Cẩn trọng với thủ đoạn lừa đảo 'đổ thạch' online

Các Fanpage nhóm đối tượng lập ra để livestream thực hiện hành vi lừa đảo “đổ thạch” online. Ảnh: Công an Lạng Sơn.

Công an tỉnh Thái Bình cho biết, hiện nay, xuất hiện thủ đoạn lừa đảo tinh vi, đánh vào lòng tham của người dân thông qua “đập, mở đổ thạch” trên không gian mạng. “Đổ thạch” được hiểu là việc bóc tách, xử lý các viên đá thô được bao quanh bởi lớp sa kết (lớp khoáng vật bám bên ngoài viên đá quý) để có được những tinh thể đá quý thành phẩm.

Các đối tượng áp dụng thủ đoạn tạo lập các nhóm, tài khoản mạng xã hội Facebook, tiktok để quảng bá các cục đất, đá thông thường là chứa đá quý bên trong. Tiếp đó, các đối tượng tạo tình huống giả rằng người mua trúng đá quý có giá trị cao và sẽ được mua với giá hấp dẫn, đánh vào lòng tham của người xem. Khi có người muốn tham gia trò may rủi đập “đổ thạch”, các đối tượng yêu cầu người tham gia chuyển tiền vào tài khoản do các đối tượng chỉ định, từ vài triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng. Tiến hành đập mở các viên “đổ thạch” do người dân đã mua, nhưng kết quả các viên trên đều không có giá trị. Số tiền người dân chuyển khoản cho đối tượng sẽ bị mất.

Công an tỉnh Thái Bình khuyến cáo, hành vi quảng cáo về đập “đổ thạch” trên không gian mạng có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người dân tuyệt đối không nên tin và chuyển tiền cho các đối tượng. Khi gặp trường hợp trên người dân thông báo cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được hướng dẫn, xử lý.

Cũng liên quan bị lừa đảo, mất tiền oan vì tin vào trò chơi “đổ thạch” online, mới đây, Công an TP Hà Nội tiếp nhận trình báo của một phụ nữ trú tại quận Long Biên về việc bị lừa đảo khi tham gia “đổ thạch” trên mạng xã hội. Theo nạn nhân, trong quá trình tham gia đã bị các đối tượng lừa mất số tiền khoảng 2,2 tỷ đồng.

Vừa qua, lực lượng chức năng tỉnh Lạng Sơn đã triệt phá, bắt giữ 8 đối tượng chuyên lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua hình thức “đổ thạch” online. Các đối tượng bị bắt giữ gồm: Hoàng Thị Vĩnh (SN 1991), Hoàng Thị Phòng (SN 1996), Hoàng Văn Du (SN 1998) và Hoàng Thị Sen (SN 2001), cùng trú tại tỉnh Yên Bái; Xa Văn Định (SN 1994, trú tại tỉnh Hòa Bình); Nguyễn Văn Long (SN 1991), Hoàng Thị Khuyên (SN 1995, cùng trú tại tỉnh Hà Nam) và Linh Văn Đông (SN 1997, trú tại huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn). Cơ quan điều tra xác định, nhóm này lợi dụng mạng xã hội để bán các cục đất, đá giả được quảng bá là chứa đá quý có giá trị kinh tế cao. Các đối tượng lập nhiều Fanpage Facebook có lượng lớn người theo dõi như “Búa Là Nổ” “Búa Đá Tìm Ngọc”, “Đá Quý Thu Hương”… Tại đây, các đối tượng tổ chức livestream, quảng bá các cục đất, đá thông thường là chứa đá quý bên trong. Tuy nhiên, thực tế các cục đất, đá đều không chứa đá quý. Sau khi bị hại chuyển tiền mua, nhóm này tiến hành đập đá, lấy lý do không tìm thấy đá quý để chiếm đoạt số tiền. Bằng thủ đoạn này, từ cuối năm 2024 đến nay, nhóm đối tượng trên đã lừa đảo số tiền trên 900 triệu đồng của nhiều nạn nhân trên cả nước.

Các chuyên gia về đá quý cho biết, các đối tượng lừa đảo qua hình thức “đổ thạch” on line làm cho người xem bị cuốn hút vào màu sắc của đá. Các hình ảnh đất đá long lanh trong các video livestream trên mạng đa số là thủy tinh chứ không phải là các dòng đá quý. Họ lấy các phôi đất, đá mềm rồi đục lỗ nhét các viên thủy tinh vào. Khi livestream, họ đập vỡ đất đá và cả thủy tinh ra có màu sắc rất đẹp làm cho người xem bị cuốn hút, tin có đá quý và tham gia. Thực tế đá quý không có như thế, “đổ thạch” online chỉ là chiêu trò lừa đảo.

Theo các chuyên gia pháp lý, hành vi sử dụng mạng xã hội phát trực tiếp để kêu gọi mọi người chung tiền đập đá “đổ thạch” là hành vi mua, bán khoáng sản. Tùy vào hành vi, phương thức, thủ đoạn, thỏa thuận thống nhất giữa người mua và người bán mà có thể xử lý hành chính hoặc hình sự theo quy định của pháp luật. Cụ thể: Hành vi mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp đều bị xử lý vi phạm hành chính và tịch thu tang vật theo Điều 17 Nghị định 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Trường hợp đủ căn cứ xác định hành vi dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác qua hình thức “đổ thạch” online có thể bị xử lý về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Cụ thể, người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng... thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Nếu thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản trị giá 500 triệu đồng trở lên; lợi dụng tình trạng khẩn cấp... người vi phạm có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

Đức Sơn