Cấp bách khơi thông nguồn vốn đầu tư công

Giải ngân vốn đầu tư công (VĐTC) là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, góp phần bảo đảm mục tiêu tăng trưởng của tỉnh năm 2025 đạt 10% trở lên. Đó là nhấn mạnh của lãnh đạo UBND tỉnh tại nhiều cuộc họp và công văn chỉ đạo. Đặc biệt, trong bối cảnh tỷ lệ giải ngân từ đầu năm đến nay đạt thấp so với kế hoạch, nhiệm vụ cấp bách thời gian tới là khơi thông nguồn VĐTC bằng cách rà soát từng dự án, tập trung tháo gỡ từng vướng mắc gây tắc nghẽn tiến độ.

Huyện Đà Bắc nỗ lực đẩy nhanh tiến độ thi công tuyến đường liên xã Hiền Lương - Vầy Nưa - Tiền Phong, góp phần tăng tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm 2025.

Tiến độ giải ngân chậm

Năm nay, kế hoạch VĐTC ngân sách Nhà nước của tỉnh được Thủ tướng Chính phủ giao 9.118,173 tỷ đồng; số vốn đã được HĐND tỉnh thông qua 9.125,173 tỷ đồng, trong đó, nguồn thu từ sử dụng đất tăng thêm 7 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tổng kế hoạch vốn được phép kéo dài thời gian thực hiện giải ngân sang năm 2025 là 2.684,828 tỷ đồng. Đây được xác định là nguồn lực quan trọng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng trưởng và tạo không gian phát triển mới cho toàn tỉnh.

Tuy nhiên, tiến độ giải ngân VĐTC chậm so với yêu cầu đặt ra. Tính đến ngày 10/5, toàn tỉnh mới giải ngân được 1.033,2 tỷ đồng kế hoạch VĐTC năm 2025, đạt 11,3% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ và UBND tỉnh giao chi tiết đến từng dự án. Trong đó, vốn đầu tư trong cân đối ngân sách tỉnh giải ngân 286,6 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch; vốn ngân sách Trung ương (vốn trong nước) giải ngân 745 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch; vốn ODA giải ngân 8%; vốn thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) giải ngân 19%.

Đối với kế hoạch VĐTC được phép kéo dài thời gian thực hiện sang năm 2025, tổng số vốn đã giải ngân khoảng 1.075,9 tỷ đồng, đạt 40% kế hoạch vốn giao. Trong đó, vốn thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội giải ngân đạt 42%; vốn thực hiện 3 CTMTQG mới giải ngân 27%, tiến độ chậm nhiều so với kế hoạch.

Theo đánh giá của Sở Tài chính, tỷ lệ giải ngân VĐTC của tỉnh hiện thấp so với mặt bằng chung của cả nước. Bên cạnh những nguồn vốn có tỷ lệ giải ngân đạt khá như: vốn theo tiêu chí, định mức ngân sách tỉnh (34%), nguồn thu từ xổ số kiến thiết (20%)… thì nguồn vốn ngân sách Trung ương trong nước và vốn nước ngoài có tỷ lệ giải ngân chưa cao. Đáng lo ngại là đến ngày 10/5, vẫn còn những dự án có tỷ lệ giải ngân 0%; tỷ lệ giải ngân VĐTC của các huyện, thành phố cũng thấp nhiều so với kế hoạch.

Cấp bách khơi thông nguồn vốn, tăng tỷ lệ giải ngân

Trong bối cảnh nền kinh tế đang rất cần những động lực tăng trưởng đủ mạnh, VĐTC được xác định là động lực quan trọng hàng đầu mang tính thúc đẩy và mở rộng không gian phát triển. Tại tỉnh Hòa Bình, tiến độ giải ngân VĐTC tháng 4 và những ngày đầu tháng 5 có dấu hiệu chững lại nên yêu cầu cấp bách đặt ra là phải rà soát từng dự án, nắm bắt nguyên nhân để thúc tiến độ, tăng tỷ lệ giải ngân. Trong bối cảnh kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, toàn tỉnh vẫn quyết tâm hướng tới mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt 10% trở lên. Để đạt mục tiêu đầy thách thức này đòi hỏi phải huy động mọi nguồn lực, với ưu tiên hàng đầu là khơi thông nguồn VĐTC - động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Được biết, ngay từ đầu năm, UBND tỉnh đã triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh phân bổ và giải ngân VĐTC năm 2025. Đến nay, UBND tỉnh đã ban hành 6 văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố, các Ban quản lý dự án chuyên ngành của tỉnh và chủ đầu tư thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp đẩy mạnh giải ngân VĐTC. Xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu cần được triển khai hiệu quả, UBND tỉnh tổ chức họp hàng tháng để nghe chủ đầu tư báo cáo tiến độ giải ngân, kịp thời nắm bắt khó khăn, chỉ đạo giải pháp tháo gỡ và đặt ra yêu cầu về tiến độ đối với từng nhóm dự án. Đặc biệt, UBND tỉnh đã thành lập các tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn các dự án sử dụng VĐTC. Đối với các dự án gặp khó khăn, vướng mắc chưa thể triển khai thực hiện giải ngân ngay hoặc dự án đã hoàn thành không sử dụng hết kế hoạch vốn được giao, UBND tỉnh đã thực hiện điều chỉnh kế hoạch vốn (lần 1) với tổng số vốn là 142,9 tỷ đồng.

Riêng về tình hình giải ngân các dự án thuộc CTMTQG năm 2025, theo lãnh đạo UBND tỉnh, dù tỷ lệ giải ngân đến ngày 10/5 đạt khoảng 19% là đáng ghi nhận và cho thấy nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương nhưng cần cấp bách đẩy nhanh tiến độ trong thời gian tới. Trên thực tế, các dự án này có quy mô nhỏ nhưng vẫn phải thực hiện đầy đủ các thủ tục đầu tư xây dựng, chuyển mục đích sử dụng đất tương tự như các dự án đầu tư công thông thường. Ngoài ra, chủ đầu tư còn phải đồng thời thực hiện giải ngân phần vốn được kéo dài từ các năm 2023 - 2024 nên khối lượng công việc lớn, nhiều áp lực, dẫn đến tỷ lệ giải ngân chưa cao. Trong bối cảnh toàn tỉnh khẩn trương thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính các cấp, UBND tỉnh đôn đốc các huyện, thành phố tập trung khắc phục khó khăn để đẩy nhanh tiến độ các CTMTQG do cấp huyện làm chủ đầu tư, phấn đấu tăng tỷ lệ giải ngân, sử dụng có hiệu quả nguồn lực quan trọng này.

Đặc biệt, đối với các dự án trọng điểm có số vốn lớn như: Cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, Đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình - Mộc Châu), Đường kết nối thị trấn Lương Sơn - Xuân Mai, Hà Nội (giai đoạn 1), Đường nối từ đường Trần Hưng Đạo đến phường Dân Chủ kết nối với Quốc lộ 6..., UBND tỉnh yêu cầu tập trung tháo gỡ khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, từ đó khơi thông điểm nghẽn, thúc đẩy giải ngân VĐTC trong thời gian tới.

Khánh An