Cần loại bỏ những trở ngại cuối cùng cho xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và Nga
Tuy đã có những bước tiến liên quan đến xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và Nga nhưng chưa phải tất cả các vấn đã được giải quyết.
Thời gian qua, vấn đề đưa ngũ cốc của Ukraine cũng như Nga quay trở lại thị trường lương thực thế giới, với sự thúc đẩy của Liên hợp quốc, vai trò trung gian của Thổ Nhĩ kỳ, sự tham gia của Nga và Ukraine đã có một số kết quả, tiến gần hơn tới đích. Mặc dù vậy, như Tổng thống Nga Vladimia Putin đã tuyên bố trong cuộc gặp với người đồng cấp Thổ Nhĩ kỳ Tayip Erdogan ở Iran hôm qua, chưa phải tất cả các vấn đã được giải quyết.
Trả lời các phóng viên sau các cuộc hội đàm, Tổng thống Nga V.Putin nhấn mạnh rằng, Thổ Nhĩ Kỳ và cá nhân Tổng thống T.Erdogan đã làm rất nhiều để đạt được thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và đã có những tiến triển, điều đó là tốt. Nhưng ngay từ ban đầu, Nga đã nêu vấn đề theo cách đóng gói, có nghĩa là cần dỡ bỏ cả các hạn chế cho việc xuất khẩu ngũ cốc của Nga.
Tổng thống Putin nêu rõ: “Cụ thể là chúng tôi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, nhưng chúng tôi xuất phát từ chỗ là tất cả các hạn chế liên quan đến nguồn có thể cung cấp của ngũ cốc Nga cho xuất khẩu sẽ được dỡ bỏ”.
Nhà lãnh đạo Nga dẫn chứng rằng, những hạn chế liên quan đến việc cung cấp phân bón của Nga cho thị trường thế giới đã được Mỹ dỡ bỏ, trên thực tế đã được dỡ bỏ. Vì vậy, Tổng thống Putin hy vọng vào điều tương tự với ngũ cốc của Nga, nếu họ thực sự muốn cải thiện tình hình trên thị trường lương thực thế giới. Ông một lần nữa nhắc lại rằng, Nga hiện đã sẵn sàng xuất khẩu 30 triệu tấn ngũ cốc và theo kết quả vụ mùa này sẽ có 50 triệu tấn xuất khẩu vào năm sau.
Tính đến lập trường của Nga và sự trung gian hòa giải của Thổ Nhĩ Kỳ về vấn đề xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, chuyên gia hàng đầu của Quỹ An ninh Năng lượng Quốc gia và Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga Stanislav Mitrakhovich cho rằng, việc này rất có thể sẽ được thực hiện qua Biển Đen. Ông gợi ý rằng, một số lượng tàu nhất định sẽ đến các cảng của Ukraine để lấy ngũ cốc. Rất có thể chúng sẽ được cả Thổ nhĩ kỳ và Nga kiểm tra để đảm bảo rằng, vũ khí không được mang đến đó. Đồng thời, theo chuyên gia, Ukraine phải gỡ mìn ít nhất một phần bờ biển gần Odessa để sau đó việc xuất khẩu ngũ cốc sẽ hoạt động theo một thỏa hiệp. Tuy nhiên, nó sẽ không ở quy mô xuất khẩu như những năm trước.
Liên quan vấn đề này, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Vershinin khẳng định rằng, “nếu người Ukraine dọn sạch mìn ở các cảng và sẽ cho các tàu chở ngũ cốc xuất phát, thì những nguồn cung cấp này sẽ được đảm bảo không bị tấn công bởi bất kỳ cuộc tấn công nào, lối đi hòa bình sẽ được đảm bảo”. Ông cũng lưu ý rằng, nếu phương Tây gửi vũ khí cho Kiev bằng những con tàu đến các cảng của Ukraine để chở ngũ cốc là không thể chấp nhận được.
Về phía Ukraine, hôm qua, Bộ trưởng Ngoại giao Dmitry Kuleba tuyên bố rằng, vấn đề xuất khẩu ngũ cốc đang ở "giai đoạn rất tiến triển". Ông bày tỏ hy vọng rằng, Nga sẽ thể hiện trách nhiệm và ký kết các nghĩa vụ mà dự thảo thỏa thuận quy định.
Theo kết quả cuộc gặp bốn bên gồm các đại diện của Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ tại thành phố Istanbul-Thổ Nhĩ kỳ tuần trước, đã đạt được thỏa thuận thành lập một trung tâm điều phối cho việc xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine, nơi đại diện của tất cả các bên sẽ có mặt, kiểm soát chung tại lối ra khỏi cảng và tại các điểm đến, đảm bảo an toàn hàng hải trên các tuyến chuyển tiếp. Theo kế hoạch, trong tuần này, phái đoàn Ukraine và Nga sẽ gặp lại nhau tại Thổ Nhĩ Kỳ để thảo luận, tất cả các chi tiết sẽ được xem xét một lần nữa và các bên sẽ “đặt bút ký theo công việc đã làm"./.