Chìa khóa để phát triển và hội nhập

Giống lúa mang tên QNg

Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng KH&CN đã có những đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Nhiều đề tài, dự án KH&CN được triển khai toàn diện trên các lĩnh vực. Một số đề tài, dự án KH&CN trong lĩnh vực nông nghiệp mang lại kết quả nổi bật.

Tiêu biểu là đề tài “Tuyển chọn và phát triển một số giống lúa mới ngắn ngày có năng suất cao, phẩm chất gạo tốt phục vụ cho sản xuất để tăng thu nhập cho nông dân Quảng Ngãi và một số tỉnh khu vực miền Trung”. Qua nguyên cứu ngành nông nghiệp đã chọn tạo được 3 giống lúa mới gồm QNg6, QNg13 và QNg128. Đây là 3 giống lúa có thời gian sinh trưởng trung, ngắn ngày; đạt năng suất và chất lượng tốt; khả năng chống chịu sâu bệnh khá tốt. Các giống lúa này dễ bố trí thời vụ gieo sạ, tránh được những thời điểm thời tiết bất lợi.

Nối tiếp từ kết quả của đề tài, các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục thực hiện dự án “Hỗ trợ ứng dụng kết quả nghiên cứu KH&CN phát triển nhanh các giống lúa đã được chọn tạo theo chuỗi giá trị trên địa bàn tỉnh”, áp dụng các kỹ thuật sản xuất hạt giống lúa cấp xác nhận đối với các giống QNg6, QNg13 và QNg128. Việc sử dụng các loại giống cấp xác nhận góp phần thúc đẩy tăng năng suất và hiệu quả sản xuất của người dân.

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Huỳnh Thành Đạt tham quan Nhà máy Sữa đậu nành Việt Nam Vinasoy (Công ty CP Đường Quảng Ngãi) vào tháng 8/2024. Ảnh: THANH PHƯƠNG

Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Tấn Liêm cho biết, thời gian qua, ứng dụng KH&CN vào lĩnh vực nông nghiệp đã mang lại nhiều hiệu quả. Kết quả nghiên cứu, ứng dụng các quy trình sản xuất tiên tiến và chọn tạo giống mới giúp tăng năng suất, sản lượng các loại cây trồng, vật nuôi. Hình thành được nhiều mô hình, dự án theo chuỗi giá trị, gắn kết doanh nghiệp với hợp tác xã, người dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

"

"Sở KH&CN đã và đang triển khai nhiều hoạt động kết nối, hỗ trợ thiết thực để liên kết nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân. Như triển khai các kế hoạch hợp tác với các trường đại học lớn như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Đà Nẵng, Trường Đại học Tôn Đức Thắng xây dựng các nhiệm vụ KH&CN phù hợp với thực tiễn địa phương. Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các chương trình KH&CN, tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn để nâng cao năng lực và hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các sự kiện kết nối cung cầu công nghệ”.

Giám đốc Sở KH&CN NGUYỄN TẤN LIÊM

Việc ứng dụng cơ giới hóa vào xây dựng vùng chuyên canh đậu phụng trên đất lúa và màu kém hiệu quả theo chuỗi giá trị tại xã Thọ Phong, với quy mô 80ha, canh tác được cả vụ đông xuân và vụ hè thu đã mang lại hiệu quả kinh tế cao. Năng suất bình quân đạt 37 tạ/ha, lãi ròng tăng 25 - 29 triệu/ha/vụ so với phương thức trồng đậu phụng truyền thống.

Với các loại cây trồng có giá trị cao như sâm Ngọc Linh, đảng sâm... được áp dụng phương pháp sinh học, công nghệ cao để phòng trừ sâu bệnh mang lại hiệu quả thiết thực. Đặc biệt, ứng dụng quy trình công nghệ xử lý và bảo quản củ sâm Ngọc Linh tươi, giúp các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân giảm được tổn thất về chất lượng và khối lượng tươi sau thu hoạch.

