Chăm lo toàn diện, đầy đủ vật chất, tinh thần người có công với cách mạng

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Dự buổi làm việc có đồng chí Phạm Thị Thanh Trà, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương.

Báo cáo tại hội nghị, đại diện Bộ Nội vụ cho biết, những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm bố trí nguồn lực để thực hiện công tác người có công. Giai đoạn 2021-2025, ngân sách nhà nước dành hàng trăm nghìn tỷ đồng để thực hiện các chính sách trợ cấp ưu đãi, chăm sóc người có công. Bên cạnh đó, nguồn lực xã hội hóa cũng được quan tâm; hệ thống Quỹ đền ơn đáp nghĩa trên cả nước đã tích cực vận động hỗ trợ cho công tác người có công với cách mạng.

Các đại biểu dự buổi làm việc. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Đến nay, cả nước đã xác nhận và thực hiện chế độ ưu đãi đối với 9,2 triệu người có công, trong đó có hơn 1 triệu người có công và thân nhân người có công với cách mạng được hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng, các chế độ khác. Năm 2024, Chính phủ điều chỉnh mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng từ 2.055.000 đồng lên 2.789.000 đồng (tăng 35,7%), là mức tăng cao nhất trong nhiều thập kỷ qua.

Cả nước hiện có 52 trung tâm nuôi dưỡng, điều dưỡng người có công. Giai đoạn 2022-2024, cả nước thực hiện điều dưỡng đối với 1,1 triệu người có công với kinh phí hơn 2 nghìn tỷ đồng. Chính sách hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng được triển khai hiệu quả, đáp ứng nguyện vọng của người có công, thân nhân liệt sĩ. Từ năm 2013 đến năm 2025, hơn 400 nghìn hộ người có công đã được hỗ trợ nhà ở với kinh phí gần 11 nghìn tỷ đồng.

Việc công nhận người có công với cách mạng được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm công khai, minh bạch. Năm 2017, căn cứ chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, cơ quan quản lý Nhà nước ban hành quy trình đặc biệt để xem xét giải quyết hồ sơ tồn đọng. Sau 5 năm, đã giải quyết hơn 7.000 hồ sơ, trong đó trình Thủ tướng Chính phủ công nhận và cấp Bằng Tổ quốc ghi công đối với 2.400 liệt sĩ, công nhận trên 2.700 thương binh, người hưởng chính sách như thương binh.

Các đại biểu dự buổi làm việc. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Cả nước có hơn 7.000 công trình ghi công liệt sĩ, trong đó có hơn 3.000 nghĩa trang liệt sĩ. Hiện có hơn 900 nghìn hài cốt liệt sĩ được quy tập, an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ trên toàn quốc, trong đó khoảng 300 nghìn mộ liệt sĩ chưa xác định được thông tin; khoảng 175 nghìn hài cốt liệt sĩ ở trong nước, nước ngoài chưa được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ.

Từ năm 2021 đến năm 2025, toàn quốc đã tìm kiếm, quy tập được 6.959 hài cốt liệt sĩ; đã tiếp nhận 13.404 mẫu; qua phân tích, so sánh, đối chiếu ADN giữa mẫu hài cốt liệt sĩ và mẫu thân nhân liệt sĩ đã xác định được danh tính đối với 103 hài cốt liệt sĩ.

Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, buổi làm việc nhằm tiếp tục cụ thể hóa việc thực hiện nghị quyết Hội nghị Trung ương 8, khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới (Nghị quyết số 42-NQ/TW, ngày 24/11/2023). Trong đó, nghị quyết nêu rõ mục tiêu đến năm 2030, bảo đảm 100% người có công và gia đình người có công với cách mạng được chăm lo toàn diện cả về vật chất lẫn tinh thần, có mức sống từ trung bình khá trở lên so với mức sống của cộng đồng dân cư nơi cư trú.

Thời gian qua, dù công tác người có công đã đạt nhiều kết quả quan trọng nhưng vẫn còn những tồn tại, hạn chế dẫn đến chưa chăm lo đầy đủ đời sống vật chất, tinh thần của người có công; vẫn còn những việc cần phải làm sớm, còn những tồn đọng kéo dài qua nhiều thập niên và còn một số yêu cầu cấp bách đòi hỏi phải có cách tiếp cận mạnh mẽ, kịp thời và căn cơ hơn. Trong thời gian tới, cả hệ thống chính trị phải xác định đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa sâu sắc về đạo lý, cần tập trung thực hiện quyết liệt.

