Cần chuyển hẳn sang cơ chế thu phí bảo hiểm tiền gửi theo rủi ro

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, Tổ chức bảo hiểm tiền gửi có rủi ro rất lớn trong nền kinh tế thị trường. Đó là rủi ro về hệ thống khi ngân hàng mất khả năng thanh toán hoặc lỗ lũy kế trên 100%, phát sinh nghĩa vụ chi trả bảo hiểm tiền gửi và áp lực rất lớn lên Tổ chức bảo hiểm tiền gửi của Nhà nước.

Trong lần sửa đổi này, Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ băn khoăn và đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ tại sao chưa chuyển từ thu phí đồng hạng sang thu phí rủi ro trên cơ sở đánh giá tín nhiệm của ngân hàng trong từng giai đoạn?

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu tại Tổ

“Chúng ta hoàn toàn có thể phân loại các nhóm ngân hàng và dựa trên đánh giá tín nhiệm của thị trường với ngân hàng để tính phí, chứ thu phí đồng hạng, thì ngân hàng nào quản trị rủi ro tốt lại thiệt thòi. Rõ ràng có nguy cơ hơn thì phải đóng phí cao hơn", Phó Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.

Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ lo ngại về nguồn lực tài chính của Tổ chức bảo hiểm tiền gửi có hạn, vậy cơ chế vay đặc biệt từ ngân hàng Nhà nước như thế nào, cơ chế hỗ trợ tài chính để áp dụng trong tình trạng khẩn cấp ra sao?

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần chuyển hẳn sang cơ chế thu phí theo rủi ro, trên cơ sở đánh giá mức độ tín nhiệm, đây vừa là động lực, vừa bảo đảm công bằng trong quản trị thị trường tài chính.

Quang cảnh phiên thảo luận tại Tổ 12 (gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh Quảng Ngãi, Đồng Tháp)

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị làm rõ mối quan hệ giữa Tổ chức bảo hiểm tiền gửi với Ngân hàng Nhà nước, mối quan hệ với Bộ Tài chính. Sự phối hợp giữa Ngân hàng Nhà nước với Tổ chức bảo hiểm tiền gửi. Nếu giải quyết không khéo sẽ có câu chuyện “quyền anh, quyền tôi”.

Tại Khoản 4, Điều 4 có quy định: “Tổ chức bảo hiểm tiền gửi là tổ chức tài chính nhà nước hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, thực hiện chính sách bảo hiểm tiền gửi, góp phần duy trì ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống ngân hàng”. Nhưng tại Điều 7 lại quy định: “Nhà nước có chính sách quản lý, sử dụng nhằm bảo toàn và tăng trưởng vốn của tổ chức bảo hiểm tiền gửi”.

ĐBQH Đinh Thị Phương Lan (Quảng Ngãi) phát biểu

ĐBQH Đinh Thị Phương Lan (Quảng Ngãi) cho rằng, với quy định bảo toàn và tăng trưởng vốn của tổ chức bảo hiểm tiền gửi thì không thể tách khỏi hoạt động đầu tư, tạo giá trị gia tăng và phát sinh thêm lợi nhuận, tức là mâu thuẫn với quy định tổ chức tài chính nhà nước hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận. Lưu ý, đây là vấn đề kỹ thuật, đại biểu đề nghị, cần rà soát lại các quy định cho thống nhất.

Đối với Khoản 3, Điều 35 về cho vay đặc biệt: “Tổ chức bảo hiểm tiền gửi quyết định việc cho vay đặc biệt có hoặc không có lãi suất, có hoặc không có tài sản bảo đảm; xây dựng quy định nội bộ về cho vay đặc biệt các tổ chức tín dụng”, đại biểu Đinh Thị Phương Lan đề nghị đối chiếu lại với quy định tại Khoản 3, Điều 194 Luật Tổ chức tín dụng có nêu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định chi tiết việc cho vay đặc biệt.

Hoàng Ngọc; Ảnh: Hồ Long