Căng thẳng giữa Nga và các nước phương Tây: Bất đồng chưa dễ hóa giải

Nga bày tỏ lo ngại về các cuộc tập trận không có kế hoạch của NATO ở Biển Đen.

Hãng thông tấn TASS cho biết, gần đây, Nga đã phản ánh về điều mà họ cho là gia tăng nguy hiểm trong hoạt động quân sự của Mỹ và các đồng minh gần biên giới Nga ở khu vực Biển Đen, với sự xuất hiện của nhiều máy bay trinh sát, hải quân và hàng không chiến lược. Hệ thống radar của Nga đã phát hiện máy bay trinh sát U-2S và RC-135, hai máy bay tuần tra hàng hải P-8A Poseidon ở khu vực Trung và Tây Bắc của Biển Đen. Theo hãng tin Reuters, một số hoạt động còn diễn ra ở khu vực lân cận bán đảo Crimea ở Biển Đen. Mối quan hệ giữa NATO và Nga vốn đã trở nên căng thẳng kể từ khi Mátxcơva sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014. Nga nhiều lần lên tiếng bày tỏ lo ngại về việc NATO triển khai các lực lượng gần biên giới và cho rằng đây là mối đe dọa đối với an ninh của nước này.

Phía Mỹ cho biết, các tàu chiến của họ đang ở Biển Đen để tăng cường hợp tác với các đồng minh NATO trong khu vực. Mới đây, trong một tuyên bố hôm 13-11, Bộ Quốc phòng Ukraine thông báo, hải quân nước này đã tổ chức một cuộc tập trận ở Biển Đen với lực lượng hải quân của các quốc gia thành viên NATO là Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và Romania. Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, mục tiêu chính của cuộc tập trận là tăng cường tương tác của nhóm tác chiến đa quốc gia phù hợp với các tiêu chuẩn của NATO, đồng thời duy trì an ninh ở Biển Đen. Trước đó, vào tháng 6-2020, Ukraine đã được trao quy chế Đối tác cơ hội nâng cao của NATO, ghi nhận việc nước này có đóng góp đáng kể cho các nhiệm vụ của NATO, đồng thời thể hiện cam kết nhất quán của tổ chức này về mối quan hệ đối tác với Kiev.

Trong khi đó, căng thẳng cũng gia tăng liên quan đến những gì mà các quan chức Mỹ gọi là sự xây dựng quân đội đáng lo ngại của Nga gần Ukraine và cuộc khủng hoảng người di cư ở biên giới Liên minh châu Âu (EU) với Belarus, một đồng minh thân cận của Nga. EU cáo buộc Belarus để cho đoàn người di cư tự do di chuyển đến biên giới giáp với các nước thành viên EU là Litva, Latvia và Ba Lan, khiến số người vượt biên trái phép vào Ba Lan từ Belarus tăng đột biến. Hãng tin Reuters nhận định, đây là một khủng hoảng có nguy cơ kéo theo cả Nga và NATO.

Tổng thống Nga V.Putin hôm 13-11 vừa qua cho biết, các cuộc tập trận đột xuất của NATO ở Biển Đen đặt ra những “thách thức nghiêm trọng” đối với Mátxcơva, đồng thời khẳng định Nga không liên quan gì đến cuộc khủng hoảng ở biên giới của đồng minh thân cận Belarus với EU. Trong một cuộc điện đàm với Thủ tướng sắp mãn nhiệm của Đức Angela Merkel, ông chủ Điện Kremlin đã thúc giục EU bắt đầu đàm phán với Belarus để giải quyết cuộc khủng hoảng. Thêm vào đó, Tổng thống V.Putin cho biết ông đã từ chối đề nghị của Bộ Quốc phòng về việc tổ chức các cuộc tập trận nhanh ở Biển Đen để đáp trả hoạt động của NATO bởi không muốn làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.

Hãng tin Reuters dẫn nhận định của Tổng tham mưu trưởng quân đội Anh Nick Carter cảnh báo, nguy cơ xảy ra xung đột giữa phương Tây và Nga đang ở mức cao nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh, trong kỷ nguyên của một thế giới đa cực. Trong khi đó, cộng đồng quốc tế vẫn đang đặt kỳ vọng vào các cuộc đối thoại về ổn định chiến lược giữa Nga và Mỹ cũng như với các nước phương Tây để tìm kiếm khả năng hóa giải bất đồng.

Minh Hiếu