Chi ngân sách nhà nước chỉ được thực hiện khi đã có dự toán ngân sách được giao
Chiều 17/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Tờ trình của Chính phủ về phương án bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các dự án đầu tư công sử dụng vốn nước ngoài nguồn ngân sách trung ương đã giải ngân từ năm 2019 trở về trước chưa được hạch toán vào ngân sách nhà nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp
Tờ trình về phương án bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các dự án đầu tư công sử dụng vốn nước ngoài nguồn ngân sách trung ương đã giải ngân từ năm 2019 trở về trước chưa được hạch toán vào ngân sách nhà nước do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày. Theo đó, các khoản xây dựng cơ bản vốn nước ngoài đã giải ngân nhưng chưa được hạch toán vào ngân sách nhà nước có nguyên nhân chủ yếu do tính chất đặc thù về giải ngân vốn vay nước ngoài và thay đổi cơ chế chính sách.
Để có cơ sở pháp lý xử lý các khoản xây dựng cơ bản vốn nước ngoài chưa được ghi thu, ghi chi vào ngân sách nhà nước, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, cho phép bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn nước ngoài nguồn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để thực hiện ghi thu, ghi chi cho các khoản ngân sách nhà nước đã giải ngân từ 2019 trở về trước.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình
Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định cho phép phân bổ 4.390.042 triệu đồng từ nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương (vốn nước ngoài) giai đoạn 2021-2025 tại Nghị quyết số 93/2023/QH15 ngày 22/6/2023 của Quốc hội để bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 vốn ngân sách trung ương nguồn nước ngoài cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương để xử lý ghi thu, ghi chi (chi tiết tại Phụ lục II kèm theo).
Giao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện giao bổ sung 4.390.042 triệu đồng từ nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương (vốn nước ngoài) giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương theo quy định của pháp luật về đầu tư công. Quyết định việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm theo thẩm quyền trong trường hợp tiếp tục phát sinh các khoản vốn nước ngoài đã giải ngân nhưng chưa hạch toán vốn ngân sách nhà nước.
Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày nêu rõ, Thường trực Ủy ban nhận thấy, từ năm ngân sách 2016 trở về trước thực hiện theo Luật Ngân sách nhà nước số 01/2002/QH11, giải ngân vốn đầu tư công sử dụng vốn nước ngoài thực hiện theo tiến độ thực tế, sau đó ghi thu, ghi chi vào ngân sách nhà nước.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo thẩm tra
Luật NSNN số 83/2015/QH13 có hiệu lực từ năm ngân sách 2017 quy định “chi ngân sách nhà nước chỉ được thực hiện khi đã có dự toán ngân sách được giao”, nên việc giải ngân vốn đầu tư công sử dụng vốn nước ngoài từ năm 2017 chỉ được thực hiện khi có dự toán được giao, những trường hợp giải ngân khi không có dự toán là chưa đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13.
Tờ trình của Chính phủ đề xuất phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để xử lý ghi thu, ghi chi 4.390.042 triệu đồng mà chưa xác định rõ số vốn giải ngân từ năm 2016 trở về trước, số vốn giải ngân từ ngân sách trung ương giai đoạn 2017 - 2019 và chưa xác định rõ nguyên nhân là chưa đủ cơ sở pháp lý để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV.
Tại Tờ trình, Chính phủ có nêu về các trường hợp đặc thù, tương tự đã được Quốc hội cho phép nhưng không phải là tiền lệ để áp dụng phù hợp đối với nội dung tại Tờ trình này của Chính phủ.
Các đại biểu dự phiên họp
Phát biểu kết luận nội dung Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, sau khi xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với kiến nghị của cơ quan thẩm tra.
Cụ thể, thông tin số liệu và nội dung Tờ trình của Chính phủ chưa đủ cơ sở pháp lý và điều kiện để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét kiến nghị của Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội khóa XV về việc bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương để xử lý ghi thu, ghi chi đối với số vốn nước ngoài đã giải ngân cho đầu tư xây dựng cơ bản từ năm 2019 trở về trước nhưng chưa được hạch toán vào ngân sách nhà nước.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ cơ quan địa phương liên quan rà soát để xác định số vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài giải ngân từ năm 2019 trở về trước chưa có dự toán và nguyên nhân chưa được hạch toán quyết toán theo đúng quy định, trình Quốc hội xem xét, quyết định khi phê duyệt quyết toán ngân sách nhà nước. Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán về nội dung này để bảo đảm tính chính xác của số liệu quyết toán.
