Chặng đường vẻ vang quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga
Đây là tên cuốn sách của TS. Ngô Đức Mạnh, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Liên bang Nga từ tháng 1.2018 - 4.2021, được NXB Chính trị Quốc gia Sự thật phát hành theo đặt hàng của Nhà nước.
Với 619 trang, hơn 700 ảnh, tư liệu lịch sử quý, cuốn sách được ví như “pho bách khoa toàn thư” về tình hữu nghị và sự hợp tác toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga.
Không chỉ tập trung trình bày về sự hình thành, phát triển quan hệ hữu nghị và sự hợp tác toàn diện giữa Việt Nam - Nga từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao (30.1.1950) đến nay, cuốn sách còn giới thiệu khái quát về Việt Nam và Liên bang Nga: lịch sử, kinh tế, văn hóa, tổ chức nhà nước… Đặc biệt, cuốn sách có phần giới thiệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh - người đặt nền móng cho quan hệ giữa hai nước, khi cách đây đúng 100 năm, vào tháng 6.1923, chàng thanh niên Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã đến nước Nga Xô viết trong hành trình tìm đường cứu nước của mình.
Với nhiều tư liệu lịch sử quý, trong đó có những tư liệu lần đầu tiên được công bố như Giấy thông hành do Sở Cảnh sát Berlin cấp cho Nguyễn Ái Quốc ngày 18.6.1923, dưới bí danh Chen Vang và thị thực nhập cảnh do Đại diện đặc mệnh toàn quyền CHXHCN Xôviết tại Đức cấp cho Nguyễn Ái Quốc (Chen Vang) ngày 25.6.1923. Qua đó, tác giả lý giải chiều sâu mối lương duyên quan hệ Việt Nam - Nga có từ rất lâu trước khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao.
Cuốn sách Chặng đường vẻ vang quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga tái hiện lịch sử sống động về quan hệ giữa hai nước theo 8 chủ đề: chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, văn hóa, giáo dục, khoa học và giao lưu nhân theo từng giai đoạn: Quan hệ Việt Nam - Liên Xô giai đoạn 1950 - 1990; Quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga giai đoạn 1991 - 2011 và Quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga từ năm 2012 đến nay. Người đọc sẽ tìm thấy những thông tin thú vị về các chuyến thăm chính thức đầu tiên của Lãnh đạo cấp cao hai nước, các văn kiện được ký kết cùng với những câu chuyện về sự hình thành, phát triển của mối quan hệ hợp tác giữa hai nước trong mọi lĩnh vực như năng lượng, dầu khí, học và dạy tiếng Nga ở Việt Nam cũng như ngành Việt Nam học ở nước Nga.
Nội dung về đối ngoại Quốc hội được hệ thống hóa và trình bày khá đầy đủ, nhất là sự phát triển gần đây với việc tăng cường hoạt động đối ngoại giữa hai Quốc hội trên cả bình diện song phương và đa phương. Trong đó, nổi bật nhất là hoạt động đối ngoại của Chủ tịch Quốc hội qua các nhiệm kỳ, của Nhóm Nghị sỹ hữu nghị giữa hai nước và việc thành lập, hoạt động của Ủy ban Hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam với Duma Quốc gia Nga - nghị viện nước ngoài đầu tiên mà Quốc hội Việt Nam thiết lập cơ chế hợp tác như vậy.
Tác giả cuốn sách, TS. Ngô Đức Mạnh là người có nhiều năm gắn bó với nước Nga, từ những năm tháng tuổi trẻ thời sinh viên đến chuyển tiếp nghiên cứu sinh ở khoa Luật, Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Mátxcơva mang tên M.V.Lômônôxốp. “Được trở lại xứ sở Bạch Dương trên cương vị mới với tôi là niềm hạnh phúc lớn, với khát vọng mãnh liệt góp phần mình cho việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai đất nước từ những điều nhỏ nhất”, TS. Ngô Đức Mạnh chia sẻ.
Nhận thấy đã có nhiều ấn phẩm được xuất bản về tình hữu nghị truyền thống giữa hai nước nhưng chưa có tác phẩm tầm cỡ nào trình bày một cách toàn diện về bề dày lịch sử và mối quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống, toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga, “ngay từ khi nhận nhiệm vụ, tôi đã cố gắng sưu tầm, hệ thống hóa tư liệu từ rất nhiều nguồn khác nhau, xúc tiến quan hệ với các hãng thông tấn, các cơ quan lưu trữ Nga và bạn bè ở cả Việt Nam và Nga để có đủ thông tin, tư liệu để biên soạn một công trình tương xứng với tầm vóc và mức độ quan hệ giữa hai nước” - TS. Ngô Đức Mạnh cho hay.
Và năm 2021, cuốn sách 70 năm chặng đường vẻ vang quan hệ Việt Nam - Nga song ngữ Việt - Nga đã kịp hoàn thành, xuất bản ở Moscow, được giới thiệu trang trọng tại Trung tâm Báo chí - Bộ Ngoại giao Nga và được các vị lãnh đạo, độc giả ở cả hai nước đánh giá cao, đón nhận tích cực. Từ thành công đó, cuốn sách Chặng đường vẻ vang quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga do NXB Chính trị Quốc gia Sự thật ấn hành cuối năm 2022 là ấn phẩm tiếng Việt được cập nhật, bổ sung, thực sự là công trình chào mừng hơn 72 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.