Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Chỉ thị 30: Sát thực tiễn, kịp thời giải quyết vướng mắc

Tỷ lệ đạt thấp

Thực hiện Chỉ thị 30 của BTV Tỉnh ủy (về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, đẩy nhanh tiến độ cấp giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất gắn với xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai), ngày 1/4, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 24 triển khai thực hiện. Toàn tỉnh có hơn 3,7 triệu thửa đất, trong đó mục tiêu kế hoạch tỉnh đề ra là năm 2024 cấp theo bản đồ địa chính hơn 288 nghìn thửa, cấp sau dồn điền đổi thửa (DĐĐT) hơn 5 nghìn thửa; năm 2025, cấp theo bản đồ địa chính hơn 672 nghìn thửa, sau DĐĐT gần 12 nghìn thửa… Tuy nhiên, tiến độ cấp giấy CNQSDĐ tại nhiều địa phương của tỉnh hiện rất chậm, số giấy cấp được đạt thấp. Ví như ở huyện Lạng Giang, qua rà soát trên địa bàn có gần 88 nghìn thửa đất phải cấp đổi giấy chứng nhận sau đo đạc bản đồ địa chính; thế nhưng, 6 tháng năm nay, toàn huyện mới cấp đổi được hơn 100 giấy chứng nhận, với diện tích gần 11,5 ha. Tại Lục Ngạn, tỉ lệ cấp giấy mới đạt 7,4% kế hoạch năm...

Khu vực đồng Vút thuộc tổ dân phố Khôi, thị trấn Tân An (Yên Dũng) không còn bờ bao phân định ranh giới các thửa đất, gây khó khăn cho việc cấp đổi giấy chứng nhận.

Theo phản ánh của các đơn vị, địa phương, nguyên nhân dẫn đến việc cấp giấy CNQSDĐ theo Chỉ thị 30 chậm là do quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Ông Chu Văn Giáp, Chủ tịch UBND thị trấn Tân An (Yên Dũng) thông tin: “Thị trấn hiện còn hàng chục ha đất nông nghiệp thuộc tổ dân phố Khôi và Long Trì đang gặp khó khăn về cấp đổi giấy chứng nhận do hiện trạng các thửa đất đã thay đổi, không còn bờ bao để xác định ranh giới, vị trí”. Đây cũng là tình trạng chung ở nhiều địa phương của tỉnh. Ngoài ra, tiến độ cấp giấy theo Chỉ thị 30 chậm còn do những khó khăn khác như: Số thửa đất phải rà soát, thống kê lớn (trung bình mỗi xã, thị trấn có hàng chục nghìn thửa), trong khi số cán bộ thực hiện nhiệm vụ này còn thiếu nhiều; công tác đo đạc bản đồ địa chính những năm trước đối với nhiều thửa đất chưa chuẩn xác; việc sử dụng đất tại một số nơi đã biến động do chuyển quyền, tách thửa, hợp thửa; do thu hồi đất để thực hiện các dự án hoặc do người dân tự ý chuyển mục đích sử dụng trái phép... nhưng chưa được chỉnh lý hoặc chỉnh lý chưa đồng bộ. Một số nơi còn do tài liệu để cấp giấy những năm trước đây bị thất lạc hoặc được lập với chất lượng và độ chính xác thấp.

Một số xã đã thực hiện DĐĐT từ nhiều năm trước nhưng không lưu trữ được bất kỳ tài liệu liên quan; có nơi hồ sơ còn lại không khớp với thực tế... Cụ thể như trường hợp DĐĐT tại thôn Thanh Cảm, xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) không có phương án được cấp có thẩm quyền phê duyệt; diện tích sau DĐĐT thay đổi… Vì vậy, việc hoàn thiện hồ sơ để cấp đổi giấy CNQSD tại khu vực này gặp khó khăn.

Theo lãnh đạo UBND huyện Lạng Giang, qua rà soát tại một số xã, thị trấn của huyện cho thấy kết quả đo đạc bản đồ khu vực DĐĐT không khớp với phương án. Sau khi DĐĐT, một số hộ gia đình, cá nhân tự ý tách thửa cho các đồng sử dụng hoặc tiếp tục đổi thửa cho hộ khác mà không thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng theo quy định, dẫn đến việc đo đạc, quy chủ sai lệch với phương án DĐĐT đã được kiểm tra, nghiệm thu… gây khó cho công tác cấp đổi giấy chứng nhận.

