Cần có kế hoạch hành động quốc gia để giải quyết tình hình ô nhiễm không khí

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành cho biết, ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn là vấn đề đã hình thành trong nhiều năm gần đây, tập trung 2 khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc (xung quanh “vùng Thủ đô” Hà Nội) và phía Nam (xung quanh khu vực Thành phố Hồ Chí Minh). Thành phần ô nhiễm chủ yếu đã được xác định là bụi đường, bụi PM10 và bụi mịn PM2.5, xảy ra vào các tháng mùa đông - xuân (từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau).

Nguồn gây ô nhiễm không khí lớn nhất tại các đô thị là từ hoạt động giao thông, bao gồm bụi đường; khí thải từ phương tiện giao thông cũ, nát; xe tải chạy dầu DO cũ; xe chở vật liệu xây dựng (đặc biệt là tại Hà Nội). Bên cạnh đó là hoạt động sản xuất công nghiệp (chủ yếu là vật liệu xây dựng, xi măng, nhà máy nhiệt điện, sản xuất sắt thép); công trình xây dựng không che chắn, không có biện pháp ngăn bụi phát tán; hoạt động đốt rác, rơm rạ ngoài trời.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất một số giải pháp cấp bách cần triển khai ngay để cải thiện chất lượng không khí. Đó là tổ chức giám sát các công trình xây dựng và bắt buộc che chắn, phun nước giảm bụi; quy hoạch tuyến đường cho xe tải, kiểm soát xe cũ, tăng cường giao thông công cộng; tăng cường rửa đường, quét bụi, lắp đặt hệ thống giàn phun nước tại các tuyến giao thông chính. Đồng thời siết chặt quản lý đốt rác, rơm rạ sau thu hoạch, khuyến khích tái chế rơm rạ; quản lý chặt việc đốt lửa sưởi ấm, đốt vàng mã; phân công và giám sát thực thi trách nhiệm của chính quyền địa phương cấp huyện, xã; giám sát tự động khí thải từ các nhà máy, xử lý nghiêm vi phạm; tuyên truyền, giáo dục về tác hại của ô nhiễm không khí và các biện pháp giảm thiểu.

Tại cuộc họp, đại diện thành phố Đà Nẵng, Hải Phòng cũng đã chia sẻ kinh nghiệm kiểm soát tình trạng ô nhiễm không khí như thiết lập mạng lưới quan trắc; xây dựng danh mục các dự án không khuyến khích đầu tư do gây ô nhiễm; thường xuyên đánh giá mức độ gây ô nhiễm của các cơ sở sản xuất công nghiệp; thực hiện chuyển đổi xanh đối với phương tiện giao thông công cộng; vận động các doanh nghiệp chuyển đổi lò đốt công nghiệp sử dụng than đá, dầu sang khí hóa lỏng, điện; xây dựng khu công nghiệp sinh thái; quy hoạch khu vực phế thải xây dựng...

Nhấn mạnh "rất nhiều việc phải làm" để giải quyết ô nhiễm môi trường, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương xây dựng, ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về phát thải vào không khí cho từng ngành, lĩnh vực như: Giao thông, xây dựng, nông nghiệp, công nghiệp, xử lý rác thải; đồng thời cho phép các tỉnh, thành phố áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn phù hợp với tình hình ô nhiễm ở địa phương. Các địa phương ban hành theo thẩm quyền về quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật nhằm thực hiện mục tiêu kéo giảm các chỉ số ô nhiễm không khí trên địa bàn; có kế hoạch chi tiết chuyển đổi xanh đối với phương tiện cá nhân, khuyến khích giao thông công cộng, bằng các công cụ kinh tế (thuế, phí), quy hoạch tuyến giao thông, điều tiết hoạt động giao thông.

TTXVN