Cần có cơ chế, chính sách đủ mạnh để thu hút tư nhân đầu tư đường sắt

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), sáng 11-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo luật sẽ tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật; cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục trong đầu tư, kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; hoàn thiện các quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh, đồng thời cắt giảm một số ngành, nghề không cần thiết, bất hợp lý…

Dự thảo cũng tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư. Theo đó, dự thảo luật chỉ quy định thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh và phân cấp toàn bộ dự án thuộc thẩm quyền của Quốc hội cho Thủ tướng Chính phủ để đẩy nhanh quá trình thực hiện thủ tục. Trong đó, đối với những dự án quan trọng, cần có cơ chế, chính sách đặc thù khác với quy định của luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Dự thảo tiếp tục đơn giản hóa thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Theo đó, quy định tại dự thảo Nghị định hướng dẫn luật về nội dung thẩm định chấp thuận chủ trương đầu tư sẽ theo hướng lược bỏ, đơn giản hóa một số nội dung thẩm định chấp thuận chủ trương đầu tư có phạm vi rộng, trùng lặp với nội dung thẩm định ở các bước triển khai thực hiện dự án hoặc không thực sự cần thiết phải xem xét ngay ở giai đoạn chấp thuận chủ trương đầu tư như nội dung thẩm định liên quan đến công nghệ, nhà ở tiến độ… Điều này nhằm đơn giản hóa nội dung thẩm định chấp thuận chủ trương đầu tư. Trên cơ sở đó, dự thảo luật bổ sung quy định để bãi bỏ khoản 2, điều 13 Luật Chuyển giao công nghệ về việc thẩm định hoặc có ý kiến về công nghệ trong giai đoạn quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư.

Các đại biểu dự phiên họp Quốc hội sáng 11-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Về thủ tục thành lập tổ chức kinh tế của nhà đầu tư nước ngoài, dự thảo cho phép nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế mà không yêu cầu phải có dự án đầu tư trước khi thành lập nhưng phải đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài đáp ứng quy định khi thực hiện thủ tục thành lập tổ chức kinh tế, điều này sẽ giúp môi trường đầu tư kinh doanh trở nên thông thoáng, hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư nước ngoài, thúc đẩy thu hút đầu tư, đảm bảo sự đối xử bình đẳng giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài khi thực hiện thủ tục này.

Về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, điều kiện đầu tư kinh doanh, dự thảo bổ sung quy định làm cơ sở để rà soát, sàng lọc và phân định các ngành, nghề đầu tư kinh doanh thực sự cần thực hiện “tiền kiểm” và chuyển các ngành, nghề đang quy định điều kiện đầu tư kinh doanh áp dụng đối với sản phẩm, dịch vụ đầu ra có thể kiểm soát bằng các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật mà cấp có thẩm quyền ban hành sang cơ chế “hậu kiểm”.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), sáng 11-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Trình bày thẩm tra dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), về chấp thuận chủ trương đầu tư, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi đề nghị rà soát kỹ lưỡng, chỉ những trường hợp thật cần thiết mới quy định việc thực hiện theo quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư; tiếp tục nghiên cứu, lập luận kỹ lưỡng cơ sở, lý lẽ của việc bỏ toàn bộ thẩm quyền của Quốc hội trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư.

Về ngành, nghề đầu tư kinh doanh; danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện kinh doanh; danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, Ủy ban đề nghị tiếp tục nghiên cứu rà soát, tinh gọn, cắt giảm ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, cắt giảm thực chất điều kiện đầu tư kinh doanh, chỉ giữ lại những điều kiện thật sự cần thiết vì lý do hiến định là bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, đạo đức, sức khỏe cộng đồng.

Về quản lý hoạt động đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, ủy ban đề nghị rà soát kỹ lưỡng và hết sức thận trọng quy định cho phép nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế mà không yêu cầu phải có dự án đầu tư trước khi thành lập.

Các đại biểu dự phiên họp Quốc hội sáng 11-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Về việc sửa đổi điểm c, khoản 3, điều 24 Luật Đường sắt, Ủy ban nhận thấy, Đảng, Nhà nước ta đã có chủ trương về việc cần thiết ban hành cơ chế, chính sách, giải pháp phù hợp để tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến trình đầu tư các tuyến đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị, có chính sách ưu đãi khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân tham gia cùng Nhà nước vào các lĩnh vực chiến lược, các dự án, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trọng điểm, quan trọng quốc gia (như đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị...); dự án đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị thường có suất đầu tư lớn, thời gian hoàn vốn dài, rủi ro cao.

Vì vậy, Ủy ban cho rằng, cần có cơ chế, chính sách đủ mạnh để tăng tính hấp dẫn của dự án đầu tư, thu hút khu vực kinh tế tư nhân đầu tư lĩnh vực quan trọng này, hướng tới mục tiêu xây dựng hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

PHAN THẢO