Cha mẹ mạnh mẽ sẽ nuôi dưỡng được một đứa trẻ kiên cường

Cha mẹ là người thấy tốt nhất để rèn luyện cho con cái sự kiên cường. Ảnh: Một cảnh trong phim Like father like son.

Bạn là nhân tố quan trọng nhất trong việc giúp đỡ con cái phát triển bản lĩnh kiên cường. Bộ não của con người học tập thông qua tương tác xã hội. Những tương tác tích cực xây dựng bản lĩnh kiên cường, ngay cả khi bạn cũng bị những tình huống và con người tiêu cực vùi dập.

Cách bạn chú ý đến con cái, cách bạn giải thích các sự kiện và cách bạn phản ứng với nghịch cảnh có thể cung cấp nhiều kỹ năng và là tấm gương hữu ích cho các con học cách trở nên kiên cường. Thật thú vị là bản lĩnh kiên cường giống một rạp xiếc. Mỗi lần bạn giúp trẻ kiên cường hơn là một lần bạn củng cố bản lĩnh kiên cường của chính mình.

Tác giả, đồng thời là nhà trị liệu gia đình, Linda Graham đã nghiên cứu chuyên sâu về bản lĩnh kiên cường. Trong cuốn sách của mình, Bouncing back (Tạm dịch: Đứng dậy sau vấp ngã), cô đã trình bày năm bước kiên cường trong việc giải quyết vấn đề, giúp tái định hình những khuôn mẫu hành vi yếu kém xưa kia và xây dựng một mạch thần kinh mới để tăng cường bản lĩnh kiên cường. Đó là:

- Học cách giữ bình tĩnh trong khủng hoảng;

- Phát triển sự sáng suốt để nhận ra những phản ứng nội tại của bạn đối với một trải nghiệm cũng như để nhìn nhận trải nghiệm đó một cách rõ ràng như bản chất vốn có của nó;

- Kết nối với những người yêu thương, hỗ trợ, những người cung cấp nguồn lực và hỗ trợ khi cần, những người làm gương cho tính kiên cường lành mạnh.

- Sử dụng những kỹ năng đã được rèn luyện và những thế mạnh của mình để có thể hành động nhanh chóng, hiệu quả đối với các tác nhân căng thẳng và các thử thách.

- Huy động lòng can đảm để kiên định đứng vững, đứng dậy và tìm ra lòng quyết tâm hoặc thái độ chấp nhận đối với những sự kiện căng thẳng.

Hãy nghĩ tới bản lĩnh kiên cường giống như một cơ bắp. Càng được sử dụng, nó càng trở nên mạnh mẽ. Khi bạn bình tĩnh, sáng suốt, kết nối, tận dụng khả năng và lòng can đảm để đối diện với thử thách, nỗi thất vọng và những trải nghiệm khó khăn là bạn đã làm gương cho con trẻ về tính kiên cường đồng thời củng cố bản lĩnh kiên cường của chính mình.

Cá nhân nào cũng thế, gia đình nào cũng thế, suốt cả cuộc đời, có ngày nào là không gặp phải những khó khăn và thử thách. Những sang chấn và nghịch cảnh đầu đời có thể gây tác hại sâu sắc đối với sự phát triển não bộ và nhân cách trẻ. Tuy nhiên, não bộ có khả năng thay đổi và tiến hóa khi cá nhân sẵn sàng học hỏi và có những giáo viên cùng những tấm gương tích cực để noi theo.

Trẻ càng sớm cảm nhận được tình yêu thương, sự an toàn và những hồi đáp tích cực, ấm áp từ cha mẹ và những người lớn khác thì chúng sẽ càng có khả năng phát triển bản lĩnh kiên cường, sức mạnh cảm xúc và một tinh thần cứng cỏi.

Ngay cả khi một người cha/người mẹ bất ổn hoặc thiếu khả năng thích nghi thì những người lớn khác trong cuộc đời của trẻ sẽ bù đắp lại được phần lớn những thiếu sót đó thông qua việc làm gương, sự chú ý tích cực và những hồi đáp dựa trên thực tế.

Bạn có thể giúp con bạn phát triển bản lĩnh kiên cường, hơn nữa đồng thời tăng cường khả năng của chính mình trong viêc phản ứng lại với những nghịch cảnh khó khăn của cuộc đời.

Margalis Fjelstad & Jean McBride/ Thái Hà Books & NXB Công thương