Canada xem xét lại thỏa thuận mua tiêm kích F-35 của Mỹ

Thông tin kể trên được chính tân Thủ tướng Canada, Mark Carney xác nhận. Ông Carney, người vừa nhậm chức hôm 14/3, cho biết: "Xét về môi trường địa chính trị, xét về thực tế là có nhiều lựa chọn… và xét về khả năng sản xuất đáng kể máy bay thay thế tại Canada”, việc xem xét lại hợp đồng với Lockheed Martin là thận trọng và vì lợi ích của đất nước.

Tiêm kích F-35 của Mỹ được đánh giá rất cao nhờ khả năng tàng hình và hệ thống cảm biến cực kỳ tiên tiến. Ảnh: Reddit

Bộ Quốc phòng Canada cho biết hợp đồng mua F-35 vẫn có hiệu lực và Ottawa đã cam kết về mặt pháp lý đảm bảo kinh phí cho 16 máy bay đầu tiên. Tuy nhiên, Thủ tướng Carney muốn Canada tìm kiếm các giải pháp thay thế khả thi cho những chiếc F-35 còn lại để không quá lệ thuộc vào nguồn vũ khí từ Mỹ.

"Rõ ràng là mối quan hệ an ninh của chúng ta... quá tập trung vào Mỹ. Chúng ta phải đa dạng hóa", ông Carney nói với các phóng viên trong chuyến thăm London hôm 17/3, đồng thời lưu ý rằng Canada đã chi khoảng 80% ngân sách quốc phòng cho vũ khí của Mỹ.

Được biết, người đứng đầu chính phủ Canada đã có cuộc thảo luận với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng như Thủ tướng Anh Keir Starmer về việc hợp tác sản xuất máy bay chiến đấu với châu Âu, trong đó có thể một số công việc được thực hiện tại Canada.

Tiêm kích Eurofighter của châu Âu với dàn vũ khí khủng mà nó có thể mang theo. Ảnh: Eurofighter Typhoon

Thủ tướng Carney cho biết châu Âu đang cân nhắc các khoản chi tiêu quốc phòng mới lớn để bảo vệ lục địa này khỏi các mối đe dọa bên ngoài. Ông cho biết điều đó khiến Ottawa quan tâm vì nó có "tiềm năng tạo ra chuỗi cung ứng có nghĩa là các công ty Canada đang tham gia vào quá trình phát triển các hệ thống phòng thủ này".

Châu Âu đang sản xuất ba loại tiêm kích rất hiện đại. Đó là Eurofighter, được chế tạo bởi liên minh các công ty từ Anh, Đức, Ý và các quốc gia khác; Rafale do Pháp sản xuất và Gripen của Thụy Điển.

Dù tất cả các tiêm kích kể trên đã được bán trên toàn thế giới, nhưng cả ba đều chưa đạt được mức độ tối tân như F-35 do chiếc máy bay Mỹ có công nghệ tàng hình và cảm biến tiên tiến hơn.

Hiện tại, Anh, Ý và Nhật Bản vẫn đang nghiên cứu máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu, tức là hiện đại hơn cả F-35 và dự kiến đưa vào sử dụng trong khoảng 10 năm nữa. Pháp và Đức cũng đang nghiên cứu một loại máy bay chiến đấu riêng biệt được cho là có những tính năng vượt trội các tiêm kích thế hệ thứ năm.

Quang Anh (theo WSJ, Reuters)