Chiếc chìa khóa vàng để hội nhập

Phần biểu diễn ấn tượng của ca sĩ Đức Phúc trên sân khấu Intervision 2025. (Nguồn: FBNV)

Intervision 2025 khép lại với ngôi vị quán quân thuộc về ca sĩ Đức Phúc - một trong những gương mặt trẻ nổi bật của nhạc Việt. Phù Đổng Thiên Vương - ca khúc giúp anh tỏa sáng không phải một bản ballad ngọt ngào quen thuộc mà là một sáng tác mang đậm hơi thở văn hóa truyền thống Việt Nam với giai điệu lấy cảm hứng từ bài thơ Tre Việt Nam của nhà thơ Nguyễn Duy và truyền thuyết Thánh Gióng.

Hòa quyện giữa phần nghe và nhìn, bài thi của đại diện Việt Nam được nhận xét là một trong những tiết mục dàn dựng phức tạp nhất tại chương trình: Trình diễn cùng vũ công, sử dụng các đạo cụ gồm nón lá, mô hình cây tre, cờ, màn hình LED dẫn người xem hiểu hơn về truyền thuyết với chi tiết Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt bay về trời… Đặc biệt, tác phẩm đã bám sát tinh thần cuộc thi: Phát triển hợp tác văn hóa, nhân đạo quốc tế và thúc đẩy các giá trị truyền thống.

Trong nhiều năm, âm nhạc Việt trên thị trường quốc tế thường mang hơi hướng học hỏi, vay mượn từ K-pop, J-pop hay các dòng nhạc Âu-Mỹ. Điều này giúp nghệ sĩ bắt nhịp với xu hướng, nhưng đôi khi cũng làm mất đi dấu ấn riêng. Thành công của một số nghệ sĩ trẻ như Đức Phúc hay Hòa Minzy cho thấy khi quay về khai thác chất liệu di sản văn hóa có thể tạo nên một bản sắc độc đáo mà thế giới phải chú ý.

Intervision 2025 đã chứng minh rằng tiếng đàn bầu, điệu hò, tiếng trống hội… khi được phối khí sáng tạo và đặt trong khung cảnh quốc tế, lại mang một sức sống mới, chạm đến trái tim khán giả toàn cầu. Nó giống như một cuộc đối thoại văn hóa với các nền âm nhạc khác, nơi âm nhạc trở thành một công cụ ngoại giao mềm, lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

Thành công tại sự kiện này cũng là lời nhắc nhở sức mạnh của âm nhạc Việt nằm trong kho báu truyền thống từ dân ca, nhạc cụ, giai điệu vùng miền, đến trang phục, mỹ thuật… Đây chính là “mỏ vàng” để khai thác sáng tạo cho phù hợp với thẩm mỹ toàn cầu. Khéo léo giữ tinh thần truyền thống nhưng đặt trong hình thức, nhịp điệu và phối khí hiện đại chính là hướng đi sáng tạo được một số nghệ sĩ trẻ Việt Nam lựa chọn và đã thành công trong việc thu hút khán giả quốc tế.

Nhìn ra thế giới, nhóm nhạc nổi tiếng BTS của Hàn Quốc từng đưa nhạc cụ và triết lý phương Đông vào các ca khúc, các nghệ sĩ Latinh biến điệu nhạc dân gian thành xu hướng toàn cầu… khẳng định chất liệu truyền thống chính là chiếc chìa khóa vàng để hội nhập. Không ngẫu nhiên âm nhạc được nhiều người gọi là “tấm hộ chiếu văn hóa”, bởi nó không cần phiên dịch, không cần giải thích nhưng lại dễ chạm đến trái tim.

Trong thư chúc mừng gửi ca sĩ Đức Phúc và những người yêu âm nhạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, ca khúc Phù Đổng Thiên Vương kể lại câu chuyện về sức mạnh đoàn kết, bản lĩnh quật cường và khát vọng vươn lên của dân tộc Việt Nam. Từ thành công tại Intervision 2025, Thủ tướng mong đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục phát huy tài năng, không ngừng sáng tạo, đóng góp tích cực cho nền âm nhạc nước nhà và quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Tuy nhiên, không thể mơ mộng quá nhanh về một thương hiệu V-pop toàn cầu chỉ sau một vài chiến thắng ở đấu trường quốc tế. Hội nhập là cả một chặng đường đòi hỏi sự chuẩn bị hệ thống cùng sự đầu tư bài bản. Nghệ sĩ cần được đào tạo về kỹ thuật, khơi dậy ý thức đang mang hình ảnh quốc gia trên vai. Người sáng tác cần đầu tư nhiều hơn cho việc kết hợp di sản với hơi thở đương đại, ngành công nghiệp âm nhạc cần có nguồn lực cùng chiến lược truyền thông quốc tế…

Phải khẳng định việc xây dựng thương hiệu mạnh cho âm nhạc Việt vẫn còn là một hành trình dài đầy thử thách, nhưng đó cũng là giấc mơ đáng để các thế hệ nghệ sĩ và người làm văn hóa cùng theo đuổi.

HÀ ANH