Chìa khóa giúp doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam tăng doanh số, tiết kiệm chi phí

Buổi livestream bán hàng trên sàn thương mại điện tử của Công ty Cổ phần Nông nghiệp Viagri, xã Trực Chính, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. (Ảnh: Nguyễn Lành/TTXVN)

Mặc dù lĩnh vực thương mại, bán lẻ Việt Nam vẫn là mảnh đất màu mỡ nhưng xu hướng thị trường và thói quen tiêu dùng thay đổi đòi hỏi doanh nghiệp, nhà bán lẻ phải đa kênh bán hàng (Omnichannel).

Nhiều chuyên gia chỉ ra rằng câu chuyện chuyển đổi số cuối cùng vẫn là vấn đề cần làm gì để gia tăng doanh số và tiết kiệm chi phí.

Thống kê quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2024 dự kiến đạt 14,7 tỷ USD và sẽ tăng lên 23,77 tỷ USD vào năm 2029. Đồng thời, tốc độ tăng trưởng CAGR (tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm hay còn gọi là tỷ suất lợi nhuận trung bình năm) là 10,09 đứng thứ 10 thế giới và thứ nhất khu vực Đông Nam Á.

Theo báo cáo doanh thu các sàn thương mại điện tử quý 1/2024 do Công ty phân tích dữ liệu thương mại điện tử YouNet ECI thực hiện, thị trường thương mại điện tử Việt Nam đạt tăng trưởng khoảng 89%, so với cùng kỳ năm 2023.

Hiện tại, 4 sàn thương mại điện tử là Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki có khoảng 510.000 nhà bán lẻ trực tuyến (online), tổng giá trị giao dịch trên sàn là 79,12 nghìn tỷ đồng.

Bên cạnh đó, tính theo sàn Shopee chiếm 53,74 nghìn tỷ đồng; TikTok shop 18,36 nghìn tỷ đồng; Lazada 6,03 nghìn tỷ đồng; Tiki 997,06 tỷ đồng…

Cũng trong quý 1/2024, về doanh thu trung bình một shop trên Shopee đạt khoảng 222 triệu đồng, TikTok shop 151 triệu đồng, Tiki 90 triệu đồng và Lazada 54 triệu đồng.

YouNet ECI dự báo thị trường thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục tăng trưởng trung bình 25% mỗi năm tiến tới 2025, thúc đẩy bởi sự phát triển của Shoppertainment (mua sắm kết hợp giải trí) và sự xuất hiện chính thức trên thương mại điện tử của các nhãn hàng lớn.

Theo ông Nguyễn Hải Triều, Nhà sáng lập và CEO PrimeData.ai, đối với sàn thương mại điện tử vấn đề là bán được nhiều nhưng chưa chắc đã tốt bởi còn phải tính đến vấn đề giá, phí, khuyến mại… và thách thức còn phải kể đến là việc giữ chân khách hàng, cũng như tăng doanh thu.

Một kết quả khảo sát cho thấy, trung bình chỉ có 15% khách hàng thường xuyên quay lại, 25% khách hàng thỉnh thoảng quay lại, nhưng tỷ lệ khách hàng đã rời bỏ hoặc không quay lại khá cao.

Ảnh: Phạm Hậu - TTXVN

Để giải quyết bài toán này, ông Nguyễn Hải Triều cho rằng đây là thời điểm cơ sở dữ liệu (Data) phát huy tác dụng vì việc phân tích dữ liệu, nắm bắt nhu cầu và đáp ứng kịp thời xu hướng tiêu dùng của khách hàng.

Cụ thể, chìa khóa giúp doanh nghiệp chuyển đổi số có thể kể đến tối đa hóa quy mô (scale) với kênh online/thương mại điện tử; tối đa hóa lợi nhuận với khách hàng trung thành và kênh chủ sở hữu; sở hữu năng lực am hiểu khách hàng đa kênh, đa nền tảng; sở hữu năng lực quản trị trải nghiệm khách hàng và tăng trưởng trên những phân khúc khách hàng ưu tiên…

Trong khi đó, ông Phạm Hồng Sơn, chuyên gia về thương mại điện tử và chuyển đổi số hệ thống phân phối (Unilever) cho biết với bài toán gia tăng doanh số và tiết kiệm chi phí, vấn đề là làm sao để số hóa kênh phân phối và sử dụng các nền tảng (Platform).

Trong số đó, doanh nghiệp phải xác định chiến lược kinh doanh trên nền tảng bán hàng ở kênh nào và quản lý tất cả kênh bán hàng mà tránh xung đột giữa những kênh của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp nên áp dụng chiến lược 4D, gồm Define-Design-Develop-Deploy (Xác định-Thiết kế-Phát triển-Triển khai), xây dựng đề án kinh doanh, thúc đẩy áp dụng kỹ thuật số và hiện thực hóa lợi ích kinh doanh.

