Chia sẻ dữ liệu hướng tới tài chính toàn diện và đổi mới

Các diễn giả chia sẻ ý kiến tại Sự kiện kết nối Fintech 2025.

Sự kiện này nằm trong khuôn khổ dự án “Thúc đẩy tài chính toàn diện và tài trợ khí hậu” do ADB tài trợ.

Phát biểu tại sự kiện, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) Phạm Anh Tuấn cho biết: Trong những năm qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã sớm nhận thức được những lợi ích to lớn từ việc thúc đẩy kết nối, liên thông dữ liệu để phát triển hệ sinh thái số, nâng cao chất lượng dịch vụ cho người dân và doanh nghiệp. Từ năm 2021, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Đặc biệt ngày 3/11 vừa qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước tiếp tục ban hành Chiến lược chuyển đổi số ngành ngân hàng đến năm 2030 (Quyết định 3579/QĐ-NHNN) và Chiến lược dữ liệu ngành ngân hàng đến năm 2030 (Quyết định 3580/QĐ-NHNN), khẳng định rõ tầm nhìn dài hạn, nhất quán của ngành ngân hàng đối với chuyển đổi số và dữ liệu.

Nhờ khuôn khổ pháp lý ngày càng rõ ràng, minh bạch về phạm vi, trách nhiệm và “cởi mở”, linh hoạt về cách tiếp cận, ngành ngân hàng đã chủ động triển khai nhiều mô hình kinh doanh mới, đặt khách hàng là trung tâm của hệ sinh thái với nhiều lựa chọn sản phẩm, dịch vụ đổi mới sáng tạo, an toàn, thuận tiện, chi phí hợp lý.

Vụ trưởng Vụ Thanh toán Phạm Anh Tuấn phát biểu tại sự kiện.

Theo ông Phạm Anh Tuấn, chia sẻ dữ liệu trong bối cảnh ngân hàng mở đòi hỏi phải xử lý hài hòa nhiều yêu cầu: chuẩn hóa dữ liệu và giao thức kết nối; tăng cường năng lực quản trị rủi ro bên thứ ba; bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống trước các nguy cơ tấn công mạng, lạm dụng dữ liệu; đồng thời phải bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng, thu hẹp khoảng cách số, không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình chuyển đổi số. Đây là những vấn đề mang tính hệ thống, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức tín dụng và công ty Fintech.

Ông Andri Meier, Phó Trưởng Cơ quan Hợp tác phát triển, Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam cho biết: Việt Nam đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc chuyển từ nền kinh tế dựa vào tiền mặt sang áp dụng các hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt, thúc đẩy tài chính toàn diện.

“Những thành công này hiện mở đường cho quá trình số hóa sâu hơn, được hỗ trợ bởi các công nghệ như Giao diện lập trình ứng dụng mở (API mở). Bằng cách tận dụng kiến thức chuyên môn kết hợp của Thụy Sĩ, ADB và EY, chúng tôi đang chuyển giao kiến thức tiên tiến cho các cơ quan quản lý, tổ chức tài chính, hiệp hội doanh nghiệp và các tổ chức cho vay phi ngân hàng của Việt Nam. Chúng tôi đang đặt nền móng cho một khu vực tài chính toàn diện, linh hoạt, hỗ trợ các mục tiêu phát triển dài hạn của Việt Nam”, ông Andri Meier khẳng định.

Cũng theo ông Andri Meier, API mở mang lại tiềm năng to lớn để phát triển sâu hơn thị trường tài chính bằng cách cho phép tương tác liền mạch giữa các ngân hàng, nhà cung cấp dịch vụ tài chính phi ngân hàng và nền tảng của bên thứ ba. Chúng giúp giảm sự bất cân xứng thông tin và thúc đẩy sự đổi mới.

“Vì vậy, sự kiện kết nối Fintech 2025 vừa kịp thời vừa cần thiết. Nó cung cấp một nền tảng có giá trị cho các bên liên quan - bao gồm những người tham gia thị trường, hiệp hội doanh nghiệp, cơ quan quản lý, nhà cung cấp bên thứ ba và chuyên gia kỹ thuật để chia sẻ kinh nghiệm trong việc triển khai quy định API. Qua đó góp phần hoàn thiện khung pháp lý và xác định nhu cầu xây dựng năng lực trong tương lai”, ông Andri Meier nhấn mạnh thêm.

Ông Andri Meier, Phó Trưởng Cơ quan Hợp tác phát triển, Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam phát biểu tại sự kiện.

Trong khi đó, theo bà Maria Joao Pateguana, Trưởng Bộ phận phát triển khu vực tư nhân (Ngân hàng Phát triển châu Á - ADB), Việt Nam đang chứng kiến sự chuyển đổi số phi thường được thúc đẩy bởi các công nghệ đột phá như điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn, API mở, chuỗi khối và trí tuệ nhân tạo. Số hóa đang định hình lại cách thức cung cấp các dịch vụ tài chính, biến việc truy cập dữ liệu trở thành một yếu tố quan trọng thúc đẩy nền kinh tế kỹ thuật số, đặc biệt là trong lĩnh vực ngân hàng.

Việc sử dụng hiệu quả dữ liệu để ra quyết định phụ thuộc vào sự đa dạng và chuyên sâu của thông tin có sẵn cho mỗi tổ chức. Do đó, việc thúc đẩy chia sẻ dữ liệu giữa các tổ chức ngày càng cần thiết, tạo điều kiện cho sự đổi mới và nâng cao tính linh hoạt trong kinh doanh, đồng thời giải quyết các thách thức về quy định và an ninh liên quan.

“Ngân hàng Nhà nước đã thể hiện vai trò lãnh đạo đáng khen ngợi trong việc thúc đẩy chuyển đổi ngân hàng số và nuôi dưỡng hệ sinh thái Fintech sôi động. Các cải cách pháp lý, bao gồm Luật Giao dịch điện tử (2023), Luật Các tổ chức tín dụng (2024) và Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (2025), đã thiết lập một khuôn khổ pháp lý mạnh mẽ cho ngân hàng số, nhận dạng điện tử và chia sẻ dữ liệu an toàn.

Mới đây, Thông tư số 64/2024/TT-NHNN được ban hành quy định chi tiết việc triển khai Giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API) trong lĩnh vực ngân hàng. Thông tư này thể hiện một bước tiến đáng kể trong việc thúc đẩy hệ sinh thái ngân hàng mở ở Việt Nam, thúc đẩy đổi mới đồng thời bảo đảm môi trường an toàn và chuẩn hóa để chia sẻ dữ liệu tài chính”, bà Maria Joao Pateguana đánh giá.

Bà Maria Joao Pateguana, Trưởng Bộ phận phát triển khu vực tư nhân, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) phát biểu tại sự kiện.

Bà Maria Joao Pateguana cũng cho hay, sự kiện kết nối Fintech 2025 là một cơ hội đáng chú ý để nâng cao nhận thức và hiểu biết giữa các bên liên quan về API mở, bối cảnh pháp lý đối với API mở tại Việt Nam cũng như các lợi ích và thách thức liên quan của việc chia sẻ dữ liệu trong ngành ngân hàng.

“Chúng tôi khuyến khích người tham gia tương tác với các nhà lãnh đạo trong ngành và trao đổi những hiểu biết có giá trị từ những quan điểm đa dạng. Chúng tôi hy vọng rằng sự kiện này sẽ tạo nên những kết nối có ý nghĩa giữa các chuyên gia và cơ quan quản lý, thúc đẩy sự hợp tác vì lợi ích chung”, bà Maria Joao Pateguana chia sẻ.

HỒNG ANH