Cảnh báo loài sâu biển xuất hiện gây hại vùng nuôi nhuyễn thể
Chiều 12-4, Chi cục Thủy sản (Sở NN-MT tỉnh Hà Tĩnh) cho biết, Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc (Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I) vừa có văn bản số 47/TTQT về việc cảnh báo loài sâu biển (rết biển) xuất hiện gây hại vùng nuôi nhuyễn thể.
Hình ảnh sâu biển xuất hiện tại bãi nuôi ngao tại Ninh Bình, Quảng Ninh tháng 4-2025. Ảnh: Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc
Theo đó, trong quá trình quan trắc, giám sát và cảnh báo môi trường vùng nuôi trồng thủy sản tại một số tỉnh trọng điểm khu vực phía Bắc, Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc (Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I) đã phát hiện sự xuất hiện của một loài rết biển (hay còn gọi là sâu biển) có tên khoa học Chloeia sp. tại các vùng nuôi ngao. Qua quan sát thực tế, loài này được ghi nhận có hành vi tấn công và ăn thịt ngao cùng các nhuyễn thể nuôi, có thể gây ra thiệt hại cho các cơ sở nuôi.
Hình ảnh mẫu sâu biển thu tại Ninh Bình
Để hạn chế tác động của sâu biển đến các vùng nuôi nhuyễn thể, trong đó có các vùng nuôi ngao, Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc khuyến cáo các địa phương, người nuôi cần có biện pháp theo dõi, kiểm tra và chủ động phòng chống.
Theo đó, các cơ quan chức năng của địa phương cần quản lý chặt vùng bãi nuôi ngao, hạn chế thả giống cỡ nhỏ (500-800 con/kg trở xuống); nên thả ngao giống có kích thước lớn để tránh bị sâu biển ăn thịt, gây thiệt hại cho sản xuất hoặc có thể chờ khi độ mặn xuống thấp (dưới 25‰) để hạn chế sự xuất hiện của chúng trên bãi ngao.
Hình ảnh mẫu sâu biển thu tại tại Quảng Ninh
Các cơ sở nuôi ngao cần chủ động diệt sâu biển bằng các biện pháp thủ công, như giăng lưới, quây đăng để bắt và diệt trừ. Các loài sâu biển vào mùa sinh sản hoạt động nhiều vào ban đêm và thường bị kích thích bởi ánh sáng, do vậy, các cơ sở nuôi có thể áp dụng thử nghiệm biện pháp dùng bóng đèn điện (hoặc bóng đèn LED bọc trong ống nhựa nhấn chìm trong nước) để kích thích, dẫn dụ sâu biển tập trung lại một khu vực trên bãi ngao, sau đó dùng lưới bắt.
Tuyệt đối không sử dụng hóa chất, thuốc trừ sâu, thuốc không có trong danh mục được phép sử dụng hay hóa chất độc hại không rõ nguồn gốc để diệt sâu biển, gây ảnh hưởng xấu tới ngao nuôi và môi trường xung quanh.
Theo Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc, loài sâu biển quan sát được thuộc giống sâu biển Chloeia sp. trên cơ thể có phân đốt và phủ đầy lông, thuộc họ Amphinomidae... Các loài thuộc họ này thường được gọi là "sâu lửa" do có khả năng gây ra cảm giác nóng rát khi tiếp xúc.
Đặc điểm hình thái cơ thể dài khoảng 5-10cm, dạng dẹt, rộng, hai bên thân có nhiều lông tơ phức tạp, dọc sống lưng có các vệt hình tam giác hoặc đốm tròn kéo dài từ đầu đến cuối. Chúng thường sống ở tầng đáy và hoạt động mạnh vào ban đêm. Tuy nhiên, vào mùa ngao sinh sản (ở miền Bắc từ tháng 3 đến tháng 6), chúng có xu hướng bơi lên tầng mặt và tiến sát vào bờ...
Mặc dù không có hàm (thiếu hàm), sâu biển vẫn có thể nuốt con mồi vừa cỡ miệng và hút hết nước bên trong. Đã ghi nhận trường hợp sâu biển ăn rất nhiều ngao nhỏ (ngao giống) đang được nuôi trên bãi triều tại Việt Nam. Thực tế quan trắc tại vùng nuôi ngao, phát hiện loài sâu biển này ăn thịt cả ngao cỡ lớn.
