với từng nhóm sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật. Tuy nhiên, để tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, ông Tú, đề nghị cân nhắc bổ sung thêm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật.
Về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật gây ra, ông Tú cho rằng, dự thảo luật mới chỉ quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật mà chưa quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với dịch vụ không bảo đảm chất lượng… Vì vậy, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, ông đề nghị dự thảo luật cần bổ sung quy định trên.
Ngoài ra, theo ông Tú, dự thảo luật chỉ quy định chung là tiền bồi thường thiệt hại, đối tượng thụ hưởng trong vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng do tổ chức xã hội khởi kiện vì lợi ích công cộng được thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án.
"Trong trường hợp khởi kiện công cộng để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì việc xác định cụ thể đối tượng được thụ hưởng và mức thụ hưởng của từng đối tượng trong tổng số tiền được bồi thường thiệt hại là rất quan trọng. Dự thảo luật cần quy định cụ thể tiêu chí, nguyên tắc để xác định cụ thể đối tượng thụ hưởng và mức thụ hưởng để làm cơ sở Tòa án quyết định trong bản án", ông Tú nêu.
Phát biểu tranh luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định cho rằng, thực tế có trường hợp hàng hóa có nhãn mác hay dịch vụ có hướng dẫn bằng tiếng nước ngoài, dẫn đến người tiêu dùng không đọc được hướng dẫn sử dụng, sử dụng sai công năng. Hoặc tình trạng ngoại ngữ hóa, tây hóa tại các cửa hàng tại Việt Nam, gây khó khăn cho người tiêu dùng. Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung nguyên tắc về ngôn ngữ sử dụng chính là tiếng Việt.
Liên quan đến ý kiến của một số đại biểu cho rằng hầu hết quyền lợi của người tiêu dùng bị thiệt hại là do tổ chức kinh doanh, theo đại biểu Nguyễn Văn Cảnh, thực tế nhiều trường hợp chất lượng sản phẩm, dịch vụ bị ảnh hưởng là do người tiêu dùng khác gây ra. Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung vào luật là cấm lợi dụng việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng để xâm phạm quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng khác và người tiêu dùng có quyền yêu cầu các tổ chức kinh doanh dừng các hành vi ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của mình; tổ chức kinh doanh có quyền được dừng hoặc từ chối cung cấp hàng hóa, dịch vụ.