Chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế hai chữ số

Ngày 12/12, Báo Đầu tư tổ chức hội thảo với chủ đề “Đầu tư 2025: Giải mã biến số - Nhận diện cơ hội”. Hội thảo là nơi các chuyên gia kinh tế hàng đầu đánh giá về các kênh đầu tư hiện hữu và tiềm năng, đưa ra các khuyến nghị với cộng đồng doanh nhân, các nhà đầu tư về cơ hội và rủi ro.

Trình bày tại Hội thảo, TS. Lương Văn Khôi, Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết, Việt Nam đặt mục tiêu đạt tăng trưởng GDP 6,5-7% trong năm 2025 và phấn đấu mức 7-7,5%. Trong dài hạn, Chính phủ quyết tâm tăng trưởng hai con số khi tháo gỡ được các điểm nghẽn.

“Việt Nam đang hướng đến tăng trưởng GDP hai con số và không có nhiều hoài nghi về câu chuyện này. Trong đó, yếu tố cốt lõi nằm tại nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp”, ông Khôi nhấn mạnh.

TS. Lương Văn Khôi, Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) chia sẻ tại Hội thảo

Kinh tế lấy lại đà tăng trưởng

Chia sẻ về tình hình kinh tế Việt Nam năm 2024, ông Khôi cho biết, kết quả tăng trưởng năm 2024 có sự bứt phá lớn, với tốc độ tăng 7,04%, lấy lại đà tăng trưởng trước thời kỳ Covid. Nếu so với các nước ASEAN, theo dự báo của IMF vào tháng 10/2024, Việt Nam sẽ tăng trưởng cao nhất khu vực.

Kết quả tăng trưởng năm 2024 có sự bứt phá lớn

Nền kinh tế tăng trưởng đồng đều trên cả 3 khu vực: Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; Công nghiệp, xây dựng và Khu vực Dịch vụ. Các chỉ tiêu quan trọng đều đạt và vượt kế hoạch.

“Trong năm qua, dù diễn biến địa chính trị phức tạp, khó lường nhưng Việt Nam là thị trường gắn liền với 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) và nhu cầu của thế giới với hàng hóa của Việt Nam tăng”, ông Khôi cho biết.

Xét về các tồn tại, một trong những yếu tố được Viện phó CIEM nhấn mạnh là việc khu vực kinh tế trong nước chưa đóng góp tỷ trọng lớn trong tăng trưởng; các khu vực kinh tế đầu tàu (bao gồm 5 thành phố là TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu) đang giảm dần tỷ trọng đóng góp trong tổng GDP hiện nay, mà nguyên nhân xuất phát từ các đầu tàu đã tới hạn và có sự vươn lên của các địa phương khác.

Trong cơ cấu kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, khu vực kinh tế trong nước chiếm tỷ trọng thấp

“Hiệu quả doanh nghiệp rất quan trọng, theo tính toán của chúng tôi, dù so với 10 năm trước hiệu quả tăng lên gần gấp đôi, nhưng mức độ hiệu quả chung chưa đạt kỳ vọng. Chẳng hạn, xét tại các ngành da giày, điện tử, may mặc, đây là lĩnh vực xuất khẩu chủ lực, mang về ngoại hối lớn, nhưng hiệu quả chỉ đạt khoảng 50% (xét theo hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả quy mô).

Nguyên nhân xuất phát từ những yếu tố nội tại doanh nghiệp như: chất lượng nhân lực, quản lý…, nhưng cũng bao gồm các yếu tố bên ngoài như môi trường đầu tư kinh doanh, những cú sốc tại thị trường toàn cầu, phản ứng của Việt Nam trước những cú sốc... Các ngành công nghiệp vẫn chủ yếu là đang gia công nên giá trị mang lại thấp.

Nếu khai thông được hiệu quả doanh nghiệp thì Việt Nam có thể đạt được tăng trưởng hai con số, không có gì khó khăn”, ông Khôi nhấn mạnh.