Tổng Bí thư lưu ý, nhiều nhóm đối tượng đặc biệt như Mẹ Việt Nam Anh hùng, lão thành cách mạng, thương binh nặng, chiến sĩ bị địch bắt tù đày... ngày một giảm, nếu không khẩn trương, trách nhiệm, sẽ không còn nhiều thời gian để phụng dưỡng một cách đầy đủ và trọn vẹn nhất.

Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở các chiến trường trọng điểm, đặc biệt là Vị Xuyên (Hà Giang), còn rất nhiều khó khăn; số liệt sĩ chưa tìm được hài cốt còn lớn. Rất nhiều kỷ vật, di vật của cán bộ, chiến sĩ gửi lại trước khi đi chiến trường đã được lưu giữ hàng chục năm nhưng chưa được trao trả đầy đủ cho thân nhân. Những vấn đề này là trách nhiệm chính trị của Đảng, Nhà nước, là đạo lý dân tộc.

Quang cảnh buổi làm việc. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Nhấn mạnh quan điểm chỉ đạo, việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người có công phải bảo đảm đầy đủ, kịp thời, nhanh chóng, tuyệt đối không đùn đẩy trách nhiệm gây chậm trễ, Tổng Bí thư yêu cầu xác định rõ từ nay đến năm 2027 - kỷ niệm 80 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2027), giải quyết căn bản những tồn đọng về người có công và liệt sĩ.

Tổng Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật về người có công, nhất là các quy định còn vướng mắc trong công nhận liệt sĩ đối với thương binh mất do vết thương tái phát, người hy sinh khi làm nhiệm vụ bí mật; các thủ tục hành chính không còn phù hợp thực tiễn. Chỉ đạo xử lý căn bản các tồn đọng về chính sách người có công; đẩy nhanh tiến độ giám định ADN.

Đảng ủy Chính phủ phối hợp Đảng ủy Quốc hội chỉ đạo rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan, bảo đảm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng; cân đối nguồn lực để triển khai các chính sách, đề án hiệu quả, đúng tiến độ; nghiên cứu có chính sách đối với bộ đội phục viên, người hoàn thành nghĩa vụ quân sự, thanh niên xung kích, lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; xem xét điều chỉnh chính sách thi đua khen thưởng đối với người có công.

Tổng Bí thư chỉ đạo Quân ủy Trung ương chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng đề án đẩy nhanh rà phá bom mìn, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, nhất là tại các địa bàn trọng điểm như Vị Xuyên (Hà Giang), Lào Cai, Lạng Sơn.

Đảng ủy Công an Trung ương chủ trì xây dựng và vận hành Ngân hàng Gen thân nhân liệt sĩ chưa xác định được thông tin; phối hợp xây dựng Đề án nâng cấp công nghệ giám định ADN theo hướng hiện đại, tự chủ, đẩy nhanh tiến độ thu thập, phân tích, đối chiếu ADN; tăng cường hợp tác quốc tế, thuê đơn vị nước ngoài giám định khi cần thiết.

Bộ trưởng Nội vụ Đỗ Thanh Bình phát biểu tại cuộc làm việc. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và các địa phương kiểm kê toàn bộ hơn 70.000 hiện vật, kỷ vật đang được lưu giữ; xây dựng cơ sở dữ liệu số, kết nối với hệ thống quản lý người có công; phân loại, trao trả kỷ vật cho người gửi hoặc thân nhân theo đúng nguyện vọng, trang trọng và nhân văn.

Các cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo rà soát cơ sở nuôi dưỡng, điều dưỡng người có công để đầu tư nâng cấp, nâng cao năng lực quản lý, thực hiện tốt chính sách điều dưỡng, chăm sóc, hỗ trợ người có công với cách mạng; tu bổ, tôn tạo nghĩa trang, công trình ghi công liệt sĩ trở thành địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng.

Khẳng định quyết tâm giải quyết căn bản những vấn đề còn tồn đọng về người có công và liệt sĩ, Tổng Bí thư giao Văn phòng Trung ương Đảng chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan theo dõi, đôn đốc, tổng hợp báo cáo định kỳ; kịp thời tham mưu Bộ Chính trị chỉ đạo tháo gỡ khó khăn phát sinh.

HẠNH NGUYÊN