Cầu nối chuyển đổi số đến người dân

Hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng Hue-S

Những bước đi đầu tiên

Tổ dân phố Bồ Điền, phường Phong An, thị xã Phong Điền có diện tích rộng 124ha, dân số hơn 2.500 người, kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, kinh doanh, dịch vụ. Nhận thức rõ chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, năm 2022, chính quyền địa phương đã thành lập Tổ CNSCĐ Bồ Điền gồm 6 thành viên. Trong đó, ba người là cán bộ chủ chốt của thôn, ba người là đoàn viên thanh niên phụ trách triển khai các hoạt động số hóa.

Theo ông Phan Hải Phong, Trưởng thôn đồng thời là Tổ trưởng Tổ CNSCĐ Bồ Điền, trước khi đi vào hoạt động, các thành viên đã được tập huấn về kỹ năng cài đặt ứng dụng, sử dụng nền tảng số, đặc biệt là Hue-S.

“Chúng tôi xác định mình là cầu nối giữa chính quyền với người dân, lấy dân làm trung tâm. Nhưng không phải ai cũng dễ dàng tiếp nhận công nghệ. Đa số bà con đã quen với cách làm truyền thống, nói đến thời đại 4.0 - công nghệ số, chuyển đổi số nghe như mơ hồ trừu tượng lắm, vì vậy, việc thay đổi thói quen không hề đơn giản. Mặt khác, đa phần thành viên trong tổ tuổi đã cao, giỏi tuyên truyền chứ tiếp thu chậm, nhớ không lâu, nên phải hướng dẫn nhiều lần,” ông Phong chia sẻ.

Khó khăn càng nhân lên khi địa bàn rộng, dân số đông, kinh tế đa thành phần. Tổ phải chia nhóm nhỏ, “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, có nhiều hộ khi phải đến vào ban đêm mới gặp được người cần hỗ trợ. Dù vậy, bằng sự kiên trì và quyết tâm, các thành viên đã từng bước giúp bà con tiếp cận công nghệ số một cách thực chất.

Ban đầu, Tổ CNSCĐ Bồ Điền chọn cách làm đơn giản nhưng hiệu quả: tạo nhóm Zalo với hơn 500 thành viên, giúp truyền tải thông tin nhanh chóng. Không còn cảnh thông báo dán ở nhà văn hóa, chỉ cần một tin nhắn là cả tổ dân phố đều biết.

Tiếp đó, tổ triển khai số hóa địa chỉ nhà ở, cấp QR Code cho 100% hộ dân. Người dân chỉ cần quét mã là có ngay thông tin về địa chỉ, giúp ích rất nhiều trong giao dịch, vận chuyển hàng hóa.

Một bước đột phá nữa là vận động các hộ kinh doanh sử dụng thanh toán không tiền mặt. “Ban đầu, bà con còn e dè, nhưng khi thấy tiện lợi, không sợ mất tiền, không phải trả tiền thừa, thì ai cũng thích. Đến nay, đã có 150 cửa hàng kinh doanh, dịch vụ và buôn bán ở Bồ Điền sử dụng mã QR để thanh toán.

Ngoài ra, tổ còn hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng các ứng dụng như Hue-S, sổ sức khỏe điện tử, dịch vụ công trực tuyến trên Cổng dịch vụ công và Hệ thống thông tin một cửa điện tử thành phố Huế… Từ những ứng dụng thiết thực này, bà con dần thấy được lợi ích của công nghệ số và chủ động tiếp cận.

Với cách làm bài bản, kiên trì, giờ đây, chuyển đổi số ở Bồ Điền không còn là khái niệm xa vời mà đã dần hiện hữu trong cuộc sống hàng ngày. Từ việc nhắn tin Zalo, quét QR Code đến thanh toán điện tử - những điều tưởng như nhỏ bé nhưng lại là những bước đi vững chắc trên hành trình xây dựng công dân số.

Nhân rộng mô hình "công dân số"

Thành phố Huế hiện có 1.105 tổ CNSCĐ với hơn 5.580 thành viên, phủ khắp 141 xã, phường, thị trấn. Các tổ này đóng vai trò then chốt trong việc phổ biến kỹ năng số đến từng người dân.

Ông Nguyễn Xuân Sơn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, cho biết: Trong năm 2024, sở đã tổ chức 10 lớp phổ cập kỹ năng số trực tiếp cho hơn 1.100 thành viên tổ CNSCĐ; 18 lớp đào tạo chuyên sâu về an toàn thông tin cho 600 cán bộ, công viên chức các cơ quan, ban ngành, địa phương trên địa bàn. Ngoài ra, nền tảng học trực tuyến trên Hue-S cũng thu hút hơn 55.000 học viên và gần 337.000 lượt tham gia khóa học về các kỹ năng cơ bản: làm chủ tài khoản định danh điện tử, tài khoản thanh toán; kỹ năng sử dụng chữ ký số; kỹ năng phòng chống rủi ro trên không gian mạng…

Theo thống kê, đến nay, 66,6% người dân trên địa bàn đã có kỹ năng cơ bản về công nghệ thông tin và truyền thông. Trong thời gian tới, thành phố đặt mục tiêu đẩy mạnh hoạt động của các tổ CNSCĐ, hướng tới phổ cập kỹ năng số cho toàn bộ người dân, nhất là nhóm lao động phổ thông, người cao tuổi, tiểu thương và hộ kinh doanh cá thể.

“Chuyển đổi số không chỉ là chuyện của doanh nghiệp hay cơ quan nhà nước, mà là của toàn xã hội. Muốn người dân thật sự tiếp cận công nghệ, phải có những hướng dẫn cụ thể, sát với nhu cầu thực tế. Các tổ CNSCĐ sẽ tiếp tục được tăng cường lực lượng, đào tạo thêm kỹ năng, đảm bảo mọi người dân đều có thể trở thành công dân số”, ông Sơn thông tin.

Thành phố cũng sẽ triển khai thêm nhiều khóa học trực tuyến miễn phí trên nền tảng Hue-S, tổ chức các lớp tập huấn trực tiếp tại phường, xã, kết hợp với truyền thông qua mạng xã hội để nâng cao nhận thức.

Và trên hành trình ấy, những thành viên của tổ CNSCĐ vẫn đang từng ngày miệt mài mang công nghệ đến từng nhà, giúp người dân thực sự làm chủ công nghệ, trở thành một phần của nền kinh tế số, xã hội số.

Bài, ảnh: LIÊN MINH