Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại

Đây là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Chủ trì hội thảo có Trung tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị; Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân; PGS.TS Nguyễn Danh Tiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh).

Trung tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị phát biểu tại Hội thảo.

Tầm nhìn chiến lược và sự chỉ đạo đúng đắn của Đảng

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Trung tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị nhấn mạnh: Cách đây 70 năm, ngày 13/3/1954, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy, Bộ Tư lệnh chiến dịch, các lực lượng vũ trang cách mạng đã nổ súng, mở đầu chiến dịch Điện Biên Phủ. Trải qua 56 ngày đêm chiến đấu kiên cường, gian khổ, chiến dịch đã kết thúc toàn thắng.

Chiến công vô cùng oanh liệt đã góp phần quyết định kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ, đánh dấu bước phát triển mới của cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới, vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.

Hội thảo nhằm tiếp tục khẳng định sự đúng đắn và tất thắng của đường lối chiến tranh nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Đây là dịp để ôn lại truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc; góp phần giáo dục thế hệ trẻ; xây dựng niềm tin, ý chí quyết tâm, nêu cao trách nhiệm của cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ của Học viện Chính trị cũng như cán bộ, phóng viên Báo Quân đội nhân dân và cán bộ, giảng viên Viện Lịch sử Đảng đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay.

Báo cáo đề dẫn hội thảo, Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân cho biết: Với tầm vóc và ý nghĩa to lớn của Chiến thắng Điện Biên Phủ, đến nay, đã có hàng trăm cuốn sách, hàng vạn bài viết; nhiều hội thảo, hội nghị tổng kết rút kinh nghiệm chiến đấu; nhiều công trình khoa học ở Việt Nam và nước ngoài phân tích, lý giải ý nghĩa của chiến thắng, bàn luận về nguyên nhân sức mạnh mà quân và dân Việt Nam đã có được để làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy Điện Biên, chấn động địa cầu”.

Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân phát biểu tại Hội thảo.

"Tuy nhiên, với tầm vóc lớn lao và ý nghĩa đặc biệt sâu sắc của Chiến thắng Điện Biên Phủ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, vẫn còn những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, tổng kết sâu sắc, toàn diện, xứng tầm trên cơ sở thực tiễn, khách quan, khoa học", Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ nói.

Tại Hội thảo, các tham luận dù tiếp cận ở các khía cạnh khác nhau nhưng đều khẳng định vai trò to lớn, tài thao lược của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy Trung ương trong chiến dịch Điện Biên Phủ.

Các tham luận cũng tập trung phân tích, làm rõ sự tài tình mưu lược của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh; thể hiện trong việc tập trung vào mặt trận Điện Biên Phủ, đồng thời lãnh đạo, chỉ đạo các chiến trường đẩy mạnh tiến công địch để phối hợp với Điện Biên Phủ; chỉ đạo các địa phương dồn sức chi viện sức người, sức của cho mặt trận Điện Biên Phủ; chỉ đạo chặt chẽ, toàn bộ quá trình chuẩn bị và thực hành tiến công Điện Biên Phủ với những quyết sách kịp thời, sáng tạo.

Với 5 đòn tiến công chiến lược ở Lai Châu, Trung Lào, Hạ Lào - Đông Bắc Campuchia, Bắc Tây Nguyên, Thượng Lào, ta đã làm cho kế hoạch Navarre không thực hiện được theo dự kiến. Đúng như khẳng định của Trung tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Bạo: Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành chiến tranh tài tình, sáng suốt của Trung ương Đảng, Tổng Quân ủy, Bộ Tổng tư lệnh và tài thao lược của Tổng tư lệnh - Đại tướng Võ Nguyên Giáp, sức mạnh của quân và dân ta được nhân lên gấp bội, mở đường cho Chiến dịch Điện Biên Phủ đi tới toàn thắng.

Giá trị văn hóa trong nghệ thuật quân sự Việt Nam

Là người có nhiều năm nghiên cứu nghệ thuật quân sự Việt Nam, Thiếu tướng, TS. Trần Minh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Chiến lược quốc phòng nhận định: Thay đổi phương châm tác chiến là nét đặc sắc, sáng tạo nhất và quyết định trực tiếp đến thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ. Từ nghiên cứu, đánh giá tình hình thực tế và so sánh tương quan lực lượng trên chiến trường, Bộ chỉ huy chiến dịch đã quyết định chuyển từ phương châm “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”, theo đúng lời dặn của Bác trước chiến dịch.

