Chi phí nhiên liệu tăng cao gây áp lực lên nền tài chính châu Á

Các nhà đầu tư đã giảm mức độ đầu tư của họ đối với đồn won của Hàn Quốc, đồng baht Thái Lan, đồng yên Nhật Bản và các đồng tiền châu Á khác khi đồng USD tăng sức mạnh, được hỗ trợ bởi kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang sẵn sàng tăng lãi suất khi đại dịch COVID-19 bùng phát, có lẽ sớm nhất là trong năm tới.

Đồng tiền của Hàn Quốc và Thái Lan đã biến động mạnh trong vài tuần qua và vẫn thấp hơn nhiều so với đầu năm. Ảnh: Reuters.

Lợi tức kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đạt mức cao nhất kể từ giữa tháng 5 vào tuần trước và một số người tham gia thị trường dự đoán mức lợi tức này sẽ còn tăng nữa trong năm nay, đặc biệt nếu Fed tăng tốc thắt chặt tiền tệ khi đối mặt với lạm phát cao hơn.

Những dự đoán như vậy đã gây ra sự chấn động đối với các đồng tiền châu Á, với đồng yên Nhật giảm khoảng 3% trong tháng trước, có thời điểm chạm mức yếu nhất trong gần 4 năm, ở mức 114,69 yên/USD.

Đồng tiền của Hàn Quốc và Thái Lan đã biến động mạnh trong vài tuần qua và vẫn thấp hơn nhiều so với đầu năm: Đồng won giảm 8% tính từ đầu năm đến nay, trong khi đồng baht giảm hơn 10%, khiến hai đồng trên trở thành loại tiền tệ bị ảnh hưởng nhiều nhẩ châu Á trong thời gian này.

Ken Cheung, Giám đốc chiến lược ngoại hối châu Á tại Ngân hàng Mizuho ở Hồng Kông, cho biết một đợt tăng lãi suất sớm hơn dự kiến của Mỹ trong bối cảnh “áp lực lạm phát toàn cầu gia tăng là mối quan tâm chính xung quanh các đồng tiền châu Á.”

Điều này đã thúc đẩy một số quốc gia bắt đầu tiến tới bình thường hóa chính sách tiền tệ để quản lý áp lực lạm phát. Trong một động thái bất ngờ, ngân hàng Trung ương Singapore đã thắt chặt chính sách tiền tệ trong tháng này lần đầu tiên sau ba năm, cùng với các nước khác trong khu vực như Hàn Quốc và New Zealand.

Chỉ số giá tiêu dùng đã tăng đột biến ở một số quốc gia khi hoạt động kinh tế tăng lên. Và trong khi một số nhà hoạch định chính sách đã cố gắng xoa dịu tâm lý của các nhà đầu tư thì những vấn đề liên quan đến giá than, khí đốt tự nhiên và dầu thô tăng cao đang làm gia tăng thêm áp lực trên thị trường tiền tệ châu Á.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của việc tăng giá năng lượng có sự khác nhau giữa các quốc gia. Trong khi các nhà xuất khẩu ròng nhiên liệu sẽ gặp khó khăn thì các nhà nhập khẩu có thể phải chịu giá cao hơn do ngân sách của người tiêu dùng bị thắt chặt và áp lực lạm phát gia tăng.

Các nền kinh tế nhập khẩu năng lượng như Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng kiến đồng tiền của họ suy yếu dần. Đồng won giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một năm qua trong tháng này, khiến ngân hàng trung ương Hàn Quốc cân nhắc đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, đồng lira đã giảm khoảng 10% trong tháng trước, chạm mức thấp nhất mọi thời đại so với đồng USD.

Đồng lira đang bị đè nặng hơn nữa khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đặt ngân hàng trung ương dưới ngón tay cái của mình - sa thải các nhà hoạch định chính sách diều hâu và thúc đẩy các chính sách cắt giảm lãi suất. Vào thứ 5 tuần trước, ngân hàng Trung ương nước này đã cắt giảm lãi suất 200 điểm cơ bản, nhiều hơn dự báo của thị trường, ngay cả khi lạm phát vẫn ở mức cao.

