Chấn chỉnh bãi trông giữ xe trái phép thu phí vượt khung

Một điểm gửi xe không dùng tiền mặt trên phố Phủ Doãn, Hà Nội. Ảnh: Minh Nhật

Nhiều điểm trông giữ xe trái phép, thu phí vượt khung

Hà Nội là một trong những đô thị đông đúc bậc nhất cả nước, lượng phương tiện cơ giới ngày càng tăng nhanh, kéo theo nhu cầu gửi xe rất lớn. Tuy nhiên, hạ tầng bãi đỗ lại chưa đáp ứng đủ, khiến tình trạng chiếm dụng vỉa hè, lòng đường để làm bãi trông giữ xe diễn ra phổ biến.

Tại khu vực phố cổ, đặc biệt là các tuyến đường trung tâm như: Tràng Thi, Quán Sứ, Hai Bà Trưng, nhiều bãi xe đã áp dụng hình thức thanh toán QR nhằm tạo vẻ bề ngoài hiện đại, minh bạch. Thế nhưng, đằng sau sự tiện lợi ấy lại là tình trạng “thu kép”. Người dân phản ánh dù đã thanh toán đúng theo mức phí quy định, khi lấy xe họ vẫn bị nhân viên yêu cầu nộp thêm tiền mặt. Việc “chặt chém” này diễn ra công khai, khiến dư luận bức xúc. Một số video lan truyền trên mạng xã hội đã ghi lại cảnh nhân viên bãi xe ép khách trả thêm tiền ngoài, dấy lên nhiều tranh luận về hiệu quả của việc áp dụng công nghệ trong quản lý.

Không chỉ dừng lại ở việc thu phí vượt khung, tình trạng trông giữ trái phép còn diễn ra tại nhiều tuyến phố. Ngày 22/8/2025, trên Cổng Thông tin điện tử TP, người dân phản ánh có bãi giữ xe ngang nhiên chiếm dụng lòng đường và vỉa hè trên phố Phủ Doãn (Hoàn Kiếm), gây cản trở giao thông và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Theo báo cáo của UBND phường Hoàn Kiếm, chỉ tính từ đầu tháng 7 đến giữa tháng 9/2025, lực lượng chức năng đã kiểm tra và xử lý tới 990 trường hợp vi phạm trật tự đô thị, tổng số tiền phạt hơn 618 triệu đồng. Trong đó, riêng 10 trường hợp trông giữ xe không phép đã bị phạt tới 125 triệu đồng. Điển hình là 2 điểm trông giữ trái phép bị xử lý với mức phạt 25 triệu đồng, cùng 4 trường hợp đậu sai quy định tại Đền Bà Kiệu bị phạt 2 triệu đồng. Dù lực lượng chức năng đã nhiều lần ra quân giải tỏa, tình trạng này vẫn tái diễn với thủ đoạn tinh vi hơn. Việc áp dụng công nghệ thanh toán điện tử, thay vì mang lại sự minh bạch như kỳ vọng, đôi khi lại bị lợi dụng để hợp thức hóa hành vi thu phí ngoài luồng.

Đằng sau các vi phạm này còn có nguyên nhân từ nhu cầu thực tế của người dân. Khi hạ tầng đỗ xe chính quy chưa đáp ứng được, đặc biệt ở khu vực trung tâm, người dân vẫn buộc phải gửi xe tại những bãi trái phép hoặc chấp nhận nộp thêm tiền để có chỗ để. Vấn đề trở nên nan giải khi nhu cầu là có thật, trong khi quản lý chưa theo kịp thực tiễn.

Quyết liệt chấn chỉnh và xây dựng nề nếp quản lý

Trước những vi phạm này, TP Hà Nội đã liên tục ban hành các chỉ đạo nhằm siết chặt quản lý. Ngày 11/9/2025, Văn phòng UBND TP đã ban hành công văn yêu cầu các phường Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng cùng một số phường liên quan khẩn trương chấn chỉnh, xử lý tình trạng thu phí cao hơn quy định, trông giữ quá diện tích cấp phép và hoạt động không phép. Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh trực tiếp chỉ đạo xử lý nghiêm, đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc “2 không, 1 có”: không dùng tiền mặt, không dừng, có hóa đơn điện tử kết nối với cơ quan thuế.

Chỉ đạo này được coi là bước đi mạnh mẽ nhằm minh bạch hóa hoạt động trông giữ xe, ngăn chặn thất thu ngân sách và hạn chế tiêu cực trong khâu thu phí. TP cũng giao Sở Xây dựng phối hợp với Công an Hà Nội và chính quyền phường thường xuyên kiểm tra, kiên quyết thu hồi giấy phép đối với các điểm vi phạm.

Ở cấp cơ sở, UBND phường Hoàn Kiếm đã yêu cầu tất cả đơn vị được cấp phép phải ký cam kết chấp hành nghiêm: niêm yết giá rõ ràng, áp dụng hình thức thu phí không dùng tiền mặt, bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm khắc và đề xuất thu hồi giấy phép. Phường cũng mở rộng kiểm tra tới các điểm nóng được báo chí và người dân phản ánh, cho thấy sự chuyển biến rõ rệt trong cách làm: từ xử lý bị động sang chủ động phòng ngừa và giám sát thường xuyên.

Song song với các biện pháp hành chính, TP cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý. Tính đến tháng 4/2025, TP đã triển khai gần 490 điểm trông giữ xe áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt. Mục tiêu của giải pháp này không chỉ là thuận tiện cho người dân mà còn tạo kênh giám sát minh bạch về doanh thu, hạn chế thất thoát và tiêu cực. Tuy vậy, để công nghệ thực sự phát huy tác dụng, cần giám sát chặt chẽ và xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng để thu thêm ngoài quy định.

Ngoài ra, chính quyền cũng tăng cường tuyên truyền, kêu gọi người dân không gửi xe tại bãi tự phát và khuyến khích sử dụng dịch vụ chính quy có hóa đơn điện tử. Sự vào cuộc của báo chí, truyền hình trong việc phản ánh vi phạm, cùng với dư luận xã hội đã trở thành kênh giám sát hiệu quả, buộc các bãi xe vi phạm phải thay đổi. Nhìn chung, những biện pháp mà Hà Nội đã triển khai cho thấy quyết tâm lập lại trật tự trong lĩnh vực trông giữ phương tiện. Tuy nhiên, thách thức vẫn còn lớn khi nhu cầu gửi xe ngày càng tăng, trong khi quỹ đất dành cho bãi đỗ chưa mở rộng tương xứng. Để giải quyết tận gốc, bên cạnh xử phạt và siết quản lý, TP cần sớm có chiến lược phát triển hạ tầng bãi đỗ, kết hợp xã hội hóa đầu tư và quy hoạch đồng bộ. Chỉ khi cung và cầu gặp nhau trên nền tảng minh bạch, bền vững, bài toán trông giữ xe mới có lời giải căn cơ.

Minh Nhật