Ngoài ra, doanh nghiệp cần lựa chọn thông minh trong việc tự tạo hay kết hợp với đối tác để xây dựng app cho công ty.

Ghi nhận thực tế cho thấy từ gần 10 năm trước xuất hiện xu hướng nhiều công ty tiên phong bắt đầu giới thiệu app cho Salesman (nhân viên bán hàng) và hiện tại những app này đã bắt đầu số hóa kênh bán hàng.

Ngoài ra, xu hướng thứ hai là các công ty phát triển app dùng cho người mua hàng và hiện có khoảng 56% cửa hàng của Việt Nam đã biết dùng các app này.

Hiện tại, Việt Nam có ba kênh bán hàng chính là kênh truyền thống (cửa hàng tạp hóa) với 70% hàng hóa tiêu dùng phân phối qua kênh này, tốc độ tăng trưởng 4%-5% (thấp hơn tốc độ tăng tổng sản phẩm quốc nội GDP nhưng vẫn đang tăng trưởng dương).

Cùng đó là kênh bán hàng hiện đại, gồm hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện ích chiếm 20% doanh số, với mức độ tăng trưởng 10%.

Thanh niên tỉnh Khánh Hòa bán sản phẩm OCOP tại vườn xoài huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa. (Ảnh: TTXVN phát)

Ngoài ra, kênh bán hàng online, dù được nói rất nhiều nhưng hiện hiện chỉ chiếm 5%, với mức độ tăng trưởng cao 35%-45%.

Liên quan đến chi phí bán hàng, thì kênh truyền thống vẫn có chi phí bán hàng thấp nhất, tiếp theo là kênh hiện đại, còn kênh online vẫn có chi phí lớn nhất chủ yếu đến từ chi phí khuyến mãi.

Tuy nhiên, kênh online đang có xu hướng lạm phát khuyến mãi và đây cũng là vấn đề khó khăn không chỉ ở thị trường Việt Nam mà còn ở với các nước khác.

Ở góc độ chuyên gia Omnichannel, ông Đặng Tiến Hoàng (ViruSs) chia sẻ khách hàng bây giờ gần như không quan tâm đến việc thương hiệu nào bán sản phẩm, mà họ quan tâm đến ai bán và đó là thương hiệu cá nhân.

Điều này có thể thấy qua việc nhiều người nổi tiếng bán hàng có thể thu về doanh số bán hàng cao hơn các doanh nghiệp, cửa hàng lớn…

Hơn nữa, khi tâm lý khách hàng vừa được mua sắm, vừa được giải trí thì khả năng chốt đơn rất cao, đồng thời hình thành nên xu hướng mua sắm và giải trí đang thịnh hành.

Với một kênh bán hàng online, vấn đề không chỉ ở doanh số bán ra mà còn với đến ở lượng views, lượng sao, cũng như đánh giá của khách hàng.

Ông Đặng Tiến Hoàng cũng cho biết thêm, mạng xã hội và kênh livestream bán hàng bây giờ là một trong những kênh mang sản phẩm đến khách hàng lý tưởng với chi phí cực thấp, thậm chí có thể nói là 0 đồng.

Khi đơn vị sản xuất kinh doanh đã xây dựng được một kênh tốt, lúc đó khách hàng sẽ là của chính đơn vị sản xuất kinh doanh mà không qua bất cứ khâu trung gian phân phối, bán lẻ nào.

Chỉ trong 1 buổi livestream bán hàng qua nền tảng Tiktok trong khuôn khổ hội nghị, các doanh nghiệp Lâm Đồng đã chốt được hàng nghìn đơn hàng. (Ảnh: Chu Quốc Hùng/TTXVN)

Cùng quan điểm, ông Shashi J, Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Công nghệ, Công ty CP Tư vấn EY Việt Nam phân tích, gần đây có một nghiên cứu cho thấy con người khắp nơi trên thế giới hiện nay tiếp cận bằng điện thoại di động trong mọi lĩnh vực, cho dù là giáo dục, sản xuất, bán lẻ, tiêu dùng nhanh, xe hơi…

Bên cạnh đó, khách hàng đang sống trong một thế giới ngập tràn công nghệ với hàng loạt công nghệ mới được phát triển và tung ra thị trường hàng ngày.

Đối với thị trường bán lẻ và tiêu dùng, trong và sau dịch COVID-19 có thể thấy mô hình D2C (trực tiếp tới người tiêu dùng) là xu hướng chủ đạo, nhưng đến nay nó đã bị thay thế bởi Q-commerce (giao hàng nhanh, giao hàng tức thời).

Ngoài ra, còn có thể kể đến những xu hướng thương mại mạng xã hội như TiktokShop, Facebook…; Dark Store (cửa hàng trong bóng tối); ROPO (nghiên cứu online, mua hàng offline)… mà một số thương hiệu, gồm: Samsung, Apple và các hãng thời trang… đang phát triển./.

(TTXVN/Vietnam+)