Nâng cao năng lực cạnh tranh

Hiện nay nhiều doanh nghiệp ở Quảng Ngãi đã chú trọng áp dụng các tiêu chuẩn quản lý chất lượng như ISO, HACCP, VietGAP, giúp nâng cao uy tín, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường. Các sản phẩm “Made in Quảng Ngãi” ngày càng được khẳng định, có chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Nhiều sản phẩm vươn ra thị trường quốc tế, góp phần nâng cao giá trị gia tăng và xây dựng thương hiệu địa phương.

Việc nghiên cứu và chọn tạo được 3 giống lúa mới QNg6, QNg13 và QNg128 đã giúp nâng cao năng suất trong sản xuất lúa tại các cánh đồng xã Mỏ Cày và phường Trà Câu. Ảnh: PV

Các doanh nghiệp lớn như Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn, Công ty CP Đường Quảng Ngãi, Công ty CP Bia Sài Gòn Quảng Ngãi, Công ty TNHH Doosan Enerility Việt Nam, Công Ty TNHH Điện tử Sumida Quảng Ngãi... là những đơn vị tiên phong đổi mới sáng tạo. Cùng với việc tích cực triển khai áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng, các công cụ cải tiến năng suất tiên tiến; các doanh nghiệp còn chú trọng nghiên cứu, phát huy các sáng kiến, giải pháp cải tiến kỹ thuật do người lao động đề xuất.

Năm 2024, Công ty CP Đường Quảng Ngãi đã nhận Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam - Vietnam Digital Awards. Mới đây, công ty lọt vào tốp 50 doanh nghiệp phát triển bền vững năm 2025. Tổng Giám đốc Công ty CP Đường Quảng Ngãi Võ Thành Đàng cho biết, công ty luôn tập trung nghiên cứu và ứng dụng KH&CN vào các quy trình sản xuất, kinh doanh. Công ty liên tục đầu tư để thay đổi và theo kịp đà phát triển chung, không ngừng nghiên cứu sáng tạo, ứng dụng công nghệ mới.

“Với tinh thần chủ động và sáng tạo, công ty ngày càng nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường, trở thành một trong những doanh nghiệp tiêu biểu, có đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh”, ông Võ Thành Đàng nhấn mạnh.

Phát triển về chất và lượng

Trường Đại học Phạm Văn Đồng đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác nghiên cứu KH&CN. Đội ngũ giảng viên, sinh viên của Trường Đại học Phạm Văn Đồng đã nghiên cứu, triển khai hiệu quả nhiều công trình. Tiêu biểu như các công trình: “Nghiên cứu chế tạo thiết bị hỗ trợ tập phục hồi chức năng chi dưới”; “Nghiên cứu làm chủ công nghệ, thiết kế và chế tạo máy ép đùn thổi nhựa phục vụ giảng dạy và nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học tại Trường Đại học Phạm Văn Đồng”; “Thiết kế và chế tạo mô hình bãi đỗ xe ô tô thông minh dạng xoay vòng”; “Thiết kế và chế tạo máy nông nghiệp đa năng”; “Thiết kế và chế tạo Robot phục vụ quảng bá tuyển sinh”; “Thiết kế, chế tạo máy gọt vỏ trái sấu”; “Thiết kế máy phân loại rác thải tự động và chế tạo mô hình”; “Thiết kế và chế tạo mô hình xe lăn tự động cho trẻ bại não”...

Hiệu trưởng Trường Đại học Phạm Văn Đồng Trần Đình Thám nhấn mạnh, trong xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, nhà trường xác định hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ đóng vai trò chủ đạo để phát triển. Hoạt động nghiên cứu KH&CN của nhà trường mang lại hiệu quả rõ rệt trong quản lý đào tạo. Nhất là gắn kết được công tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ với phục vụ sản xuất, đồng thời giải quyết các vấn đề xã hội tại địa phương.

Hiện nay, đội ngũ trí thức và lực lượng làm việc trong lĩnh vực KH&CN của tỉnh tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội trong bối cảnh chuyển đổi số và Cách mạng công nghiệp 4.0, theo Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Tấn Liêm, cần có chính sách đãi ngộ phù hợp, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, năng động, sáng tạo để thu hút và giữ chân đội ngũ cán bộ, chuyên gia giỏi trong lĩnh vực KH&CN, đặc biệt là các nhân sự trẻ.

BẢO HÒA