Cần hành động để lấy lại niềm tin của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán
Phát biểu thảo luận về tình hình kinh tế xã hội tại hội trường Quốc hội chiều 28/10, đại biểu Quốc hội Nguyễn Mạnh Hùng (đoàn Cần Thơ) bày tỏ trăn trở về vấn đề khơi thông dòng vốn giúp cho phục hồi và phát triển kinh tế.
Theo ông Hùng, tại kỳ họp bất thường vào tháng 1/2022 Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 43, trong đó đã thống nhất chủ trương là có một gói kích thích khoảng 350 nghìn tỷ đồng để đầu tư cho nền kinh tế phục hồi sau dịch.
Cùng với đó, Quốc hội cũng cho phép tăng bội chi ngân sách nhà nước trong hai năm 2022-2023 ở mức 1 - 1,2% và tối đa là 240.000 tỷ đồng, trong đó riêng năm 2022 là khoảng 1,1%, tương đương với 102,8 nghìn tỷ đồng.
Trong bối cảnh chúng ta vẫn giữ được lạm phát ở mức rất thấp, chỉ 2,73% trong 9 tháng đầu năm, và theo dự báo của Tổng cục Thống kê cũng như Bộ Tài chính thì hết năm 2022, chỉ số lạm phát của chúng ta chỉ ở khoảng 3,67% đến 3,87%, tức là vẫn thấp hơn mức 4% đề ra.
"Vì vậy, các nhà đầu tư đã rất kỳ vọng là dòng vốn trên thị trường sẽ dồi dào hơn, doanh nghiệp dễ tiếp cận hơn và các dự án đầu tư có đủ vốn để triển khai nhanh hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, doanh nghiệp đang thực sự khát vốn. Nhiều dự án đang bị đình trệ vì không thể tiếp cận nguồn vốn từ các ngân hàng trong bối cảnh thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện đang đối mặt với rất nhiều khó khăn sau hai sự cố của FLC và Tân Hoàng Minh", ông Hùng nêu vấn đề.
Nhấn mạnh đến sự tăng trưởng chậm lại của tín dụng, vị đại biểu dẫn số liệu quý III vừa qua dư nợ tín dụng chỉ tăng trưởng trung bình ở mức 0,18 - 0,2%/tháng (trong khi trước đó, trong 2 quý đầu năm tăng trung bình 1,56%/tháng đã giúp cho nền kinh tế phục hồi khá tích cực) và cho rằng, với diễn biến về lạm phát và áp lực tăng lãi suất như hiện nay, kỳ vọng của các doanh nghiệp về việc Ngân hàng Nhà nước sẽ nới room tín dụng từ 1 - 2% trong thời gian tới là khá khó khăn.
Trong khi đó, theo đại biểu đoàn Cần Thơ, gói hỗ trợ lãi suất 2% được triển khai khá chậm. Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, đến 31/8/2022, chỉ có 580 khách hàng với số tiền lãi đã hỗ trợ lãi suất khoảng 13 tỷ đồng. Dư nợ được hỗ trợ lãi suất là 9.820 tỷ đồng trên tổng số nguồn lực chi cho chính sách này là 40.000 tỷ đã khiến cho nhiều dự án không thể tiếp tục triển khai do thiếu vốn, các cơ hội kinh doanh bị bỏ lỡ.
"Trong bối cảnh có rất nhiều thách thức đặt ra hiện nay, làm thế nào để giải bài toán thiếu vốn cho nền kinh tế và không làm đứt gãy đà tăng trưởng đang được duy trì khá tốt từ đầu năm đến nay", ông Hùng trăn trở.
Để giải quyết, vị đại biểu cho rằng cần tập trung vào 5 giải pháp như sau:
Thứ nhất, cần tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng. Phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu và đặc biệt là đảm bảo cung ứng đầy đủ, kịp thời vốn tín dụng cho nền kinh tế, nhưng không được chủ quan với rủi ro lạm phát.
Thứ hai, cần có cơ chế điều chỉnh dòng vốn đi vào các lĩnh vực sản xuất hiệu quả, ổn định, bền vững. Các dự án cần được rà soát kỹ, có tính khả thi cao, cần hết sức tránh việc cung tiền chảy vào các lĩnh vực rủi ro cao, gây ra các hệ lụy tiềm ẩn như nợ xấu, kéo lãi suất và tỷ giá tăng cao, tạo ra những bất ổn cho nền kinh tế.
Thứ ba, trong bối cảnh lãi suất huy động tiếp tục tăng lên, các tổ chức tín dụng cần chia sẻ khó khăn chung của nền kinh tế, chấp nhận thu hẹp biên lãi ròng bằng cách nâng cao năng lực quản trị tài chính và đẩy mạnh đầu tư để cắt giảm chi phí và đảm bảo ổn định lãi suất cho vay, đồng thời giảm ở một số các lĩnh vực như Bộ trưởng Bộ Công thương đã nói, ở lĩnh vực xăng dầu.
Thứ tư, cần sớm có giải pháp tập trung triển khai hiệu quả các gói hỗ trợ tại Nghị quyết 43 như đã nêu.
Thứ năm, có sớm có giải pháp phục hồi, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thị trường chứng khoán. Giai đoạn vừa qua Chính phủ đã ban hành Nghị định số 65, cơ bản giải quyết được những bất cập của Nghị định cũ trước đó là 153, tuy nhiên chúng ta cần phải có các động thái để lấy lại lòng tin của nhà đầu tư đã bị mất trong thời gian vừa qua để khôi phục sớm lại hai thị trường này để cung ứng vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.