Rõ ràng đây là một quyết định “cân não”, rất khó khăn lúc bấy giờ và thực tiễn đã minh chứng với việc xác định đúng phương châm tác chiến và áp dụng linh hoạt các hình thức chiến thuật, nhất là hình thức vây, lấn, quân ta đã từng bước tiêu diệt các cứ điểm của địch.

Dưới góc nhìn của một chuyên gia về khoa học lịch sử Đảng, TS. Lương Viết Sang, Phó viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh gửi tham luận về hội thảo nhận định: Với đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, dựa vào sức mình là chính, với tinh thần tự lực, tự cường, Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã phát huy cao độ sức mạnh của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân, từng bước giành những thắng lợi quan trọng trong cuộc trường kỳ kháng chiến.

Các đại biểu tham quan gian trưng bày sách về Chiến dịch Điện Biên Phủ bên lề Hội thảo.

Thực tiễn minh chứng, trong chiến cuộc Đông Xuân 1953 -1954, đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ, sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc đã được huy động ở mức cao nhất. Quân và dân ta ở trên cả nước đều đẩy mạnh các hoạt động phối hợp, liên tiếp tiến công tiêu diệt nhiều sinh lực địch. Một trong những vấn đề nan giải bảo đảm cho tác chiến ở Điện Biên Phủ là công tác hậu cần, tiếp tế. Với lực lượng gần 10 vạn người (cả bộ đội, dân công và lực lượng khác) cùng với quãng đường rừng núi xa từ 300 đến 500 km, tưởng như việc tiếp tế là không thể thực hiện được. Nhưng với tinh thần “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”, tất cả đều dồn sức cho Điện Biên Phủ, kể cả sức người, sức của.

Các tham luận cũng cho rằng: Chiến thắng Điện Biên Phủ đã khẳng định sự trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội ta đã không ngừng lớn mạnh, càng đánh, càng mạnh, càng đánh càng trưởng thành. Với bản chất và truyền thống tốt đẹp của một đội quân “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”, cán bộ, chiến sĩ Quân đội đã không quản ngại gian khổ hy sinh, tìm mọi cách vượt qua thử thách để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Phát biểu kết luận hội thảo, Trung tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Bạo khẳng định, Điện Biên Phủ là một trận quyết chiến chiến lược trong lịch sử dân tộc Việt Nam, có ý nghĩa lịch sử và tầm vóc thời đại to lớn, góp phần quyết định kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân ta.

“Chiến thắng Điện Biên Phủ là một “thiên sử vàng”, “đã được ghi vào lịch sử dân tộc như một Bạch Đằng, một Chi Lăng, hay một Đống Đa của thế kỷ XX” và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc; là ngọn cờ cổ vũ các dân tộc thuộc địa trên thế giới đấu tranh giành lại độc lập, tự do. Chiến thắng Điện Biên Phủ chính là khúc nhạc dạo đầu cho bản trường ca thắng Mỹ của nhân dân Việt Nam sau này.”, PGS.TS Nguyễn Văn Bạo nhấn mạnh.

Các đại biểu tham dự Hội thảo khoa học “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại".

Thời gian tới, cùng với quá trình hiện đại hóa lực lượng vũ trang theo các đề án về điều chỉnh tổ chức biên chế và chiến lược trang bị cho Quân đội đến năm 2025, cần tiếp tục đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng nhằm bảo đảm cho Quân đội luôn giữ vững bản chất giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Tiếp tục đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, giáo dục, đào tạo, chú trọng huấn luyện nâng cao khả năng làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại. Đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển khoa học nghệ thuật quân sự, chiến tranh nhân dân. Các học viện, nhà trường Quân đội cần bám sát phương châm: “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”.

Từ kết quả đạt được của hội thảo hôm nay, mỗi cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, hạ sĩ quan - binh sĩ của Học viện Chính trị; cán bộ, nhân viên của Báo Quân đội nhân dân; cán bộ, giảng viên của Viện Lịch sử Đảng nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy truyền thống của đơn vị, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Nguyễn Linh