Chi phí đầu tư trở thành rào cản phát triển công trình xanh

Công trình xanh là xu hướng tất yếu - điều đó không thể phủ nhận. Trên thực tế, rất nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư bất động sản tại Việt Nam cũng đã nhận thức được điều này. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, chưa có nhiều công trình xanh xuất hiện tại Việt Nam. Ảnh: Khánh Huy

Xu hướng tất yếu

Biến đổi khí hậu và dịch bệnh trong những năm qua đã “phủ bóng đen” lên toàn cầu. Tuy nhiên, nhìn từ thách thức, các chuyên gia cho rằng, đây chính là giai đoạn để khẳng định vị thế của công trình xanh trong chu kỳ phát triển bền vững.

Chia sẻ tại hội thảo “Chi phí đầu tư và vận hành công trình xanh, công trình hiệu quả năng lượng” do Viện Vật liệu xây dựng tổ chức, ông Tạ Đắc Quý - chuyên gia Viện Vật liệu xây dựng cho rằng, công trình xanh đang dần trở thành xu hướng toàn cầu, mang lại nhiều giá trị dài hạn cho doanh nghiệp bất động sản. Vì vậy, sẽ là thiếu sót nếu cộng đồng doanh nghiệp không thực hiện chuyển đổi xanh cho các công trình của mình.

Cùng quan điểm, bà Nguyễn Bích Ngọc - Giám đốc Sen Vàng Group cũng nhìn nhận, khi đại dịch Covid-19 qua đi, nhu cầu về một chốn an cư trong lành, đảm bảo môi trường sống, cải thiện sức khỏe đang là xu hướng chung được mọi người tìm kiếm.

Bên cạnh các yếu tố về vị trí, chi phí, người mua nhà đang quan tâm nhiều hơn đến các yếu tố xanh trong công trình. Cùng với đó, các vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng và trách nhiệm xã hội của các Chủ đầu tư cũng được người mua đưa vào tiêu chí lựa chọn. Chính vì vậy, đây được coi là “giai đoạn vàng” thúc đẩy ngành bất động sản phát triển các công trình xanh và bền vững, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng

Nói rõ hơn về công trình xanh, các chuyên gia cho biết, một trong những yếu tố quan trọng để làm nên các công trình xanh hiệu quả là vật liệu xây dựng phải tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường và có thể tái chế sử dụng.

Hiện nay, Việt Nam đã có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 09:2013/BXD về yêu cầu năng lượng, trong đó quy định chỉ tiêu độ dẫn nhiệt của các vật liệu nhằm mục đích góp phần vào việc xây dựng tòa nhà có công năng hiệu quả. Tuy nhiên, trên thị trường chưa có nhiều vật liệu xây dựng đáp ứng được những tiêu chuẩn này.

Chia sẻ tại sự kiện, là một doanh nghiệp tiên phong trong việc phát triển các sản phẩm kính tiết kiệm năng lượng, ông Trần Quốc Khánh, đại diện Công ty Kính nổi Viglacera cho biết, việc phát triển các vật liệu xây dựng xanh, đảm bảo tiết kiệm năng lượng là điều không dễ dàng nên không có nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư.

Chưa có nhiều công trình xanh xuất hiện tại Việt Nam

Công trình xanh là xu hướng tất yếu - điều đó không thể phủ nhận. Trên thực tế, rất nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư bất động sản tại Việt Nam cũng đã nhận thức được điều này. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, chưa có nhiều công trình xanh xuất hiện tại Việt Nam.

Tính đến năm 2022, cả nước chỉ mới có khoảng 300 công trình đã được cấp chứng nhận công trình xanh chính thức, một số công trình đang ở giai đoạn đăng ký chứng nhận công trình xanh. Con số này so với các nước trong khu vực và thế giới là quá khiêm tốn.

Vậy câu hỏi được nhiều người đặt ra là “Nguyên nhân vì sao việc phát triển công trình xanh tại Việt Nam còn nhiều hạn chế?”.

Theo đánh giá của Viện Vật liệu Xây dựng, hiện nay, chi phí là một trong những khía cạnh đặc biệt quan trọng trong việc phát triển, quản lý các dự án công trình xanh, công trình hiệu quả năng lượng. Song, đây cũng là một trong các rào cản lớn đối với các Chủ đầu tư, nhà phát triển bất động sản muốn xây dựng và vận hành công trình bền vững tại Việt Nam.

Tuy nhiên, Viện Vật liệu Xây dựng cho rằng, việc xây dựng công trình xanh, công trình hiệu quả năng lượng không thực sự làm tăng chi phí đầu tư nếu các Chủ đầu tư biết sử dụng vật liệu xây dựng phù hợp, phương án tài chính hợp lts, sử dụng mô hình dự báo vận hành công trình đúng cách.

Chia sẻ tại hội thảo, ông Trần Thành Vũ - Công ty TNHH Edeec cũng nhận định, chi phí đầu tư công trình xanh, công trình hiệu quả năng lượng luôn luôn là câu hỏi đầu tiên của các nhà đầu tư khi có ý định thực hiện các sản phẩm bất động sản bền vững, thân thiện môi trường. Theo logic thông thường từ nhiều năm nay, chi phí đầu tư cho các dạng công trình này sẽ phải tăng lên và phần tăng này sẽ được bù đắp trong quá trình vận hành, đây là cách hiểu có phần rập khuôn từ các nước phát triển.

Tuy nhiên, liệu cách hiểu mặc định này có đúng với thực tế thị trường Việt Nam, có con đường đổi mới sáng tạo nào có thể giúp các công trình vừa đảm bảo tính bền vững, mà vẫn giảm chi phí đầu tư, đồng thời giảm đáng kể chi phí vận hành?

Theo ông Trần Thành Vũ, câu trả lời sẽ được làm rõ qua các dự án thực tế, được tính toán so sánh giữa thiết kế thông thường và thiết kế tối ưu hóa về chi phí đầu tư, về chi phí vận hành trong điều kiện chi phí, vật liệu, thiết bị tại Việt Nam.

Nhìn ở góc độ khác, bà Lê Phương Anh - Giám đốc chương trình Sustainable Building Vietnam (SBVN) - Công trình bền vững Việt Nam cho rằng, để xây dựng công trình hiệu quả năng lượng, tiết kiệm chi phí cho phát triển công trình, Chủ đầu tư nên thực hiện các tính toán tiềm năng tiết kiệm năng lượng. Và để hỗ trợ bài toán này, SBVN Net Zero - một trong những là hợp phần của SBVN sẽ là giải pháp hỗ trợ hữu hiệu.

Bà Lê Phương Anh cho biết, trong giai đoạn thí điểm, SBVN Net Zero đã thành công tính toán tiềm năng hiệu quả năng lượng, hỗ trợ nhiều chủ đầu tư như: Ecopark, Sun Group, AHS, Công ty Đại Nam Tiến, Cubic Architects… Đặc biệt, trong giai đoạn 2023 - 2025, SBVN Net Zero sẽ hỗ trợ kỹ thuật cho 1 dự án, để dự án đó có thể trở thành tòa nhà cân bằng năng lượng (Zero Energy Building) đầu tiên tại Việt Nam.

Ngô Sơn