Cảnh sát hình sự toàn quốc rà soát hoạt động từ thiện

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm tham gia trả lời chất vấn.

Chiều 10/11 tại Quốc hội, ba Bộ trưởng đã trả lời về quản lý hoạt động từ thiện, mà theo đại biểu thì đã gây "lùm xùm" trên mạng, được dư luận quan tâm thời gian qua.

Đại biểu Dương Văn Phước (Quảng Nam) nêu vấn đề, cứ mỗi đợt thiên tai, bão lũ cũng như dịch bệnh, nhiều tổ chức, cá nhân đứng ra quyên góp làm từ thiện.

Theo đại biểu, đây là hoạt động bình thường, rất nhân văn, thể hiện đạo lý "thương người như thể thương thân", “tương thân tương ái" của dân tộc ta, cần được phát huy, khuyến khích. Tuy nhiên, hệ lụy từ sự tùy tiện trong việc quyên góp cũng như công tác quản lý chưa được chặt chẽ, dẫn đến việc sử dụng tiền quyên góp đôi khi chưa đúng mục đích.

Sự lùm xùm trên mạng về tiền từ thiện làm mất đi ý nghĩa nhân văn của những tấm lòng thơm thảo, mất đi niềm tin của các nhà hảo tâm và của người dân. Quan điểm của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào? Với trách nhiệm của mình thì Bộ trưởng sẽ làm gì để góp phần quản lý, điều chỉnh các hoạt động thiện nguyện, quyên góp, cứu trợ trong thời gian tới, đáp ứng lòng mong đợi của cử tri và nhân dân cả nước? - Ông Phước chất vấn Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung.

Ông Dung cho biết, Nghị định 64 năm 2018 của Chính phủ có đưa ra một nguyên tắc là khuyến khích các tổ chức, các cá nhân và mọi người dân tham gia làm việc từ thiện, tham gia cứu trợ, giúp đỡ người dân bị thiên tai, lũ lụt, bão, dịch bệnh... Trong Nghị định 64 cũng quy định trách nhiệm của Bộ Tài chính, của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam.

Tuy nhiên, quy định pháp luật thời gian vừa qua chưa quy định cụ thể cách thức huy động, cấp phát của cá nhân tổ chức khác thế nào, do đó, "cũng còn chỗ này, chỗ kia, có thể điều này, điều kia".

Ông Dung cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 64 và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định 93 ngày 27/10/2021, trong đó quy định rất rõ nguyên tắc, tiêu chí, cách làm, việc vận động. Nếu như quyên góp bằng tiền thì qua ngân hàng như thế nào, nếu quyên góp bằng hiện vật thì ai là người tiếp nhận và khi triển khai ở cơ sở thì ai là người phải đứng ra cùng với cá nhân, tổ chức này.

"Chúng tôi tin rằng là sau 1/12 này, Nghị định 93 có hiệu lực thì chắc chắn việc tổ chức thiện nguyện của chúng ta sẽ đi vào nề nếp. Còn trong quá trình vừa qua, tôi nghĩ rằng cá nhân nào, tổ chức nào sai thì chúng ta phải xử lý theo pháp luật, dù chúng ta không muốn", Bộ trưởng nói.

Tham gia trả lời, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, Nghị định 93 đã hạn chế những tồn tại và khuyết điểm của Nghị định 64, đã quy định rõ về quản lý tiền hay quản lý các loại hàng hóa như vàng, ngoại tệ và việc phân bổ các vật tư, hàng hóa và tiền cho các đối tượng được thụ hưởng. Đồng thời quy định chế độ báo cáo một cách rất chặt chẽ, như trước khi vận động thì phải đăng ký với Ủy ban nhân dân nơi tổ chức vận động và trong thời hạn 3 ngày thì Ủy ban nhân dân phải phối hợp để giải quyết.

Cũng tham gia trả lời, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm thông tin, hiện nay Bộ đang giao cho Cục Cảnh sát hình sự tiến hành thụ lý, kiểm tra, xác minh các nguồn tin phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng về hoạt động quyên góp tiền từ thiện, cứu trợ trong đợt mưa lũ xảy ra tại khu vực miền Trung năm 2020 của một số nghệ sĩ, cá nhân, để làm rõ những vụ việc theo quy định của pháp luật.

Cục Cảnh sát hình sự đang phối hợp với các ngân hàng để tiến hành rà soát, xác định những tài khoản đã huy động từ thiện để làm rõ việc tiếp nhận quyên góp và quá trình giải ngân; phối hợp với Ủy ban nhân dân và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp thuộc các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi xác minh, làm rõ số tiền, hàng các nghệ sĩ, cá nhân đã tiến hành cứu trợ, từ thiện tại các địa phương.

Cơ quan chức năng cũng đã làm việc với một số cá nhân, tổ chức, đề nghị cung cấp các thông tin có liên quan để sớm kết luận vụ việc theo quy định của pháp luật.

"Đồng thời, Cục Cảnh sát hình sự cũng đã chỉ đạo lực lượng cảnh sát hình sự toàn quốc rà soát, nắm tình hình hoạt động từ thiện diễn ra trên địa bàn, kịp thời phát hiện các trường hợp cá nhân, tổ chức lợi dụng các hoạt động kêu gọi từ thiện để thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản", Bộ trưởng thông tin.

Qua rà soát tại các địa phương, Bộ trưởng cho biết Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 6 tố giác về tội phạm của công dân có liên quan đến việc huy động tiền từ thiện của các nghệ sĩ, cá nhân. Hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức tiếp nhận, phân loại 6 tố giác theo đúng quy trình của pháp luật tố tụng hình sự, mọi công việc hiện nay đang tiến hành theo đúng quy định của pháp luật.

Nguyễn Lê