Chạy đua với thời gian xóa nhà tạm, dột nát

Lãnh đạo Sở Xây dựng bàn giao nhà xây bằng gạch không nung cho hộ nghèo xã Huổi Lèng, huyện Mường Chà. Ảnh: Mai Phương

Là tỉnh miền núi biên giới với địa hình phức tạp, khí hậu khắc nghiệt, đời sống của người dân còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo cao, mục tiêu hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát với Điện Biên là một thách thức không nhỏ. Tuy nhiên, với tinh thần hành động rõ ràng, bám sát phương châm “6 rõ” (rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả) và “4 thật” (nói thật, làm thật, hiệu quả thật, người dân thụ hưởng thật), tỉnh Điện Biên đã và đang vào cuộc với tinh thần quyết liệt và đồng bộ.

Tại huyện Điện Biên, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát đang được triển khai sâu rộng, trở thành phong trào có sức lan tỏa lớn. Các cấp, ngành từ huyện đến cơ sở đã chủ động tổ chức hàng chục đợt kiểm tra, giám sát trực tiếp để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ. Tính đến nay, đã có 48 cuộc kiểm tra thực tế được thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng và đảm bảo hiệu quả chương trình.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện cùng các đoàn thể chính trị - xã hội tích cực tuyên truyền, vận động sự tham gia đóng góp cả công sức lẫn vật chất của cộng đồng. Đặc biệt, người dân, đoàn viên, hội viên cùng nhau góp ngày công, vận chuyển vật liệu hỗ trợ xây dựng – tất cả chung tay vì một mục tiêu nhân văn: Giúp những người khó khăn có được mái ấm kiên cố, an toàn.

Cán bộ xã Huổi Só, huyện Tủa Chùa kiểm tra tiến độ làm nhà cho hộ nghèo. Ảnh CTV

Với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, đến nay toàn huyện đã phê duyệt hỗ trợ 745 hộ nghèo và cận nghèo; trong đó 717 hộ đã được rà soát đủ điều kiện, 28 hộ đang trong quá trình hoàn tất thủ tục. Tính đến ngày 9/5/2025, đã có 486 nhà được khởi công (đạt 67,78%), trong đó 361 nhà hoàn thành trên 30% khối lượng thi công, 23 nhà hoàn thành trên 50%, 20 nhà đạt trên 70% và 62 căn đã hoàn thiện hoàn toàn. Huyện phấn đấu hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát trước ngày 31/8/2025.

Không riêng huyện Điện Biên, hiện nay các huyện, thị, thành phố đang dốc toàn lực triển khai việc xóa nhà tạm, dột nát cho người dân. Tỉnh Điện Biên xác định việc xóa nhà tạm, nhà dột nát không chỉ là nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước tới đời sống của Nhân dân – đặc biệt là với người có công, thân nhân liệt sĩ, hộ nghèo và cận nghèo. Mỗi căn nhà hoàn thành là một “mái ấm”, một “món quà” của nghĩa đồng bào, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân, lan tỏa tinh thần đoàn kết và truyền thống “lá lành đùm lá rách” của dân tộc.

Bàn giao nhà cho người dân xã Keo Lôm, huyện Điện Biên Đông. Ảnh CTV

Cùng với việc hỗ trợ người nghèo, tỉnh đã phê duyệt Đề án hỗ trợ nhà ở cho 169 người có công và thân nhân liệt sĩ trong năm 2025 với kinh phí 6,75 tỷ đồng. Đến ngày 5/6/2025, đã có 106/169 căn nhà được hỗ trợ (đạt 62,72%), trong đó 40 căn xây mới (19 căn đang khởi công, 21 căn đã hoàn thành), và 66 căn sửa chữa (32 căn đang triển khai, 34 căn đã hoàn thành).

Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững đã hỗ trợ 907/1.835 hộ (đạt 49,43%) trong năm 2025. Chương trình phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã hoàn thành 511/517 căn nhà xây mới tại 2 huyện trọng điểm. Ngoài ra, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn tỉnh đã triển khai được 5.120/5.443 căn, tương đương 94,04% khối lượng công việc.

Một yếu tố quan trọng để “bứt tốc” trong giai đoạn hiện tại là việc tháo gỡ khó khăn về nguồn lực. Trước đây, nhiều địa phương lúng túng trong cân đối phần chênh lệch kinh phí xây mới và sửa chữa nhà ở. Giờ đây, Thủ tướng đã cho phép sử dụng linh hoạt nguồn lực từ phong trào thi đua cùng các chương trình do Trung ương phát động. Đặc biệt, đối với nhóm người có công và thân nhân liệt sĩ, địa phương được phép tạm ứng ngân sách để triển khai ngay khi chưa có nguồn chính thức, và với những tỉnh khó khăn, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp, trình phương án hỗ trợ trước ngày 25/6/2025.

Điều này giúp Điện Biên và các địa phương khác có điều kiện đẩy nhanh tiến độ, tránh tình trạng chờ nguồn, lỡ nhịp. Dù vậy, quá trình triển khai gặp không ít khó khăn, nhất là trong công tác rà soát và thẩm định điều kiện hỗ trợ. Một số hộ dân không đủ điều kiện pháp lý về đất ở, nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở hoặc thuộc đất rừng, đất hành lang bảo vệ suối... Nhiều hộ khác không đủ khả năng đối ứng kinh phí, có người thân đang đi làm xa, vướng các thủ tục chuyển nhượng, thừa kế, chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…

Mục tiêu xóa toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát trước 31/8/2025 không chỉ là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm, mà còn là món quà ý nghĩa hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Để hoàn thành đúng hạn, tỉnh xác định cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị, mỗi cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân, với tinh thần hành động khẩn trương, thần tốc và hiệu quả hơn nữa.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các đoàn thể chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở phát động phong trào toàn dân tham gia với phương châm “ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của”. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, cổ vũ, lan tỏa tinh thần chia sẻ, huy động tối đa mọi nguồn lực xã hội, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, đảm bảo mọi hoạt động diễn ra đúng tiến độ, đúng đối tượng, minh bạch, công khai và không để xảy ra lãng phí, tiêu cực.

Lãnh đạo huyện Tủa Chùa kiểm tra tiến độ làm nhà ở cho hộ nghèo trên địa bàn. Ảnh CTV

Các cấp, ngành tăng cường công tác phối hợp kiểm tra, giám sát việc rà soát, huy động, hỗ trợ và thực hiện chính sách cho hộ nghèo, hộ cận nghèo có khó khăn về nhà ở thuộc diện đối tượng được hỗ trợ nhằm tránh thất thoát, lãng phí, đảm bảo các hộ nghèo, hộ cận nghèo có nhà ở đạt chất lượng theo quy định. Huy động nguồn lực xã hội hóa kết hợp với nguồn lực của Nhà nước để chung tay hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân trên địa bàn. Đổi mới phương pháp, cách làm; đề cao tinh thần tự lực, tự cường trong quá trình thực hiện.

Với quyết tâm chính trị cao, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị cùng tinh thần đoàn kết, sẻ chia của nhân dân, Điện Biên đang nỗ lực trong hành trình xóa bỏ hoàn toàn nhà tạm, nhà dột nát. Mỗi căn nhà được hoàn thành không chỉ là mái ấm vững chắc cho người nghèo, người có công, mà còn là minh chứng cho ý chí, sự nỗ lực và tình người lan tỏa miền biên cương Tổ quốc.

Bài, ảnh: THÀNH ĐẠT