Đẩy nhanh tiến độ

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chỉ thị 30, ông Lương Ngọc Đức, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) thị xã Việt Yên cho hay: “Đơn vị vừa tổng hợp gần 10 nội dung vướng mắc trong cấp giấy CNQSDĐ trên địa bàn chuyển Sở TN&MT xem xét, hướng dẫn tháo gỡ”. Theo ông Đức, khó khăn nhất hiện nay tại địa phương là khối lượng công việc cần thực hiện lớn, trong khi số lượng cán bộ chuyên môn UBND cấp xã, của phòng và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai còn hạn chế. Các đơn vị đều có nhu cầu thuê thêm lao động để bảo đảm tiến độ cấp giấy theo kế hoạch. Tuy nhiên, cơ chế hỗ trợ kinh phí khó sử dụng cho việc thuê khoán lao động. Vì vậy, địa phương kiến nghị Sở TN&MT tham mưu, đề nghị tỉnh cho phép cấp huyện bổ sung nguồn kinh phí riêng (ngoài kinh phí 10% tiền sử dụng đất theo quy định) để hỗ trợ các đơn vị thuê khoán thêm lao động.

Để đạt mục tiêu Chỉ thị đề ra, các huyện, thị xã, TP cần bám sát nội dung tinh thần Chỉ thị và Kế hoạch thực hiện của UBND tỉnh, quan tâm triển khai các phần việc, nhiệm vụ được giao nghiêm túc, sát sao. Tích cực đẩy mạnh tuyên truyền sâu kỹ về mục tiêu, ý nghĩa của Chỉ thị 30; quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất để người dân hiểu, từ đó chủ động phối hợp kê khai lập hồ sơ đăng ký, cấp giấy CNQSDĐ theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý đất đai trên địa bàn".

Ông Phí Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở TN&MT

Tại huyện Yên Dũng, do nhân lực các đơn vị tư vấn thực hiện lập hồ sơ cấp giấy CNQSDĐ ở các xã, thị trấn còn hạn chế, dẫn đến tiến độ cấp giấy chứng nhận đất nông nghiệp còn chậm. Bên cạnh đó, công tác hướng dẫn người dân hoàn thiện thủ tục đăng ký cấp giấy CNQSDĐ của cán bộ cơ sở có lúc, có nơi chưa tốt. Đơn cử như trường hợp của ông Đặng Trần Quyện thôn Dũng Tiến, xã Hương Gián. Ông Quyện thông tin: “Tôi nhận chuyển nhượng ruộng có “sổ đỏ” của gần 20 hộ ở một số thôn của xã bằng giấy viết tay và đã sử dụng ổn định nhiều năm nay. Bản thân không ít lần làm thủ tục đề nghị cấp đổi giấy chứng nhận nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Hỏi lý do cán bộ nói trường hợp của tôi khó làm nhưng phải tháo gỡ thế nào thì họ không chỉ dẫn cụ thể”.

Được biết, còn nhiều hộ dân khác ở các thôn Đông Tiến, Dũng Tiến, xã Hương Gián nhận chuyển nhượng đất ruộng theo hình thức viết tay giống ông Quyện. Trong số này, nhiều hộ tự ý chuyển đất trồng cây hằng năm sang trồng cây lâu năm nên chưa làm được giấy chứng nhận. Lo lắng khi sáp nhập huyện vào TP Bắc Giang và khi Luật Đất đai mới có hiệu lực, việc cấp giấy khó khăn hơn, mới đây, nhiều hộ đã bỏ hàng chục triệu đồng ra thuê luật sư giúp làm thủ tục hợp pháp hóa các thửa đất đã mua.

Để đẩy nhanh tiến độ cấp giấy CNQSDĐ theo Chỉ thị 30, thời gian qua, Sở TN&MT đã có nhiều văn bản hướng dẫn, đồng thời tham mưu tỉnh chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai việc cấp giấy chứng nhận đối với nhiều trường hợp cụ thể. Ông Nguyễn Đình Thắng, Trưởng Phòng Quản lý đất đai (Sở TN&MT) cho hay: “Hiện Phòng đang đôn đốc các đơn vị báo cáo kết quả, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc phát sinh; cùng đó tăng cường kiểm tra, nắm bắt tiến độ thực hiện tại cơ sở. Trên cơ sở đó tham mưu để hoàn thiện cuốn sổ tay hướng dẫn, tạo thuận lợi cho các đơn vị, địa phương tuyên truyền, tổ chức thực hiện hiệu quả Chỉ thị 30 trong thời gian tới”.

Tuấn Dương