Hiệu quả hoạt động doanh nghiệp dệt may theo quy mô và ước tính ảnh hưởng tới tăng trưởng GDP

Động lực kinh tế 2025

Dự báo xu hướng thế giới năm 2025, tình hình địa chính trị toàn cấp tiếp tục bất định, khó dự báo, khó đoán định, thậm chí có khả năng sẽ phức tạp hơn nữa. Môi trường kinh tế toàn cầu sẽ có sự cải thiện hoặc tương đương năm 2024

Đối với 5 nền kinh tế đối tác lớn của Việt Nam, tăng trưởng kinh tế sẽ cải thiện và suy giảm đan xen. Một yếu tố đáng chú ý là trong thời gian tới, Mỹ được dự báo sẽ nới lỏng tiền tệ và các quốc gia khác cũng sẽ theo xu hướng này. Trung Quốc cũng thông báo sẽ nới lỏng tiền tệ ở mức hợp lý.

Với nền kinh tế Việt Nam, một số động lực cho tăng trưởng kinh tế năm 2025 bao gồm: Lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát trong năm 2025; Cả ba khu vực kinh tế tăng trưởng ổn định, trong đó khu vực công nghiệp và dịch vụ tăng trưởng tốt hơn; Mức sống dân cư có sự chuyển biến và lượng khách du lịch quốc tế dự kiến vẫn tiếp tục tăng trưởng tốt để giúp thúc đẩy tăng trưởng thị trường trong nước; Tình hình xuất khẩu và thu hút FDI vẫn là điểm sáng với tốc độ tăng trưởng tích cực.

Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng ngày một hoàn thiện nhất là đường bộ cao tốc được kéo dài và mở rộng ra nhiều địa phương giúp tăng kết nối liên vùng, đường điện cao thế 500kv mạch 3 được đưa vào khai thác giúp đảm bảo ổn định năng lượng giữa các vùng, nhất là vào mùa khô.

Thu Ngân sách Nhà nước năm 2024 tăng mạnh là cơ sở để Nhà nước tiếp tục tăng chi đầu tư công và chi thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển trong năm 2025.

Ngoài ra, một số chính sách mới được ban hành sẽ giúp hình thành khung thể chế tốt hơn cho phát triển kinh tế, nhất là các luật mới được ban hành trong năm 2023 và năm 2024 như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản, Luật Đấu thầu có hiệu lực và được thể chế chi tiết.

"Thể chế phát triển cho năm 2025 sẽ thuận lợi hơn nhờ nội dung hoàn thiện thể chế có những đổi mới dễ nhận diện, dễ quan sát hơn", ông Khôi nói.

Sự nỗ lực, quyết tâm của Chính phủ và các địa phương tiếp tục được nâng cao vì cách điều hành của Chính phủ một số năm gần đây luôn đặt sự nỗ lực và quyết tâm lên hàng đầu, nhất là 2025 lại là năm "về đích" của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, làm nền tảng cho xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2026 - 2030.

Đặc biệt, khu vực doanh nghiệp phục hồi và có sự tăng trưởng, phát triển khá. Song song đó, hoạt động chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ CMCN 4.0 trong doanh nghiệp và hệ thống chính trị sẽ diễn ra mạnh mẽ, quyết liệt trong năm tới.

Công nghệ và tác động tới kinh tế Việt Nam

“Trong việc ứng dụng công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) ảnh hưởng rất lớn tới mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội. Xét tại lĩnh vực sản xuất – kinh doanh, AI giúp dự đoán xu hướng thị trường và cải thiện trải nghiệm khách hàng, nâng cao hiệu quả hoạt động, tối ưu hóa chuỗi cung ứng. AI được dự đoán sẽ đóng góp tới 15,7 nghìn tỷ USD cho GDP toàn cầu vào năm 2030.

Các quốc gia phải bắt kịp xu hướng AI và dự đoán vai trò ngày càng tăng của AI trong quyết định của người tiêu dùng. Theo đó, sử dụng AI là một trong những yêu cầu cấp bách mà chúng ta phải thực hiện. Một khi ứng dụng AI để nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, không có nhiều hoài nghi về tốc độ tăng trưởng hai con số”, ông Khôi nhấn mạnh thêm.

Lam Phong