Cần thêm cơ chế để báo chí hoạt động hiệu quả

Đây là bước ngoặt lớn với toàn ngành báo chí, tuy nhiên làm thế nào để cơ quan báo chí hoạt động hiệu quả sau sắp xếp trong bối cảnh cạnh tranh và nguồn thu cho báo chí ngày càng khó khăn? Đây là những vấn đề được đại diện các cơ quan báo chí đặt ra tại Tọa đàm Báo chí tinh gọn - mạnh được tổ chức sáng 12/6 tại TP.HCM.

Trong thời gian vừa qua, nhiều cơ quan báo chí tại các địa phương đã hoàn thiện đề án sáp nhập, hợp nhất các đơn vị. Ví dụ: Báo Khánh Hòa hợp nhất với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Khánh Hòa, lấy tên là Báo Khánh Hòa; Báo Tuyên Quang hợp nhất với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Tuyên Quang, lấy tên là Báo và Đài Phát thanh – Truyền hình Tuyên Quang; tỉnh Quảng Ninh đặt tên cơ quan báo chí mới sau khi hợp nhất bốn cơ quan báo chí là Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh. Việc đặt tên cơ quan báo chí sau hợp nhất và mô hình hoạt động như thế nào cũng là vấn đề được đặt ra.

Nhà báo Nguyễn Thị Minh Nhâm - Giám đốc, Tổng Biên tập Đài Phát thanh – Truyền hình và Báo Bình Phước chia sẻ: "Khi các cơ quan báo chí nhập lại bốn loại hình báo chí đều phải hoạt động đồng đều và phải mạnh như nhau. Đó cũng là tiêu chí mà Bình Phước đặt ra ngay khi hợp nhất. Không thể có việc chúng tôi xem trọng loại hình nào và hạ bớt loại hình nào xuống. Điều này sẽ làm cho những người làm báo tổn thương. Vì vậy, chủ trương của chúng tôi là phải chú trọng báo nói, đổi mới báo hình, cải tiến báo in và bứt phá báo điện tử. Bốn loại hình báo chí đều phải được tôn trọng".

Nhà báo Mai Ngọc Phước - Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP.HCM, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo TP.HCM nêu ý kiến: "Luật Báo chí (sửa đổi) trước tiên phải định nghĩa rõ mô hình tổ hợp báo chí truyền thông hay là tập đoàn báo chí truyền thông. Sau đó, tôi nghĩ Luật Báo chí hay các văn bản dưới luật cũng cần quy định tên gọi. Tên gọi của nhiều cơ quan báo chí rất khác nhau. Có nơi gọi là trung tâm truyền thông, có nơi gọi là báo đài, có nơi gọi là đài báo".

Đại diện các cơ quan báo chí cho rằng, việc đặt tên chỉ là bước đầu, vấn đề sống còn vẫn là làm thế nào để đạt hiệu quả nhất sau sáp nhập. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2024, doanh thu của các cơ quan báo in, báo điện tử ước đạt hơn 8 ngàn tỷ đồng, giảm khoảng 6,1% so với năm 2023, trong đó quảng cáo giảm 5,6%. Nguồn thu từ các đài truyền hình giảm gần 3 nghìn tỷ so với năm 2023. Trong đó, thu từ quảng cáo chỉ chiếm 1/3 tổng nguồn thu. Đại diện các đơn vị báo chí cho rằng, ngoài sự thay đổi từ chính nội tại cơ quan báo chí còn cần thêm những cơ chế, chính sách phù hợp.

Nhà báo Từ Lương - Giám đốc Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP.HCM cho hay: "Chúng tôi quan tâm đến nguồn thu bền vững, xoay trục để tìm ra những hướng đi mới phù hợp với điều kiện báo chí hiện nay".

Nhà báo Nguyễn Ngọc Toàn - Tổng Biên tập Báo Thanh Niên cho biết: "Về thể chế có sự bất cập. Cơ quan báo chí vừa là đơn vị làm nhiệm vụ chính trị, vừa phải hoạt động như một doanh nghiệp. Tự chủ tài chính 100% thì chúng tôi có đóng góp cho ngân sách Nhà nước, làm nghĩa vụ với cộng đồng, với cơ quan chủ quan nhưng trong hoạt động báo chí thì chúng tôi không được coi như một doanh nghiệp. Những hoạt động đầu tư cho hoạt động sự nghiệp, đầu tư cho sự phát triển nghề nghiệp, cho hoạt động kinh doanh thì phải đóng thuế như một doanh nghiệp. Đây là điều hết sức bất cập".

Để tạo thuận lợi cho các cơ báo chí hoạt động hiệu quả sau tinh gọn, lãnh đạo các cơ quan báo chí kiến nghị cần phải sửa đổi Luật Báo chí cho phù hợp với tình hình mới, trong đó có các chính sách hỗ trợ, đặt hàng để tháo gỡ khó khăn về nguồn thu cho các cơ quan báo chí.

Hồng Liên