'Chìa khóa 57 và 68' đưa Quảng Ninh 'vươn mình': Để khai phá 'mỏ tăng trưởng' mới

Với định hướng lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính, tỉnh Quảng Ninh và các doanh nghiệp sẽ đồng hành ra sao để cùng đưa địa phương “vươn mình”.

Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng đi vào hoạt động là kết quả của sự hợp tác quốc tế giữa doanh nghiệp tư nhân Việt Nam và Cộng hòa Séc

Đón bắt thời cơ mới

Cuối tháng 3/2025 vừa qua, nhà máy ô tô đầu tiên tại Quảng Ninh - Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng chính thức khánh thành. Đây cũng là nhà máy đầu tiên tại Đông Nam Á từ hãng ô tô Skoda (Cộng hòa Séc) với dây chuyền hiện đại, mức độ tự động hóa cao. Theo định hướng của tỉnh và nhà đầu tư, đây là “viên gạch đầu tiên” trong tổ hợp chuyên đề công nghiệp ô tô và phụ trợ tại phía tây TP Hạ Long cũ. Sẽ có thêm các dự án nhà máy sản xuất, kho, phụ trợ, cảng, dịch vụ,… hình thành một trung tâm kết nối sản xuất, logistics, nghiên cứu và đào tạo trên quy mô hơn 300 ha.

Việc tham gia sâu hơn vào các chuỗi liên kết ngành công nghệ cao được dẫn dắt bởi các “đại bàng” cũng là mong muốn của cộng đồng “chim sẻ” - những doanh nghiệp địa phương, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa nhưng năng động, tự chủ. Ông Bruno Jaspaert, Tổng Giám đốc Tổ hợp KCN DEEP C, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho rằng, cơ hội để các doanh nghiệp tư nhân địa phương tham gia vào các chuỗi cung ứng “tỷ đô” đang ngày càng lớn. Các nhà đầu tư nước ngoài luôn quan tâm đến việc kết nối, vấn đề là cần đạt được tiêu chuẩn mà họ đặt ra.

Ông Bruno Jaspaert khuyến nghị: “Vậy cần làm thế nào để cải thiện? Giáo dục và đào tạo, đảm bảo rằng các doanh nghiệp nội địa từng bước hiểu rõ hơn về tiêu chuẩn để gia nhập chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp địa phương cần hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau để chia sẻ cách làm tốt. Nếu Quảng Ninh muốn có tỷ lệ nội địa hóa cao hơn, họ cần thu hút đúng doanh nghiệp - tìm và hỗ trợ những doanh nghiệp có thể cung ứng cho nhà đầu tư mà tỉnh đã thu hút”.

Các chuyên gia khuyến nghị Quảng Ninh cần tập trung nâng cao chất lượng nhân lực KHCN, các doanh nghiệp cùng hỗ trợ nhau để đón bắt thời cơ mới

Tỉnh Quảng Ninh xác định phát triển công nghiệp hiện đại cần gắn chặt với đổi mới sáng tạo, ứng dụng chuyển đổi số và đào tạo nhân lực chất lượng cao. Trong bối cảnh sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, lo ngại của địa phương là việc mất dần lợi thế từ những tiềm năng, cơ hội phát triển trước đó. Tuy nhiên, theo GS.TSKH. Hồ Tú Bảo, chuyên gia chuyển đổi số từ Viện Nghiên cứu Cao cấp về Toán; thành viên Hội đồng Tư vấn cấp tỉnh về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Quảng Ninh, địa phương vẫn có rất nhiều lợi thế đã dày công xây dựng suốt thời gian qua.

Nổi bật là hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, liên thông; cải cách hành chính, môi trường đầu tư kinh doanh không ngừng được cải thiện, niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp và xã hội được củng cố, nâng cao…

Để các doanh nghiệp tư nhân nhập cuộc mạnh mẽ trong khai thác “vỉa số hóa”, cần phải khắc phục các rào cản trong nhận thức về KHCN, đổi mới sáng tạo; huy động tối đa nguồn lực tài chính và con người, gắn các nguồn lực này với sản xuất; điểm nghẽn về thể chế, hạ tầng số… GS. Hồ Tú Bảo nhận định: “Dù khó nhưng cũng cần phải chuyển dịch ngay sang KHCN, dùng KHCN và đổi mới sáng tạo để thay đổi hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm cả ứng dụng và phát triển. Đây là những việc cấp thiết và có thể ưu tiên trong lộ trình. Có rất nhiều những quy định của địa phương nên hướng đến kiến tạo nhiều hơn, phục vụ giúp các doanh nghiệp thực hiện sự thay đổi. Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo rất cần vai trò kết hợp của chính quyền, của doanh nghiệp, các trường viện và cộng đồng".