Đồng rupee của Ấn Độ đã cho thấy dấu hiệu phục hồi trong vài tuần qua. Nhưng David Rees, một nhà kinh tế cấp cao về thị trường mới nổi tại Schroders, đã viết trong một báo cáo rằng “mặc dù tình hình lạm phát năng lượng tại Ấn Độ đã cải thiện, nhưng tin tức cho rằng dự trữ than đã cạn kiệt có thể sẽ khiến khả năng nhập khẩu than tăng lên, khiến tài khoản vãng lai bị thâm hụt và gây áp lực lên đồng rupee.”

Mặt khác, Nga, với tư cách là một nước xuất khẩu nhiên liệu ròng, đã nổi lên là người chiến thắng trong cuộc khủng hoảng năng lượng. Đồng rúp là một trong số ít tiền tệ toàn cầu tăng giá so với đồng bạc xanh, tăng khoảng 3% so với tháng trước.

RBC Capital Markets cũng chỉ ra rằng Malaysia có thể đang trong một bước chuyển mình khi nước này có thể hưởng lợi từ việc giá dầu tăng với tư cách là một trong số ít các nhà xuất khẩu dầu ròng ở châu Á-Thái Bình Dương, và điều này có thể làm tăng giá. Ringgit của Malaysia.

Một mối quan tâm lớn khác có thể sẽ ảnh hưởng các đồng tiền châu Á là sự không chắc chắn trong tăng trưởng kinh tế Trung Quốc. Tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội của nước này chậm lại còn 4,9% trong quý 3, với việc thị trường bất động sản nguội lạnh và việc cắt điện ở các trung tâm công nghiệp là một trong những yếu tố.

Với khả năng vỡ nợ của nhà phát triển bất động sản Evergrande Group, một số người lo sợ sẽ có những tác động xấu đối với nền kinh tế toàn cầu.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế gần đây đã cắt giảm dự báo kinh tế toàn cầu cho năm 2021, thêm vào đó là “nỗi sợ lạm phát” là một nguy cơ có thể làm chậm quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Charlie Lay, chiến lược gia ngoại hối tại ngân hàng Commerzbank ở Singapore, lập luận rằng đồng won và đồng baht có thể còn dư địa để tăng giá vào năm 2022. “Việc Thái Lan mở cửa trở lại và xuất khẩu hàng điện tử của Hàn Quốc đều là những yếu tố tích cực có thể giúp đồng tiền của họ bắt kịp đà phát triển.”

Cheung của Mizuho cho biết tỷ lệ tiêm chủng của các quốc gia là dữ liệu quan trọng để các nhà giao dịch tiền tệ theo dõi. Theo ông, tỷ lệ tiêm chủng vẫn còn thấp ở Đông Nam Á, vì vậy ngay cả khi có những động thái mở lại biên giới, sự không chắc chắn về sự tái bùng phát COVID-19 và triển vọng tăng trưởng có thể khiến các đồng tiền châu Á ở mức thấp.

Motoki Maruyama, người đứng đầu bộ phận kinh doanh ngoại hối và tỷ giá tại Châu Mỹ của Tập đoàn tài chính Mitsubishi UFJ cho biết: “Nhìn chung, chúng tôi tin rằng các đồng tiền châu Á có thể vẫn dễ bị tổn thương trong tương lai gần.”

Ông nói: “Với việc giá năng lượng tăng và hoạt động kinh doanh phục hồi sau đại dịch, các quốc gia có số dư tài khoản vãng lai kém thuận lợi sẽ gặp bất lợi trong việc điều hướng các xu hướng kinh tế vĩ mô.”

Huy Hoàng (Theo Asia Nikkei)