Châu Âu tìm cách 'vá' lỗ hổng tình báo cho Ukraine

Bên lề Diễn đàn An ninh Quốc tế Halifax, các chuyên gia quân sự và quan chức phương Tây đã thảo luận về khả năng các nước châu Âu có thể thay thế hoặc bổ sung một phần năng lực tình báo mà Mỹ đang cung cấp cho Ukraine.

James Appathurai, quyền giám đốc chương trình đổi mới quốc phòng DIANA của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho biết, năng lực của Mỹ là "độc nhất", nhưng các công nghệ thương mại, đặc biệt là trinh sát vệ tinh có thể hỗ trợ thu hẹp một phần khoảng trống.

Hệ thống internet vệ tinh Starlink.

Ông nêu ví dụ về ICEYE (Phần Lan), doanh nghiệp cung cấp vệ tinh di động cho nhiều nước châu Âu và hiện đang chia sẻ dữ liệu cho Ukraine: "ICEYE có 5-10 vệ tinh đang hoạt động và dự kiến phóng thêm 10-15 vệ tinh trong hai năm tới. Tuy nhiên, việc triển khai và tích hợp các công nghệ này đòi hỏi thời gian và nguồn lực đáng kể, trong khi nhu cầu của Ukraine mang tính cấp bách".

Các quan chức châu Âu cũng nhắc đến những hệ thống hiện có như Galileo và Copernicus, nhưng thừa nhận còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong lĩnh vực internet vệ tinh. Cho đến khi mạng IRIS² của Liên minh châu Âu (EU) ra mắt vào năm 2030, Starlink vẫn chưa có phương án thay thế tương đương. Trước mắt, EU đang nỗ lực phối hợp các nguồn lực quốc gia để hỗ trợ Ukraine.

Canada cho biết nước này sẵn sàng đóng góp nhằm bù đắp một phần lỗ hổng tình báo tiềm ẩn. Ottawa từng cung cấp dữ liệu từ vệ tinh RADARSAT-2, hỗ trợ Ukraine giám sát khu vực biên giới.

Tướng Jenny Carignan, Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Canada, nhận định, việc thiếu hỗ trợ từ Mỹ có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của một số hoạt động quân sự, song các giải pháp khác, bao gồm sử dụng máy bay không người lái có thể giảm thiểu tác động.

Không có đại diện quân sự Mỹ tham dự diễn đàn, vì vậy các quan chức châu Âu và NATO hiện mới dừng ở mức đánh giá rủi ro trong trường hợp Washington thu hẹp khả năng chia sẻ tình báo với Ukraine.

Quỳnh Như