Chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Cán bộ Trạm Y tế xã Chiềng La hướng dẫn bà mẹ nấu bữa ăn đủ dinh dưỡng cho trẻ.

Thực hiện Tiểu dự án 3, ngành Y tế chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tăng cường tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số chăm sóc dinh dưỡng, đặc biệt thông qua các can thiệp trực tiếp từ khi mang thai đến hết 1.000 ngày đầu đời của trẻ. Kiện toàn đội ngũ công chức, viên chức làm công tác dân số từ tỉnh đến cơ sở và mạng lưới cộng tác viên dân số tại thôn, bản. Các chính sách về dân số, kế hoạch hóa gia đình, tiêm chủng, dinh dưỡng, vệ sinh và an toàn thực phẩm được phổ biến sâu rộng. Bên cạnh đó, ngành Y tế cũng chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là người dân tộc thiểu số, cán bộ tuyến xã; chuẩn hóa đội ngũ nhân viên y tế thôn, bản; và đào tạo cô đỡ thôn, bản cho các khu vực còn khó khăn trong chăm sóc sức khỏe sinh sản...

Ông Lê Hồng Trường, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: Từ năm 2023 đến nay, Trung tâm đã tiếp nhận viên đa vi chất từ Viện Dinh dưỡng để bổ sung cho 6.199 phụ nữ mang thai; mua sắm và cấp phát 211.710 viên sắt cho phụ nữ mang thai tại các xã, phường; cung ứng 87.180 gói vi chất dinh dưỡng cho 1.894 trẻ từ 6 - 23 tháng tuổi bị suy dinh dưỡng tại các xã vùng III. Đã tổ chức 213 buổi thực hành dinh dưỡng cho các bà mẹ nuôi con dưới 24 tháng tuổi và bà mẹ có con dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng; tư vấn chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời cho 1.270 bà mẹ tại các xã vùng III của huyện Thuận Châu cũ; mua sắm 24 bộ dụng cụ thực hành dinh dưỡng cấp cho 6 xã vùng III thuộc huyện Sông Mã cũ.

Bên cạnh đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh duy trì mô hình chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời tại 44 trạm y tế xã vùng III. Tổ chức 46 lớp tập huấn cho cán bộ trạm y tế và cô đỡ thôn bản về khám sức khỏe định kỳ cho trẻ dưới 24 tháng tuổi; chăm sóc trẻ trước, trong và sau sinh; triển khai can thiệp dinh dưỡng trong 1.000 ngày đầu đời; chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em nhằm giảm tử vong; đánh giá tình trạng dinh dưỡng và quản lý suy dinh dưỡng tại cộng đồng. Đồng thời, thực hiện 14 cuộc truyền thông lưu động hưởng ứng Tuần lễ Làm mẹ an toàn; xây dựng phóng sự về chăm sóc sau sinh toàn diện; tổ chức 8 buổi nói chuyện chuyên đề về thay đổi hành vi làm mẹ an toàn tại các xã vùng khó khăn của huyện Yên Châu và Thuận Châu (cũ).

Theo dõi cân hằng tháng cho trẻ tại Trạm Y tế xã Chiềng La.

Bà Nguyễn Thị Huệ, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: Toàn tỉnh có trên 107.700 trẻ dưới 5 tuổi. Hằng năm, các trạm y tế xã, phường thực hiện cân, đo, đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ dưới 5 tuổi. Các chỉ tiêu của tiểu dự án 3 đều đạt và vượt kế hoạch, tỷ lệ số phụ nữ sinh con tại cơ sở y tế hoặc có sự hỗ trợ của nhân viên y tế tăng từ 78% năm 2020 lên trên 88% vào năm 2025; tỷ lệ phụ nữ mang thai được thăm khám định kỳ ít nhất 4 lần tăng từ 26% lên hơn 66%; tỷ lệ trẻ nhẹ cân giảm từ 17,4% xuống 15%; thấp còi từ 28,2% giảm xuống 25%; thể gầy còm từ 6,5% xuống gần 4%; thừa cân, béo phì được khống chế dưới 5%; tỷ lệ trẻ em ở vùng dân tộc thiểu số được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng trên 62%.

Mường Hung là xã biên giới có 53 bản, với 24.613 nhân khẩu, có dân tộc Thái, Mông, Kinh và Khơ Mú cùng sinh sống. Nhân dân chủ yếu làm nông nghiệp, nên phụ nữ mang thai thường không đi khám đủ số lần theo quy định; nhiều bà mẹ còn thiếu kiến thức chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng và hay ốm đau. Bên cạnh đó, nhiều hộ sống ở các bản vùng cao, nằm rải rác, cách trung tâm xã từ 10-30 km đường đất, gây khó khăn cho việc chăm sóc sức khỏe phụ nữ mang thai.

Thực hiện Tiểu dự án 3, với sự hỗ trợ chuyên môn từ tuyến trên, cán bộ trạm y tế và nhân viên y tế thôn bản ở Mường Hung tập trung tuyên truyền về nguyên nhân, tác hại của suy dinh dưỡng ở trẻ, đồng thời hướng dẫn cách chế biến bữa ăn đủ các nhóm chất. Xã cũng đã cấp 256 gói vi chất dinh dưỡng cho 65 trẻ từ 6-23 tháng tuổi bị suy dinh dưỡng và 706 viên sắt cho 56 phụ nữ mang thai ở các bản vùng cao. Nhờ đó, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm còn 7,6% (giảm 0,1% so với năm 2024); thể thấp còi còn 11% (giảm 1% so với năm 2024); 95% phụ nữ sinh con được khám thai đủ ba kỳ và 91% phụ nữ mang thai được tiêm phòng uốn ván.

Với mục tiêu đến năm 2030, tỉnh ta phấn đấu tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng nhẹ cân dưới 5 tuổi thấp hơn 14%; trẻ suy dinh dưỡng thấp còi dưới 5 tuổi giảm dưới 24,8%; tỷ lệ suy dinh dưỡng gầy còm trẻ em dưới 5 tuổi giảm dưới 5%; 80% số xã vùng III được triển khai mô hình chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân vùng dân tộc thiểu số.

Nguyễn Thư