Sở KH&CN tỉnh Quảng Ninh liên tục làm việc với các doanh nghiệp KH&CN để ghi nhận các ý kiến, xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp

Song hành cùng doanh nghiệp

Mục tiêu lớn của Quảng Ninh càng được định hình rõ nét hơn trong bối cảnh triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Địa phương đã thành lập các Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, thực hiện đồng bộ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp từ thể chế, hạ tầng, nguồn lực đến nâng cao nhận thức và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo…

Bà Vũ Thị Kim Chi, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ninh cho biết, xác định khối doanh nghiệp tư nhân là một trong những động lực quan trọng, do đó phải ưu tiên phát triển doanh nghiệp KH&CN làm lực lượng tiên phong. Từ đầu năm đến nay, Sở đã tham mưu ban hành 2 nghị quyết của HĐND, 3 quyết định của UBND liên quan đến phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; tham mưu UBND tỉnh triển khai hoàn thành khoảng 40 nhiệm vụ, trong đó có một số nhiệm vụ cốt lõi, làm nền tảng.

Từ nay đến cuối năm, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục tham mưu xây dựng và ban hành Nghị quyết hỗ trợ cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong đầu tư ứng dụng KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để nâng cao năng lực quản trị, điều hành sản xuất kinh doanh... Cùng với đó là hoàn thành xây dựng Đề án Phát triển thị trường khoa học công nghệ.

Bà Chi chia sẻ cụ thể: “Thứ nhất là có nguồn lực, quy hoạch để xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo của tỉnh và tầm khu vực ở những địa bàn trọng điểm – nơi các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp “ươm mầm ý tưởng”, tiếp cận quỹ đất, phòng thí nghiệm hay cơ chế sandbox. Thứ hai là giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp KH&CN thương mại hóa sản phẩm, ứng dụng rộng rãi và hiệu quả. Thứ ba là chính các doanh nghiệp kết nối với nhau, khẳng định thương hiệu không chỉ thị trường trong nước mà ra cả quốc tế”.

Tỉnh Quảng Ninh tổ chức thành công Diễn đàn Khởi nghiệp Sáng tạo Quốc gia lần thứ 7, phát động Công cuộc Khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn ngày 10/7 vừa qua

Quảng Ninh cũng đang tiếp tục “mở” cơ chế ưu đãi để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực KHCN; phát triển hạ tầng số đồng bộ; đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi số; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực số; tăng cường hợp tác với các viện, trường, chuyên gia… Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, ông Vũ Đại Thắng cho biết, tỉnh Quảng Ninh vừa thống nhất ký hợp tác chiến lược với Tập đoàn FPT để tiếp tục cụ thể hóa định hướng này, hiện nay 2 bên cũng đang phối hợp để triển khai dự án cụ thể trong việc xây dựng trung tâm kinh tế số tại Hạ Long, phối hợp trong lĩnh vực giáo dục đào tạo ở cấp cao đẳng và đại học chuyên sâu về KH&CN; phối hợp trong phát triển thị trường quốc tế.

“Chúng tôi cũng đang tiếp tục thúc đẩy để kinh tế tư nhân chiếm khoảng 40-45 % GRDP, thúc đẩy doanh nghiệp thành lập mới, đăng ký đầu tư phát triển các trung tâm nghiên cứu, các mô hình mới của họ trên địa bàn”, ông Thắng khẳng định.

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ là động lực để Quảng Ninh phát triển trong giai đoạn tiếp theo

Nhiệm kỳ 2025-2030, mục tiêu tổng quát theo dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI của Quảng Ninh là “phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững; lấy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là động lực chính”. Quảng Ninh sẽ thu hút, đào tạo nhân lực chất lượng cao có khả năng làm chủ công nghệ mới; đồng thời tạo môi trường để khu vực kinh tế tư nhân tham gia đầu tư, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Phấn đấu đến năm 2030, tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số chiếm 30% trong GRDP của tỉnh. Người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là những người thợ của thời công nghệ cùng khai phá những “mỏ tăng trưởng” mới, phát huy truyền thống “Kỷ luật - Đồng tâm” để xây dựng Quảng Ninh giàu mạnh, văn minh, hiện đại, hạnh phúc trong kỷ nguyên “vươn mình”.

Trường Giang/VOV - Đông Bắc