Chiến thuật cầm chân lính Nga của Ukraine

Binh sĩ Ukraine đã cho nổ tung các cây cầu để ngăn chặn bước tiến của lực lượng mặt đất Nga. Các phi công và hệ thống phòng không của nước này cũng ngăn cản máy bay chiến đấu của Nga trên bầu trời.

Trong khi đó, trên mặt trận thông tin, Kyiv dường như đang lấn lướt trước Moscow, và nhận được sự ủng hộ trong và ngoài nước.

Trước sự ngạc nhiên của nhiều nhà phân tích quân sự, sự kháng cự của quân đội Ukraine đang diễn ra quyết liệt hơn so với dự kiến. Một số chuyên gia Mỹ cho rằng điều này có thể khiến các lực lượng của Nga bị "sa lầy" trong vài tuần hoặc thậm chí là cả tháng tới.

Tuy nhiên, dù Ukraine thành công trong việc làm chậm bước tiến của quân đội Nga, việc hoàn toàn ngăn chặn các cuộc tấn công là điều khó xảy ra. Sự kháng cự này cũng không đủ để thay đổi mục tiêu của Điện Kremlin, theo New York Times.

Quân đội Ukraine sau trận giao tranh ác liệt với lực lượng Nga ở Kharkiv. Ảnh: New York Times.

Chiến thuật của Ukraine

“Trong chiến đấu, bên nào học nhanh hơn và thích nghi nhanh hơn sẽ chiến thắng”, Frederick B. Hodges, cựu chỉ huy quân đội Mỹ tại châu Âu, hiện làm việc tại Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu, chia sẻ. “Cho đến nay, Ukraine đang học hỏi và thích nghi nhanh hơn”.

Ukraine có một trong những quân đội lớn nhất châu Âu, với 170.000 lính tại ngũ, 100.000 lính dự bị và lực lượng bảo vệ lãnh thổ bao gồm ít nhất 100.000 cựu chiến binh. Hàng nghìn dân thường cũng đang nhập ngũ.

Từ năm 2014, khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea, quân đội Ukraine đã được huấn luyện để chống lại các lực lượng ly khai ở khu vực Donbas. Nhiều cựu binh Ukraine đã chiến đấu trong những trận chiến đó. Vì vậy, một bộ phận nhỏ dân số được đào tạo và biết cách chiến đấu với Nga.

Ngoài ra, Mỹ đã cung cấp hơn 3 tỷ USD vũ khí, trang thiết bị và các nguồn viện trợ khác cho lực lượng vũ trang Ukraine kể từ năm 2014.

Trong 8 năm đó, các cố vấn quân sự của Mỹ, bao gồm lính mũ nồi xanh và quân đội Vệ binh Quốc gia, đã huấn luyện hơn 27.000 binh sĩ Ukraine tại Trung tâm Huấn luyện Chiến đấu Yavoriv gần Lviv ở miền Tây Ukraine.

Tại Brussels hôm 3/3, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết quân đội Ukraine “hoạt động tốt hơn và kháng cự quyết liệt hơn dự kiến của hầu hết chuyên gia và tính toán của Nga”.

Ngay từ những giờ đầu khi Nga phát động tấn công, Ukraine - đội quân được cho là yếu kém hơn - đã tìm cách lật ngược kịch bản.

Chẳng hạn, quân đội Ukraine đã đẩy lùi cuộc tấn công của lính dù và đặc nhiệm Nga vào một sân bay quan trọng ở phía bắc Kyiv hôm 24/2, từ đó ngăn cản nỗ lực mở một “cầu hàng không” lớn ở ngoại ô của Nga.

Xe thiết giáp Nga cháy trên đường phố Kharkiv, Ukraine ngày 27/2. Ảnh: AP.

Khi Nga tiếp cận Kyiv và Kharkiv, Ukraine cũng đã nhanh chóng điều động lực lượng của họ đến các địa điểm quan trọng để bảo vệ trước khi quân Nga tới.

Bên cạnh đó, mặc dù phòng thủ thường dễ hơn là tấn công, Ukraine lợi dụng việc Nga sử dụng một lực lượng quá nhỏ, đôi khi chỉ có hai tiểu đoàn một lúc, để đánh chiếm các điểm then chốt.

