'Cần dành 1 tỷ USD thực hiện thí điểm dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh'

Cũng theo Thạc sỹ Đặng Huy Đông, muốn Thủ đô Hà Nội và TP.HCM phát triển đạt được như kỳ vọng, sánh vai với Singapore, Thượng Hải…. hãy cho chính quyền 2 thành phố một môi trường quản lý đầu tư xây dựng, đô thị đất đai giống như các thành phố này.

Về tính khả thi về công nghệ, giải pháp thi công, Thạc sỹ Đặng Huy Đông nhấn mạnh, với cách làm hiện nay, từ 15-20 năm mới được 1 tuyến 12-15 km thì tới 100 năm sau mới có 200km metro/1 thành phố. Còn với cách làm mới thì 12 năm (cuối 2035) có khoảng 200km Metro/thành phố

Trên cơ sở đó, Thạc sỹ Đặng Huy Đông đã đề xuất cơ chế tổng thể đột phá. Về nhóm giải pháp quy hoạch, cần phân cấp, ủy quyền cho thành phố Hà Nội và TP.HCM được ban hành các tiêu chí và tiêu chuẩn về đô thị riêng cho mỗi thành phố, cũng như trình tự thủ tục riêng về điều chỉnh các quy hoạch của Thủ đô/Thành phố để điều chỉnh quy hoạch Thủ đô/Thành phố và quy hoạch chung Thủ đô/Thành phố liên quan đến hệ thống đường sắt đô thị gắn liền với phát triển chỉnh trang đô thị lân cận các nhà ga (TOD) nhằm đảm bảo đáp ứng các mục tiêu về phát triển đô thị xác định tại các Nghị quyết của Trung ương và của mỗi thành phố;

Thạc sỹ Đặng Huy Đông, Chủ tịch viện nghiên cứu quy hoạch và phát triển phát biểu tham luận

Đề xuất Quốc hội cho phép hai thành phố được xác định dự án đường sắt đô thị gắn liền khu vực TOD lân cận các nhà ga (gọi tắt là dự án Metro - TOD) là một dự án đầu tư công để kết hợp phát triển, chỉnh trang đô thị và đấu giá đất tạo nguồn thu ngân sách để đầu tư xây dựng hệ thống Metro.

Mỗi thành phố được tổ chức đấu giá quyền thực hiện dự án phát triển đô thị TOD sau khi hỗ trợ GPMB thu hồi đất theo quy định áp dụng cho dự án đầu công, ngay sau khi quy hoạch chi tiết 1/500 của các khu vực nhà ga và khu vực TOD được phê duyệt.

Cho phép Hà Nội, TP.HCM được giữ lại tiền thu từ đất để đầu tư trực tiếp cho dự án phát triển hệ thống METRO thông qua đấu giá quyền phát triển dự án khu đô thị TOD theo quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và các nguồn thu từ đất khác của mỗi Thành phố.

Dành 1 tỷ đô la (vốn mồi), trong đó, 50% ngân sách Thành phố và 50% sử dụng ngân sách hỗ trợ của Trung ương, để thực hiện dự án thí điểm (cho 1 tuyến có chiều dài khoảng 10km) theo mô hình “sandbox”, áp dụng các cơ chế đặc thù nêu tại nghị quyết này để rút kinh nghiệm hoàn chỉnh cơ chế và luật hóa các cơ chế này để áp dụng cho toàn bộ dư án 200km.

Cho phép hai thành phố được trình Hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để xin phê duyệt quyết định Chủ trương đầu tư theo quy định với một số nội dung cơ bản gồm: tổng chiều dài, hướng tuyến dự kiến, khung tiêu chuẩn kỹ thuật, sơ bộ Tổng mức đầu tư và tiến độ dự kiến hoàn thành (đến năm 2035);

Cho phép hai thành phố được áp dụng quản lý dự án theo mô hình đối tác thực hiện dự án – PDP (project Delivery Partner – thông qua một hợp đồng chìa khóa trao tay (turnkey) với những thông lệ tốt phổ biến trên thế giới về quản lý dự án đầu tư, xây dựng v.v.., trong trường hợp có sự khác biệt về thẩm thẩm quyền và trình tự thủ tục so với quy định tương ứng của pháp luật hiện hành của Việt Nam để đảm bảo chất lượng, giá thành và tiến độ dự án được phê duyệt.

Cho phép thực hiện cơ chế quản lý các nhà thầu theo hợp đồng FIDIC đầy đủ (không dừng lại ở mức khuyến khích) để giảm rủi ro pháp lý cho các Cơ quan quản lý Nhà nước và Chủ đầu tư và đẩy nhanh tiến độ dự án…