Ngày 12/9, chung cư mini số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội bị cháy làm 56 người tử vong và 37 người khác bị thương. Ngay sau đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Nghiêm Quang Minh (44 tuổi; trú tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội), là chủ chung cư này, để điều tra về tội "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy".
Theo tìm hiểu của phóng viên, tòa chung cư mini ở số 37, ngõ 29/70 phố Khương Hạ, dù giấy phép xây dựng chỉ cho phép xây 6 tầng nhưng trên thực tế lại là 9 tầng, chia làm 45 căn hộ.
Tất cả các chung cư mini có liên quan đến bị can này đều chung đặc điểm là nằm sâu trong ngõ nhỏ, xây cao tầng (có dấu hiệu xây dựng sai phép như xây vượt tầng, xây tràn diện tích đất), phân làm nhiều phòng riêng để bán và cho thuê, không bảo đảm các yêu cầu phòng cháy chữa cháy.
Tại phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, bị can Nghiêm Quang Minh cũng xây dựng căn chung cư mini tại địa chỉ số 28, ngõ 12 phố Chính Kinh. Tòa nhà có chiều cao 8 tầng trên thực tế.
Công trình được xây dựng trên thửa đất có diện tích 129 m2. Theo thiết kế, công trình là nhà ở riêng lẻ 6 tầng, có tầng lửng và tum thang; mật độ xây dựng 80%. Tuy nhiên, sau đó, công trình này đã xây dựng thành 8 tầng trên 100% diện tích đất.
Chung cư này nằm sâu trong ngõ nhỏ và chỉ có duy nhất 1 lối thoát nạn là cửa tầng 1, nơi được tận dụng làm chỗ để xe của 15 hộ dân.
Toàn bộ ban công của các căn phòng đều được hàn kín bằng những thanh inox
Tại phường Khương Mai, bị can Minh cũng xây dựng tòa chung cư mini cao 10 tầng ở số 26, ngõ 203 Trường Chinh. Ngày 19/9, Đoàn kiểm tra của quận Thanh Xuân đã tiến hành kiểm tra tại công trình này.
Mặt sàn từ tầng 2 trở lên của tòa nhà được xây lấn ra khoảng không bên cạnh khoảng 1m để tăng diện tích các căn hộ.
Lực lượng chức năng làm việc tại căn chung cư của ông Minh tại Trường Chinh sáng 19/9.
Lực lượng chức năng kiểm tra công tác bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy tại căn chung cư.
Cầu thang bộ này cũng là lối thoát hiểm duy nhất nếu sự cố hỏa hoạn xảy ra.
Phía bên ngoài căn chung cư mini 10 tầng do bị can Nghiêm Quang Minh xây dựng.
Một công trình được cấp giấy phép đứng tên ông Nghiêm Quang Minh cùng một người khác ở địa chỉ số 58B+58C, ngõ 117 Thái Hà. Công trình này được cấp giấy phép xây dựng 6 tầng, 1 tum, tỷ lệ xây dựng 70% trên diện tích đất là 210 m2. Tuy nhiên, trên thực tế, tòa nhà này xây dựng trên 100% diện tích đất, với 8 tầng nổi (chưa bao gồm 1 tầng hầm, 1 tầng tum)
Cận cảnh công trình liên quan đến bị can Nghiêm Quang Minh nhìn từ trên cao.
Nhìn từ trên cao, công trình này cũng nằm trong ngõ nhỏ và không bảo đảm điều kiện phòng cháy chữa cháy.
Sau khi xảy ra vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng tại chung cư mini của Nghiêm Quang Minh tại quận Thanh Xuân, ngày 14/9, Công an quận Đống Đa cùng Ủy ban nhân dân và Công an phường Trung Liệt đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, kiểm tra khẩn cấp quy định phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ tại tòa nhà số 58B+C ngõ 117 Thái Hà.
Qua kiểm tra, tổ công tác ghi nhận tòa nhà nằm trong ngõ 117 Thái Hà, xe chữa cháy không tiếp cận trực tiếp được công trình, chỉ có thể đỗ ở đầu ngõ trước lối vào tòa nhà (khoảng 100m) để triển khai lực lượng, phương tiện khi có sự cố cháy, nổ xảy ra.
Tòa nhà không có đường giao thông nội bộ. Nguồn nước bên trong có 1 bể nước ngầm dưới sàn tầng 1 của tòa nhà, phục vụ cho sinh hoạt và hệ thống chữa cháy bằng nước của tòa nhà.
Đáng chú ý, cơ quan chức năng bước đầu xác định có nhiều hạn chế, tồn tại chưa bảo đảm về phòng cháy chữa cháy tại tòa nhà. Cụ thể, máy bơm chữa cháy của tòa nhà không hoạt động. Một số khu vực trong tòa nhà chưa được trang bị đèn chiếu sáng sự cố, đèn chỉ dẫn thoát nạn. Tòa nhà chưa được trang bị các dụng cụ phá dỡ, bảo hộ chống khỏi. Tòa nhà chưa có lối thoát nạn thứ 2 tại các tầng (tồn tại từ đầu xây dựng). Tại thời điểm kiểm tra cầu thang, lối thoát nạn trong tòa nhà phát hiện tại một số tầng có bố trí đồ dùng, vật dụng gây cản trở cầu thang bộ thoát nạn.
Tầng 1 bố trí khu vực để xe máy, 1 phòng bảo vệ, 1 phòng căn hộ. Từ tầng lửng đến tầng tum chủ nhà bố trí ngăn chia thành các phòng căn hộ. Tại thời điểm kiểm tra tòa nhà đã phân chia bố trí thành 50 phòng căn hộ và đã được bán lại cho các hộ dân sinh sống trong tòa nhà (theo hợp đồng dân sự có công chứng).
Thang bộ trong nhà là thang hở, không thiết kế cửa chống cháy tại các tầng, không bảo đảm ngăn cháy lan theo phương dọc của tòa nhà.