“Nghệ thuật của chiến tranh cơ giới là tập trung sức mạnh, chiến đấu áp đảo ở những phần quyết định của mặt trận”, Frederick W. Kagan, chiến lược gia quân sự, người đã cố vấn cho bộ chỉ huy Mỹ ở cả Iraq và Afghanistan, cho biết.

“Người Ukraine đã tận dụng khả năng của mình để di chuyển quân tiếp viện nhanh chóng và phản công”, ông nói thêm.

Trong khi đó, Thomas Bullock, một nhà phân tích từ Janes, đơn vị tình báo quốc phòng Mỹ, cho biết các lực lượng Nga đã mắc những lỗi chiến thuật mà Ukraine có thể lợi dụng.

Ông cho biết Nga “đã bám vào những con đường chính để họ có thể di chuyển nhanh chóng và không có nguy cơ bị sa lầy trong bùn”.

“Nhưng họ đang đi trên những con đường quanh co, trong khi hai bên sườn và các tuyến đường tiếp vận bị ‘phơi bày’ quá mức trước Ukraine”, ông nói.

Theo New York Times, Ukraine đã thành công hơn nhiều ở các mặt trận phía bắc so với phía nam, nơi lực lượng Nga được huấn luyện tốt hơn ở Crimea.

Quân đội Nga vẫn vượt trội hơn

Dù vậy, một số chuyên gia nhận định so với tương quan lực lượng, quân đội Nga vẫn chiếm ưu thế và sự kháng cự của Ukraine không thể chặn đứng hoàn toàn chiến dịch quân sự của Moscow.

Hôm 3/3, TASS cho biết thành phố chiến lược Kherson phía nam Ukraine đã thất thủ, trong khi quân đội Nga tăng cường tấn công Kyiv cùng các thành phố khác.

Bất chấp những lô hàng viện trợ mới từ phương Tây đang đổ vào, các nhà lãnh đạo Ukraine cho biết họ cần thêm nhiều vũ khí để tiêu diệt xe tăng và hạ máy bay chiến đấu của Nga.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy lực lượng mặt đất của Nga ở phía đông bắc Ivankiv đang tiến về hướng Kyiv, Ukraine. Ảnh: Maxar.

Trong khi Ukraine công khai nói về “những chiến công” và số dân thường thương vong trong các cuộc tấn công của Nga, nước này ít đề cập về tổn thất trên chiến trường.

Về phần mình, các quan chức Nga không muốn coi hoạt động này là một cuộc chiến. Vì vậy, họ không đưa ra thông tin về các cuộc giao tranh mà lực lượng của họ giành chiến thắng.

Kết quả là trong những ngày đầu, Ukraine đang “lật ngược thế cờ” với Nga trong chiến dịch thông tin.

Trên chiến trường, quân đội Ukraine đang phòng thủ hiệu quả và cơ động, tận dụng lợi thế về “sân nhà” để đánh bại lực lượng Nga trên nhiều mặt trận, Tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, nói hôm 3/3.

Tướng Milley cho biết một số chiến thuật mà quân đội Ukraine áp dụng bao gồm sử dụng các hệ thống vũ khí di động để đe dọa lính Nga bất cứ khi nào họ có thể.

Trước đó, quân đội Ukraine, được trang bị vũ khí chống tăng vác vai, đã tấn công một đoàn xe bọc thép dài hàng dặm của Nga đang hướng về thủ đô Kyiv, giúp ngăn đà tiến quân của lực lượng này.

Các quan chức Mỹ rất ấn tượng với sức mạnh chiến đấu của người Ukraine, nhưng họ cho rằng việc Nga có quân đội vượt trội vẫn không thay đổi.

Về dài hạn, một số người nhận định Ukraine sẽ khó có thể tiếp tục làm đình trệ bước tiến của Nga.

Theo đài RT, hôm 3/3 Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết khoảng 16.000 “tình nguyện viên” nước ngoài đang tới Ukraine để chiến đấu, và một số trong số này đã có mặt ở Ukraine.

Trong khi đó, các quan chức chính phủ Mỹ tin rằng Tổng thống Putin có khả năng sẽ tăng gấp đôi các cuộc tấn công trong thời gian tới.

Nhưng một số nhà phân tích nói rằng thương vong ngày càng tăng của quân đội Nga, cùng sự gián đoạn kinh tế do các lệnh trừng phạt, và khả năng xảy ra cuộc kháng chiến lâu dài tại Ukraine, có thể ảnh hưởng đến chiến lược đó.

Minh An

Theo New York Times